8h10 phút sáng nay (16/3) Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên lần đầu tiên trả lời chất vấn tại phiên họp thứ 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Buổi chiều người đăng đàn sẽ là Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.

Chất vấn và trả lời chất vấn không phải là hoạt động được tổ chức đều đặn ở mỗi phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, mà thường thì giữa hai kỳ họp của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tổ chức một ngày chất vấn.

Ngoài hai vị Bộ trưởng chịu trách nhiệm trả lời chính, tham gia "chia lửa" còn có Phó thủ tướng Lê Văn Thành, Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông - Vận tải, Y tế, Công an, Quốc phòng, Tư pháp, Khoa học và công nghệ, Xây dựng, Tổng thanh tra Chính phủ.

Bởi, khá nhiều nội dung trong nhóm vấn đề được chọn để chất vấn có trách nhiệm liên quan của nhiều bộ, ngành, và cả các địa phương và là vấn đề nóng được cử tri cả nước quan tâm. 

Nhóm vấn đề sẽ chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương gồm 3 nội dung.

Một là, tình hình sản xuất, nhập khẩu, cung ứng xăng dầu; công tác điều hành giá xăng dầu thời gian qua.

Hai là, việc thực hiện các nghị quyết, kết luận về chất vấn của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến công tác quản lý thị trường, phòng, chống buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc.

Ba là, giải pháp bảo đảm lưu thông, xuất, nhập khẩu hàng hóa trong tình hình dịch Covid-19, nhất là mặt hàng nông sản.

Tương tự, cũng có 3 nội dung trong nhóm vấn đề sẽ chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà.

Một là, việc thực hiện nghị quyết về chất vấn và giám sát chuyên đề của Quốc hội liên quan đến quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị.

Hai là, trách nhiệm và giải pháp ngăn chặn tình trạng lợi dụng việc trả giá trong các phiên đấu giá đất với mức giá vượt xa giá trị của thị trường để đẩy giá đất các khu vực lân cận lên cao nhằm mục đích trục lợi cá nhân; việc thực hiện các hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, hứa mua, hứa bán về đất đai thời gian qua và việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực này.

Ba là, việc kiểm soát hoạt động xả thải của các nhà máy; xử lý chất thải công nghiệp. Vấn đề thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; chất thải liên quan đến phòng, chống dịch Covid-19; vấn đề ô nhiễm nước thải, rác thải sinh hoạt và giải pháp đầu tư xây dựng nhà máy xử lý tại các địa phương.

Ngày 14/3, cả hai Bộ trưởng đều đã hoàn thành báo cáo về các nội dung trên, gửi đến các vị đại biểu Quốc hội, phục vụ hoạt động chất vấn. Bên cạnh thực trạng, kết quả, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân của những hạn chế, các vị Bộ trưởng đều đưa ra những giải pháp cho các vấn đề nêu trên.

Chẳng hạn, với sản xuất, nhập khẩu, cung ứng xăng dầu, công tác điều hành giá xăng dầu - vấn đề rất nóng thời gian qua, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã tính đến kịch bản điều hành nguồn cung xăng dầu quý II/2022 cho thị trường trong nước, không bao gồm nguồn cung từ Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn.

Hay, với yêu cầu ngăn chặn tình trạng lợi dụng việc trả giá trong các phiên đấu giá đất với mức giá vượt xa giá trị của thị trường để đẩy giá đất các khu vực lân cận lên cao nhằm mục đích trục lợi cá nhân, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, cần sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan liên quan.

Cụ thể là, Bộ Tư pháp với trách nhiệm là cơ quan giúp Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đấu giá tài sản chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về đấu giá, có yếu tố trục lợi trong đấu giá quyền sử dụng đất.

Theo chương trình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu mở đầu và kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phần chất vấn cả hai thành viên Chính phủ.

Phiên chất vấn sẽ được tổ chức tại Phòng Diên Hồng, Nhà Quốc hội và kết nối truyền hình trực tuyến với 63 Đoàn đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Về cách thức, việc chất vấn và trả lời chất vấn được tiến hành theo nhóm vấn đề. Người trả lời chất vấn được lưu ý không trình bày báo cáo, có thể phát biểu về vấn đề chất vấn không quá 5 phút trước khi đại biểu Quốc hội tiến hành chất vấn.

Cũng như ở Quốc hội, chất  vấn vẫn theo phong cách hỏi nhanh - đáp gọn, mỗi đại biểu nêu chất vấn không quá 1 phút, người trả lời không quá 3 phút/1 nội dung chất vấn.

Trong quá trình chất vấn, đại biểu Quốc hội có quyền tranh luận đối với người trả lời chất vấn để làm rõ những vấn đề đã được trả lời nhưng chưa thỏa đáng; thời gian tranh luận không quá 2 phút.

Kết thúc phiên chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết làm cơ sở để triển khai thực hiện.