Chứng nhận ISO vô giá trị

Ngày 21/9/2017, Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) ban hành Công văn số 2362/TĐC - HCHQ xác định: “Giấy chứng nhận ISO 9001:2015 của Công ty cổ phần Chứng nhận VCA cấp cho Công ty TNHH Thương mại Nhơn Hoà không có giá trị pháp lý”.

Căn cứ để Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng đưa ra kết luận trên là bởi, đơn vị cấp chứng nhận ISO 9001: 2015 (Công ty cổ phần Chứng nhận VCA) chưa đủ điều kiện hoạt động chứng nhận theo quy định tại Nghị định số 107/2016/NĐ - CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp. Trước đó, các quy định pháp luật về lĩnh vực này phải kể tới là Thông tư số 08/2009/TT - BKHCN và Thông tư số 10/2011/TT - BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Việc xác định chứng nhận ISO 9001:2015 cấp cho nhà thầu Nhơn Hoà không có giá trị pháp lý đã làm sáng tỏ một trong hai nghi vấn lớn nhất dẫn tới việc khiếu kiện công tác chấm thầu gói thầu máy phát điện Bệnh viện Sản - Nhi Kiên Giang.

Câu hỏi đặt ra là, với lỗi chính yếu như vậy tại sao bên mời thầu là Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Thống Nhất (trụ sở tại TP. Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang) trong quá trình chấm thầu đã bỏ lọt lỗi này của nhà thầu Nhơn Hoà, khiến cho nhà thầu này trúng thầu với giá cao tới mức không tưởng?

Trong khi đó, cùng về vấn đề giấy chứng nhận ISO 9001:2015, bên mời thầu lại loại nhà thầu Sáng Ban Mai vì cho rằng, giấy chứng nhận của nhà thầu Sáng Ban Mai được cấp bởi Trung tâm Chứng nhận Phù hợp (Quacert) không đúng quy định của ISO.

Đại diện nhà thầu Sáng Ban Mai cho rằng, bên mời thầu đã không công tâm khi đánh giá tiêu chí ISO 9001:2015 trong hồ sơ dự thầu của các nhà thầu. Việc không công tâm đó đã dẫn tới tình trạng khiếu kiện kéo dài. Theo nhà thầu Sáng Ban Mai, sự không công minh đã loại bỏ nhà thầu có năng lực và chấp nhận nhà thầu thắng cuộc bằng cách bỏ lọt lỗi.

“Chứng nhận ISO không hợp pháp là vi phạm khoản 4, Điều 89, Luật Đấu thầu về các hành vi bị cấm trong đấu thầu. Việc này cần được các cơ quan chức năng như Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh Kiên Giang làm rõ. Khi xác định được vi phạm của các bên liên quan cần có chế tài xử phạt nghiêm khắc. Mức độ vi phạm là nghiêm trọng cần cấm tham gia hoạt động đấu thầu có thời hạn các bên vi phạm để đảm bảo tính thượng tôn pháp luật”, đại diện nhà thầu Sáng Ban Mai nói. Vị đại diện này cho biết, ngày 5/10/2017 nhà thầu này đã gửi Văn bản số 06/TGĐ - YTKG tới Sở Y tế tỉnh Kiên Giang kiến nghị hủy kết quả chấm thầu kỹ thuật gói thầu máy phát điện Bệnh viện Sản Nhi Kiên Giang.   

Khởi phát “nước cờ” tố cáo

Theo nhà thầu Sáng Ban Mai, bên cạnh nghi vấn chứng nhận ISO đã được làm rõ, nghi vấn còn lại liên quan đến các chứng nhận đào tạo về lắp ráp, vận hành và bảo trì cho nhân lực chủ chốt của nhà thầu Nhơn Hòa cũng đang được Thương vụ Việt Nam tại Italia xác minh.

Tuy nhiên, trái ngược với ý kiến của nhà thầu Công ty Sáng Ban Mai, tại Công văn số 1920/SYT - BQLXD (ngày 6/10/2017) Sở Y tế tỉnh Kiên Giang khẳng định, Tổ chuyên gia đấu thầu tiếp tục bảo lưu quan điểm đánh giá hồ sơ dự thầu.

Tại văn bản này, Sở Y tế Kiên Giang cũng cho rằng, trường hợp nhà thầu không thống nhất với ý kiến đánh giá hồ sơ dự thầu của bên mời thầu, nhà thầu có thể gửi kiến nghị lên cơ quan quản lý nhà nước cấp trên xem xét, giải quyết theo đúng quy trình. Hội đồng Tư vấn sẽ kiểm tra toàn bộ hồ sơ để giải quyết theo trình tự xử lý của Luật Đấu thầu. “Đối với hồ sơ dự thầu của các nhà thầu khác, cơ quan có thẩm quyền sẽ xác minh làm rõ để xem xét giải quyết và xử lý theo các quy định hiện hành”, Công văn 1920/SYT - BQLXD nêu rõ.

Trước quan điểm, có thể coi là khá cứng rắn của chủ đầu tư, ông Trần Thành Trọng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Sáng Ban Mai đã gửi đơn tố cáo việc vi phạm pháp luật trong đấu thầu tại gói thầu máy phát điện Bệnh viện Sản - Nhi Kiên Giang tới Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, Chánh thanh tra và Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Kiên Giang.

Trong lá đơn ngày 2/10/2017, ông Trọng viết: “Tôi viết đơn này gửi đến Quý cơ quan để tố cáo việc vi phạm pháp luật trong đấu thầu, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước xảy ra tại Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng thuộc Sở Y tế tỉnh Kiên Giang tại gói thầu Máy phát điện dự phòng 1 x 1.000 KVA thuộc Dự án Đầu tư xây dựng công trình Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Kiên Giang, với bên mời thầu và xét thầu là Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Thống Nhất”.

Sau khi tóm tắt lại quá trình diễn biến sự việc, ông Trọng tố việc loại bỏ các nhà thầu khác, bỏ qua cho nhà thầu Công ty TNHH Thương mại Nhơn Hoà các vi phạm đã đưa duy nhất nhà thầu này vào vòng đánh giá tài chính và nghiễm nhiên trúng thầu với giá cao bất thường (hơn 13 tỷ đồng).

“Với giá trúng thầu này, Nhà nước sẽ lãng phí hơn 7 tỷ đồng, tạo cơ hội cho tham nhũng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Nhà nước”, ông Trọng tố cáo. Ông Trọng cũng nêu trong đơn việc các cơ quan lập và phê duyệt dự toán gói thầu là quá cao, gấp đôi so với giá thị trường nên tạo điều kiện cho việc gây lãng phí ngân sách. Để chứng minh, ông Trọng dẫn ra hàng loạt giá trúng thầu các ở công trình, hợp đồng tương tự như Bệnh viện Đa khoa Sa Đéc, Trụ sở Tổng công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai, Công ty cổ phần Truyền thông điện ảnh Sài Gòn.

Với những diến biến mới nhất, câu chuyện lựa chọn nhà thầu gói thầu máy phát điện Bệnh viện Sản - Nhi Kiên Giang được dự báo sẽ diễn tiến phức tạp và nguy cơ “xoá cờ, chơi lại” là hoàn toàn có thể xảy ra.