Từ nhiều tuần nay, đối với ông Bùi Tư Thế (Công ty LHXD Vạn Cường), Chỉ huy trường Gói thầu số 8, Dự án thành phần Cam Lộ - La Sơn) thuộc Dự án xây dựng một số đoạn cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020, thông tin mong đợi nhất vào mỗi cuối ngày chính là bản tin dự báo thời tiết của Đài truyền hình Thừa Thiên Huế.

“Trong hơn 20 năm đi làm nghề cầu đường, chưa bao giờ chúng tôi lại phấp phỏng hóng tin thời tiết như bây giờ. Hôm nào, ti vi báo là ngày mai trời nắng là cả công trường sôi động hẳn lên nhưng do thời gian gần đây, thời tiết tại khu vực Thừa Thiên Huế diễn biến rất bất thường nên số ngày vui trên công trường là không nhiều”, ông Thế cho biết.

Được biết phân đoạn thi công của Công ty LHXD Vạn Cường chỉ kéo dài khoảng 800 m nhưng  phải xử lý nền đất yếu nên đến giữa tháng 6/2022, đơn vị thi công mới triển khai thi công lớp K98. Ngoài ra trên tuyến có tới 8 cống, 2 cầu nhỏ đan xen nên nhà thầu rất cần thời tiết nắng ráo để thi công hoàn thiện nền đường trước khi chuyển sang thi công lớp cấp phối.

Tuy nhiên, trong suốt tháng 5 và tháng 6/2022, mặc dù đã huy động một lượng lớn thiết bị và nhân công túc trực 24/24h trên công trường nhưng số ngày thi công của các mũi thi công do Công ty LHXD Vạn Cường trên thực tế chỉ đếm trên đầu ngón tay, trong đó có nhiều trận mưa lút cả nền đường.

“Sau mỗi trận mưa, nhà thầu phải cần ít nhất 2- 3 ngày nắng để tiến hành lu lèn nền đường. Thời tiết thực sự không chiều công trường khi cứ nắng được ít hôm lại dội trận mưa lớn”, ông Thế chia sẻ.

Được biết, việc thi công nền đường đang là đường găng tiến độ của Gói thầu số 8. Mặc dù nhà thầu rất nỗ lực, cố gắng nhưng nếu thời tiết tiếp tục không thuận như hiện nay, việc kết thúc thi công nền đường trước 10/7/2022 để chuyển giai đoạn là một thách thức rất lớn.

Khó khăn của các nhà thầu thi công Gói thầu số 8 cũng là khó khăn chung của toàn Dự án thành phần Cam Lộ - La Sơn, một trong 4 dự án thành phần được lãnh đạo Chính phủ yêu cầu hoàn thành trước ngày 31/12/2022.

Theo ông Lê Sáu, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh, mặc dù vẫn đang trong giai đoạn mùa khô nhưng tại khu vực Thừa Thiên Huế đang xuất hiện mưa lớn và kéo dài.

Bảng theo dõi thời tiết của đơn vị tư vấn giám sát là Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng công trình giao thông 2 cho thấy, chỉ tính riêng tháng 5/2022, trên toàn công trường đã có tới 51/62 buổi (sáng và chiều) mưa. Điều đáng nói là suốt từ tháng 4/2022 đến nay, khi toàn công trường đang trong giai đoạn nước rút, trên bảng thống kế thời tiết của đơn vị tư vấn, màu xanh (thể hiện cho ngày mưa) lấn át hoàn toàn màu vàng (thể hiện cho ngày nắng).

Trên thực tế, thời tiết đang là một thách thức lớn đối với công tác tổ chức thi công Dự án xây dựng một số đoạn cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.

Theo thống kê của Bộ GTVT, năm 2021, địa bàn các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế, địa bàn triển khai 6/11 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 có khoảng 100 ngày mưa. Từ đầu năm 2022 đến nay, mưa lan sang cả tại các công trường tại Thanh Hóa, Nghệ An, trong đó từ tháng 4/2022 đến nay, mặc dù vẫn là mùa khô nhưng đã có khoảng 20 đến 33 ngày mưa/tháng. Địa bàn tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai – nơi mưa có lượng mưa ít nhưng trong tháng 4/2022 đến nay đã có 26 ngày đến 30 ngày mưa.

Tại Dự án thành phần Mai Sơn – Quốc lộ 45, phân đoạn có tiến độ thi công tốt nhất trên toàn tuyến cũng đang gặp rắc rối lớn đối với vấn đề “mưa quá nhiều, nắng quá ít”.

Hiện nay, tại Dự án thành phần này có 3/5 gói thầu đang vượt kế hoạch đã đăng ký từ 0,4% đến 1,9% giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, tiến độ triển khai thi công các lớp móng mặt đường gần đây bị ảnh hưởng do thời tiết không thuận lợi. Từ tháng 5/2022 đến nay, thời tiết khu vực miền Bắc diễn biến bất thường với số ngày mưa và lượng mưa lớn hơn trung bình nhiều năm; địa bàn tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa có khoảng 18 ngày mưa, ảnh hưởng rất lớn đến thi công.

Ngoài thời tiết diễn biến bất thường, việc giá nhiên liệu, vật liệu xây dựng có biến động lớn tiếp tục là rào cản lớn tại Dự án xây dựng một số đoạn cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.

Cụ thể, biến động giá quá lớn giữa giá bỏ thầu và giá mua thực tế của tất cả các loại nhiên, nguyên vật liệu đầu vào, đặc biệt là giá xăng dầu đã gây khó khăn cho chủ đầu tư trong việc quản lý giá thành, quản lý chi phí đầu tư xây dựng; gây khó khăn cho nhà thầu trong việc triển khai thi công.

Theo ông Nguyễn Quốc Việt, Phó Tổng giám đốc Công ty Phúc Thành Hưng – doanh nghiệp dự án Dự án thành phần Diễn Châu – Bãi Vọt, dự toán được chủ đầu tư xây dựng hồ sơ mời thầu được lập từ cuối năm 2020 khi giá nhiên liệu, vật liệu đang rất thấp, trong đó giá dầu diesel ở mức 11.309 đồng.

“Với mặt bằng giá hiện nay, nhiều nhà thầu đã phải bỏ gần như gấp đôi số tiền bỏ thầu để hoàn thành các khối lượng thi công, đặc biệt là các hạng mục có giá trị cao như bê tông nhựa, cầu vượt sông”, ông Việt cho biết.

Khó khăn về giá vật liệu càng lớn đối với 4 dự án hoàn thành năm 2022. Hiện nay các nhà thầu đang thi công các lớp móng, mặt đường, cần phải huy động nguồn tài chính rất lớn nhưng nhiều địa phương vẫn  thực hiện công bố chỉ số giá theo quý (đến nay mới công bố chỉ số giá quý IV/2021 hoặc I/2022) dẫn đến việc điều chỉnh giá chưa kịp thời, nhà thầu có tâm lý thi công cầm chừng vì càng làm càng lỗ.

“Đây là diễn biến thực tế trên công trường. Cả chủ đầu tư và nhà thầu đều rất quyết tâm hoàn thành theo đúng kế hoạch đề ra nhưng nếu các cơ quan chức năng không gỡ kịp thời vấn đề giá vật liệu, nguy cơ đơn vị thi công kiệt sức trong giai đoạn nước rút là điều hoàn toàn có thể xảy ra”, một nhà thầu cho biết.