Dưới sự bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và sự phối hợp của Liên Chi hội Bất động sản công nghiệp Việt Nam, Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam 2024 thực sự trở thành diễn đàn mở của các nhà quản lý, chuyên gia, nhà đầu tư về lĩnh vực bất động sản công nghiệp; là kênh kết nối cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư cho rằng, hiện nay, quy mô và xu hướng của dòng vốn đầu tư toàn cầu tiếp tục có sự thay đổi mạnh mẽ do ảnh hưởng của các yếu tố địa chính trị trên thế giới cũng như những biến động nền kinh tế của các quốc gia lớn. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang diễn ra quá trình tái cấu trúc và kinh tế thế giới có nhiều diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo, Việt Nam vẫn được xem là là điểm sáng trên bản đồ thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong trung và dài hạn với các lợi thế sau:

Thứ nhất, Việt Nam tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đạt kết quả tăng trưởng kinh tế tích cực, ấn tượng trong bối cảnh khó khăn. Năm 2023, tăng trưởng GDP đạt 5,05%, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 354 tỷ USD, xuất siêu trên 28,3 tỷ USD; Quy mô nền kinh tế đạt 430 tỷ USD; thu nhập bình quân đầu người đạt mức trên 4.320 USD. 6 tháng đầu năm 2024, nền kinh tế tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, cao hơn cùng kỳ trên hầu hết các lĩnh vực. Đặc biệt, tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2024 ước đạt 6,42%, cao hơn kịch bản tăng trưởng đã đề ra, tạo đà để đạt mức tăng trưởng kinh tế dự báo cả năm 6,5-7%.

Thứ hai, môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện. Năm 2023, vốn FDI đăng ký đạt trên 39,4 tỷ USD, tăng 34,5%; vốn giải ngân đạt mức kỷ lục - 23,2 tỷ USD. Riêng 7 tháng đầu năm 2024, vốn FDI đăng ký mới đạt trên 18 tỷ USD vốn đăng ký, tăng 10,9% so với cùng kỳ, thể hiện sự tin tưởng mạnh mẽ của các nhà đầu tư nước ngoài đối với môi trường đầu tư của Việt Nam. Các dự án lớn ở các lĩnh vực bán dẫn, năng lượng, sản xuất linh kiện, sản phẩm điện tử, sản phẩm giá trị gia tăng cao có xu hướng tăng. Đặc biệt, thời gian gần đây, Việt Nam đang trở thành tâm điểm chú ý của chuỗi cung ứng ngành bán dẫn. Nhiều tập đoàn lớn trong các lĩnh vực bán dẫn, AI như Amkor, NVIDIA, HanaMicron… quan tâm đầu tư và đầu tư mở rộng tại Việt Nam.

Thứ ba, vị thế quốc tế của Việt Nam đang được nâng cao, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, tham gia và triển khai thực hiện hiệu quả 16 Hiệp định FTA đã ký và 3 FTA đang đàm phán. Bên cạnh đó, Việt Nam được xếp vào nhóm 20 nền kinh tế có quy mô thương mại lớn nhất thế giới, độ mở trên 200% với sự hiện diện của nhà đầu tư đến từ 144 quốc gia và vùng lãnh thổ, với trên 40.544 dự án, tổng vốn đăng ký hơn 484 tỷ USD.

Thứ tư, Việt Nam có lợi thế về nguồn nhân lực và thị trường nội địa với gần 100 triệu dân. Các công trình kết cấu hạ tầng ngày càng được đầu tư đồng bộ và hoàn thiện, giảm chi phí vận tải, logistics, chi phí đầu vào của doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Với việc niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài đối với Việt Nam đang tiếp tục được củng cố và với việc Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, dự báo trong thời gian tới, dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ tiếp tục gia tăng, theo nhu cầu bất động sản công nghiệp có sự tăng trưởng tích cực. Đây là cơ hội cho các nhà đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp tăng tốc phát triển trong thời gian tới.

Những năm gần đây, để đón đầu dòng đầu tư dịch chuyển, các khu công nghiệp, khu kinh tế không ngừng được hoàn thiện hạ tầng, bổ sung thêm quỹ đất công nghiệp trên cả nước.

