Tiếp theo một chuỗi các hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải của Việt Nam kể từ năm 1974 bắt đầu việc dùng vũ lực xâm chiếm Quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, rồi tiếp đến là đảo Gạc Ma và một số bãi đá ngầm tại Quần đảo Trường Sa, cùng những hành động xâm lấn ngang ngược khác, ngày 02/5/2014 vừa qua, phía Trung Quốc đã hạ đặt giàn khoan nước sâu Haiyang Shiyou 981 (gọi là giàn khoan Hải Dương 981) tại tọa độ 15⁰29’58’’ vĩ Bắc – 111⁰12’06’’ kinh Đông, ở vị trí  nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế  của Việt Nam là 80 hải lý, trên thềm lục địa của Việt Nam, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý và cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý, để tiến hành khoan thăm dò thềm lục địa của Việt Nam.

Tính đến ngày hôm nay (14/5), phía Trung Quốc đã huy động 83 tàu hộ tống, trong đó có nhiều tàu quân sự và máy bay yểm trợ đến bảo vệ giàn khoan và đã chủ động gây hấn, cho một số tầu sử dụng vòi rồng áp lực lớn phun nước và đâm thẳng vào các tàu cảnh sát biển và tàu kiểm ngư của Việt Nam đang hoạt động chấp pháp tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, gây thiệt hại về tài sản và thương tích đối với nhân viên công vụ của Việt Nam.

Hội KTS Việt Nam cực lực phản đối hành vi trên của Trung Quốc vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Hành vi của Trung Quốc đã vi phạm:

• Nguyên tắc cơ bản của Công pháp quốc tế không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế quy định tại Điều 2 Khoản 4 Hiến Chương Liên hợp quốc;

• Chủ quyền của Việt Nam theo pháp luật quốc tế, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam theo quy định tại các Điều 55, Điều 56 (Khoản 1 và Khoản 3), Điều 57, Điều 58 (Khoản 3), Điều 76, Điều 77 và Điều 81 Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982;

• Cam kết chính trị – pháp lý của chính phủ Trung Quốc trong quan hệ với các nước ASEAN về Biển Đông được ghi nhận tại điểm 4 và điểm 5 của Tuyên bố về ứng xử của các bên về Biển Đông (DOC) năm 2002;

• Những thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao Việt Nam và Trung Quốc về nguyên tắc chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa hai nước.

 
Thay mặt giới KTS Việt Nam, Hội KTS Việt Nam trịnh trọng  tuyên bố:

• Cực lực phản đối Chính phủ Trung Quốc về hành vi xâm phạm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

• Yêu cầu Chính phủ Trung Quốc chấm dứt các hành vi xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; chấm dứt hoạt động và rút ngay giàn khoan Hải Dương 981, rút hết các tàu công vụ và quân sự đang hộ tống giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam và không lặp lại hành động tương tự trong tương lai.    

 
 Hội KTS Việt Nam và giới KTS Việt Nam nguyện sát cánh cùng Chính phủ và Nhân dân cả nước trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ toàn vẹn lảnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc; đem hết tài năng sáng tạo góp phần vào thành công của công cuộc CNH-HĐH, xây dựng nước ta trở thành một quốc gia giàu mạnh, hùng cường, bảo vệ chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông và toàn vẹn lãnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc.
Hội KTS Việt Nam khẩn thiết kêu gọi giới KTS các nước trong khu vực và trên thế giới, trong đó có giới KTS Trung Quốc và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới lên án hành vi vi phạm của Chính phủ Trung Quốc; ủng hộ Việt Nam bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, bảo vệ luật pháp và công lý quốc tế, giữ gìn hòa bình ổn định và tự do hàng hải ở khu vực Biển Đông và Châu Á  – Thái Bình Dương.

Hữu Tuấn