Tăng hạng 3 chỉ số

Việt Nam xếp thứ 69/190 quốc gia trong Chỉ số Môi trường kinh doanh - Doing Business 2020 (EoDB) của WB, tụt 1 bậc so với năm trước. Đó là thông tin được ông Phan Đức Hiếu, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết tại cuộc họp bàn giải pháp cải thiện chỉ số môi trường kinh doanh theo tinh thần thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1/1/2019, do Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng chủ trì, diễn ra ngày 21/11 tại Hà Nội.

Ông Hiếu cho biết, so với mục tiêu đề ra trong Nghị quyết 02/NQ-CP trong năm 2019 là tăng 5 - 7 bậc thì Việt Nam không thực hiện được.

Về xếp hạng, trong báo cáo EoDB năm 2020, Việt Nam tăng hạng ở 3 chỉ số: tiếp cận tín dụng, nộp thuế và phá sản, nhưng lại tụt hạng ở 6 chỉ số còn lại và giữ nguyên hạng ở 1 chỉ số (tiếp cận điện năng).

Về số điểm tuyệt đối, các chỉ số của Việt Nam không thay đổi hoặc chỉ tăng điểm nhẹ. Ví dụ như Chỉ số Khởi sự kinh doanh, mặc dù Việt Nam có tăng điểm, nhưng xếp hạng vẫn giảm vì các quốc gia khác tăng điểm nhiều hơn. Riêng đối với Chỉ số Bảo vệ nhà đầu tư, xếp hạng của Việt Nam giảm do WB thay đổi phương pháp tính điểm và có cải cách ở nhiều quốc gia khác.

Về Chỉ số Khởi sự kinh doanh (A1), ông Hiếu nhấn mạnh, điểm quan trọng là các nước đều giảm chỉ số này. Hiện nay, Việt Nam xếp hạng 115/190 quốc gia, cao hơn Malaysia (126/190) và Indonesia (140/190).

Đáng nói, việc nộp thuế VAT trong nhiều năm nay vẫn duy trì ở mức 10 ngày. “Tại sao đến nay việc mua và in hóa đơn thuế vẫn kéo dài 10 ngày. Riêng thủ tục này, còn dư địa cải cách rất lớn và thời gian tới cần cải cách mạnh mẽ vấn đề này”, ông Hiếu nói.

Đẩy nhanh khâu thực hiện

Theo ông Bùi Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), hiện nay, việc cắt thủ tục có tác động rất lớn tới điểm số môi trường kinh doanh của Việt Nam. Để cải cách môi trường kinh doanh, cần tập trung xử lý một số vấn đề lớn.

Trước tiên là thông báo mẫu dấu. Việc này đang đề xuất cắt bỏ trong Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi. Tuy nhiên, kể cả thủ tục thông báo mẫu dấu được chấp thuận cắt bỏ và nếu Luật Doanh nghiệp sửa đổi được thông qua và có hiệu lực ngày 1/1/2021, thì cũng không kịp cho kỳ đánh giá sắp tới của WB.

Một vấn đề nữa có thể tác động lớn tới khâu thủ tục và tính phí thành lập doanh nghiệp, theo ông Tuấn, là bỏ phí môn bài. Thực ra, đây là vấn đề nằm ở chính chúng ta, bởi theo quy định của Nghị định 139/2016/NĐ-CP về phí môn bài thì doanh nghiệp thành lập mới phải nộp phí môn bài trong vòng 30 ngày kể từ ngày thành lập.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính sửa Nghị định 139/2016/NĐ-CP theo hướng điều chỉnh thời hạn nộp phí môn bài sang kỳ nộp thuế như bình thường. Được biết, Bộ Tài chính đang có hướng miễn phí môn bài cho doanh nghiệp trong năm đầu tiên thành lập.

Đối với chỉ số nộp thuế và bảo hiểm xã hội, ghi nhận lớn nhất là thuế thu nhập doanh nghiệp với số lần nộp thuế giảm từ 5 lần năm 2019 còn 1 lần năm 2020, giúp tổng số lần nộp thuế giảm từ 10 còn 6 lần. Trong khi đó, số giờ nộp thuế giảm từ 498 giờ còn 384 giờ.

Đại diện Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính đã xây dựng các dự thảo văn bản hướng dẫn chi tiết thực thi Luật Quản lý thuế theo hướng cắt giảm nhiều thành phần hồ sơ bởi thời gian chuẩn bị hồ sơ chiếm lượng lớn tổng thời gian nộp thuế.

Thứ trưởng Vũ Đại Thắng đánh giá, nếu tập trung triển khai thực hiện tốt các thủ tục, thì có thể cắt giảm thời gian thực hiện. Riêng các thủ tục nộp thuế và bảo hiểm xã hội đã có cải thiện nhiều và dư địa để cải thiện môi trường kinh doanh năm tới và tăng điểm Chỉ số Môi trường kinh doanh là phải tập trung thực hiện tốt các thủ tục, trong đó có thủ tục nộp thuế và bảo hiểm xã hội để cắt thời gian thực hiện.