Tính đến cuối tháng 5/2024, cả nước đã có 425 khu công nghiệp, khu chế xuất được thành lập với quỹ đất công nghiệp khoảng 89.200 ha. Trong đó, có 299 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động, thu hút được lượng vốn đầu tư lớn, bổ sung nguồn lực quan trọng cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung, cũng như của các địa phương nói riêng. Lũy kế đến hết năm 2023, các khu công nghiệp, khu kinh tế trên cả nước thu hút được trên 11.200 dự án đầu tư nước ngoài và 10.600 dự án đầu tư trong nước, với tổng vốn đầu tư đạt lần lượt 251,6 tỷ USD và 2,67 triệu tỷ đồng; vốn đầu tư thực hiện tương ứng đạt tỷ lệ khoảng 68,2% và 45,3%.

Nhìn lại chặng đường phát triển hơn 30 năm qua, có thể khẳng định, mô hình khu công nghiệp, khu kinh tế đã, đang và sẽ tiếp tục đóng vai trò, vị trí quan trọng, là động lực thúc đẩy tăng trưởng và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; là kênh thu hút các nguồn lực đầu tư trong nước và nước ngoài, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo sự phát triển bền vững.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tăng trưởng xanh, phát triển bền vững đang trở thành xu hướng được lựa chọn của nhiều quốc gia trên thế giới, áp lực từ yêu cầu của thị trường và đối tác về phát triển bền vững ngày càng gia tăng, việc xanh hóa các khu công nghiệp, khu kinh tế để đón dòng vốn đầu tư xanh là yêu cầu bắt buộc. Xu hướng này đang được dẫn dắt, định hướng bởi các cam kết quốc tế mới, những nỗ lực phục hồi của các quốc gia sau đại dịch Covid-19, xu hướng phát triển kinh tế số, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và thương mại mới, và đặc biệt là kể từ sau cam kết lịch sử - đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050 - tại Hội nghị COP26.

Với riêng hoạt động thu hút đầu tư, thực hiện Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh 2021-2030, tầm nhìn 2050, Nghị quyết 50-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030 và Chiến lược Hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2030, Việt Nam cũng đang nỗ lực từng bước để “xanh hóa” dòng đầu tư nước ngoài. Thời gian gần đây, nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước, đặc biệt các nhà đầu tư nước ngoài như LEGO, Heineken… đã quan tâm đặc biệt đến sản xuất xanh thông qua xây dựng các nhà máy trung hòa carbon ở Việt Nam, đồng thời sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng xanh cho các hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Do đó, khu công nghiệp sinh thái đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư nước ngoài với mục tiêu phát triển bền vững, lợi ích kinh tế song hành trách nhiệm với cộng đồng và xã hội, đặc biệt gắn với các tiêu chí ESG theo yêu cầu của các chuỗi ngành hàng. Nhiều địa phương và nhà đầu tư hạ tầng khu công nghiệp xác định việc phát triển khu công nghiệp theo mô hình khu công nghiệp sinh thái là nhu cầu tất yếu, cấp bách để kiến tạo lợi thế cạnh tranh bền vững, qua đó, đóng góp đáng kể vào nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu, huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân cho giải pháp công nghiệp xanh, đảm bảo an ninh năng lượng, thể hiện quyết tâm chính trị của Chính phủ trong việc thực hiện các cam kết phát triển bền vững.

Thế giới đang trong quá trình điều chỉnh hết sức mạnh mẽ, làm thay đổi trật tự và cấu trúc về thương mại, đầu tư. Ảnh hưởng lớn của khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi kép đến mọi mặt của nền kinh tế, sự gia tăng cạnh tranh khốc liệt giữa các quốc gia trong thu hút đầu tư; thiết kế chính sách riêng để thu hút các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghệ lõi có giá trị gia tăng lớn hoặc nâng cao vị thế quốc gia (điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghiệp hydrogen xanh, phương tiện điện…) vừa là cơ hội, vừa là thách thức cho Việt Nam phát triển bứt phá; đặc biệt trong thu hút đầu tư và tham gia chuỗi giá trị của những ngành công nghiệp mới như năng lượng xanh, công nghiệp bán dẫn.

Để chuẩn bị nguồn lực hạ tầng cho dòng vốn này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư định hướng đến năm 2030, sẽ có 40 - 50% địa phương có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu sang khu công nghiệp sinh thái và 8-10% địa phương có định hướng xây dựng khu công nghiệp sinh thái mới từ bước lập quy hoạch xây dựng và định hướng ngành, nghề thu hút đầu tư.

