Bất cập này Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nêu khi trả lời báo chí tại họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố 10 luật, pháp lệnh đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, trong đó có Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), chiều 20/12.

Ông Tuyên nói, thông thường, người dân khi khám chữa bệnh ban đầu, trước đây quy định đăng ký ở cơ sở y tế cấp huyện (bệnh viện hoặc trung tâm y tế cấp huyện), và khi chuyển viện phải từ cơ sở y tế cấp huyện lên bệnh viện đa khoa tỉnh, rồi từ bệnh viện đa khoa tỉnh lên Trung ương. Như vậy rất mất thời gian, mà có những bệnh cần chuyển ngay.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng chỉ ra bất cập khác là quy định theo địa giới hành chính, có người ngay cạnh cơ sở khám chữa bệnh nhưng không được khám ở đó mà phải đi tới cơ sở y tế cấp huyện cách đó chục hàng chục km, rất bất tiện cho người dân.

Hay khi một người đi công tác ở địa phương nào đó, trừ khi vào cấp cứu mới được hưởng BHYT 100%, còn không vào khám những bệnh thông thường là phải nộp tiền. Việc này “rất bất cập”, theo quy định của luật cũ.

Từ thực tiễn nói trên và với mục đích cải cách hành chính, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế nhanh nhất, hiệu quả nhất, nâng cao chất lượng y tế cơ sở, theo ông Tuyên Bộ Y tế sẽ quy định hàng rào kỹ thuật, để đảm bảo tuyến trên không bị quá tải.

Theo đó, chỉ có một số trường hợp được thông tuyến, ví dụ người bị bệnh nan y, bệnh hiểm nghèo như ung thư.

“Người bệnh bị ung thư ở tuyến huyện hay tuyến tỉnh không chữa được thì cho họ chuyển thẳng lên Trung ương, sao phải bắt họ qua tuyến huyện xin, rồi lại lên tuyến tỉnh xin, không loại trừ còn có chuyện nọ chuyện kia trong chuyện xin giấy”, ông Tuyên nói và cho biết vì lý do này, Bộ Y tế kiên quyết phải cải cách hành chính.

Hàng rào kỹ thuật, theo ông Tuyên, vừa đảm bảo giảm quá tải tuyến trên, vừa đồng thời kích cầu và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho tuyến dưới.

“Muốn bệnh nhân khám ban đầu không đi tuyến trên thì tuyến dưới phải đầu tư, nâng cấp trang thiết bị, cơ sở vật chất và nâng cao năng lực cán bộ y tế”, Thứ trưởng Tuyên nêu quan điểm.

Vẫn theo Thứ trưởng thì Luật giao Bộ Y tế quy định danh mục trường hợp được chuyển tuyến BHYT mà không cần giấy chuyển viện, điều này sẽ có hiệu lực ngay từ 1/1/2025. Bộ Y tế đang gấp rút hoàn thiện thông tư và trình ban hành theo thủ tục rút gọn để có hiệu lực ngày từ 1/1/2025, giúp người dân được hưởng lợi.

Cũng tại cuộc họp báo, giới thiệu những điểm mới của luật, ông Tuyên  cho hay, Luật quy định quyền của người có thẻ BHYT được đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp ban đầu và cấp cơ bản.

Luật cũng quy định việc chuyển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện theo yêu cầu chuyên môn và khả năng đáp ứng của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Đáng chú ý, luật quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp khám, chữa bệnh BHYT theo hướng không phân biệt địa giới hành chính, giữ ổn định tỷ lệ mức hưởng BHYT như quy định của Luật hiện hành và mở rộng với một số trường hợp.

Theo đó, người tham gia BHYT được hưởng 100% mức hưởng khi khám, chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT cấp ban đầu trong toàn quốc. Mức hưởng 100% cũng được áp dụng khi người tham gia BHYT khi đi khám bệnh, chữa bệnh nội trú tại cơ sở khám, chữa bệnh BHYT cấp cơ bản trong toàn quốc. Họ cũng được hưởng 100% mức hưởng khi khám bệnh, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT cấp cơ bản, cấp chuyên sâu mà trước ngày 1/1/2025 đã được cơ quan có thẩm quyền xác định là tuyến huyện.

“Đặc biệt, trong một số trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... người bệnh được lên thẳng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp chuyên sâu”, theo Thứ trưởng Bộ Y tế.

Một nội dung mới khác là luật quy định tăng mức phân bổ từ nguồn thu BHYT để chi cho hoạt động khám, chữa bệnh lên 92%; đồng thời giảm số tiền dành cho quỹ dự phòng, tổ chức hoạt động quỹ BHYT xuống 8%, trong đó dành tối thiểu 4% số tiền đóng BHYT cho quỹ dự phòng.

Luật mới đã bổ sung cơ chế thanh toán thuốc, thiết bị y tế được điều chuyển giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và thanh toán chi phí dịch vụ cận lâm sàng được chuyển đến cơ sở khác trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế và quy định cơ chế để quỹ BHYT thanh toán cho các trường hợp này.

Thứ trưởng Bộ Y tế nhìn nhận, những điểm mới tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT sẽ giải quyết được căn cơ những tồn tại, vướng mắc mang tính cấp bách sau 15 năm thực hiện Luật BHYT. Điều này bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, bảo đảm an sinh xã hội, quyền, lợi ích của người tham gia BHYT, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, góp phần từng bước giảm tỷ lệ chi trực tiếp từ tiền túi của người tham gia BHYT và tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.