Để thực hiện mục tiêu này, cần hoàn thiện các văn bản pháp quy hướng dẫn việc tái sử dụng nguyên vật liệu, chất thải, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong KCN, đồng thời, đẩy mạnh huy động nguồn lực từ các tổ chức quốc tế, hiệp hội doanh nghiệp, quỹ tài chính khí hậu, đối tác chuyển đổi năng lượng cũng như các ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính xanh. Bên cạnh đó, cần bổ sung thêm các ưu đãi về tài chính để khuyến khích doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi và xây dựng mới KCN sinh thái

Hiện nay, để tạo thể chế, chính sách cho sự phát triển của mô hình khu công nghiệp, khu kinh tế nói chung, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang hoàn thiện đề xuất xây dựng Luật Khu công nghiệp, khu kinh tế. Bên cạnh đó, chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các khu công nghiệp, khu kinh tế trên cả nước phát triển nhanh, bền vững và hiệu quả, đặc biệt đối với các mô hình khu công nghiệp mới.

Về phía các địa phương và nhà đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp, việc phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế trong thời gian tới cần có những giải pháp đột phá, tập trung vào các trọng tâm sau:

Thứ nhất, mạnh dạn tiên phong thay đổi hướng phát triển các mô hình khu công nghiệp, khu kinh tế mới như khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp chuyên ngành, khu công nghiệp công nghệ cao; khu kinh tế chuyên biệt, khu phi thuế quan, khu thương mại tự do,…

Thứ hai, lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm trụ cột cho phát triển trong tương lai. Trong đó, chuyển hướng sang chủ động kiến tạo, tạo môi trường cho các doanh nghiệp công nghệ, start-up được hình thành và phát triển. Dành quỹ đất và nguồn lực cho các dự án R&D, nghiên cứu thử nghiệm sản phẩm mới, ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số, tiết kiệm năng lượng...

Thứ ba, thu hút đầu tư có chọn lọc, chủ động tiếp xúc, bám sát các Tập đoàn hàng đầu thế giới trong các ngành, lĩnh vực mà Việt Nam ưu tiên. Hải Phòng cần có cơ chế riêng trong xúc tiến các dự án công nghệ hiện đại, có cam kết chuyển giao công nghệ, tác động lan tỏa tới các ngành, lĩnh vực, mở rộng thị trường, phát triển chuỗi cung ứng, phát triển nguồn nhân lực cho doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ tư, phát triển sản xuất, công nghiệp, dịch vụ trên nguyên tắc tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai, gắn với liên kết phát triển vùng, hình thành cụm liên kết ngành;

Thứ năm, phát triển kinh tế phải đi liền với phát triển hạ tầng xã hội; đảm bảo bền vững về môi trường; quy hoạch và triển khai các giải pháp xây dựng nhà ở và các công trình dịch vụ, tiện ích công cộng cho người lao động trong khu công nghiệp.

Thứ sáu, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, xây dựng nhà máy xử lý nước thải; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, thực thi hiệu quả thủ tục một cửa tại Ban Quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các nhà đầu tư tại các khu công nghiệp, khu kinh tế.

Thứ bảy, nâng cao năng lực cạnh tranh và sức hấp dẫn từng khu công nghiệp, khu kinh tế để đón sóng đầu tư mới - dòng đầu tư xanh thông qua việc chuyển mình theo hướng bền vững trên cả 3 trụ cột: kinh tế, xã hội, môi trường.

“Với các phiên thảo luận chuyên sâu về “Triển vọng phát triển của thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam” và “Chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp: động lực để đón sóng đầu tư mới”, tôi hy vọng rằng, các diễn giả tham dự Diễn đàn sẽ cùng phân tích, cung cấp cái nhìn toàn cảnh về cơ hội, thách thức, triển vọng thu hút đầu tư vào thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam; cũng như chia sẻ kinh nghiệm, đồng thời đưa ra các khuyến nghị chính sách để phát triển thành công mô hình các khu công nghiệp mới ở Việt Nam trong đó có khu công nghiệp sinh thái”, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư kỳ vọng.

Với chủ đề “Xanh hóa đón sóng đầu tư mới”, Diễn đàn gồm 2 phiên thảo luận gồm:

Phiên 1: Triển vọng phát triển của thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam; phiên 2: Chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp: động lực để đón sóng đầu tư mới.

Tại phiên 1, các chuyên gia, doanh nghiệp sẽ tập trung thảo luận về triển vọng dài hạn, tiềm năng tăng trưởng, xu hướng phát triển các khu công nghiệp chuyên biệt và các lĩnh vực/ địa điểm hấp dẫn cho bất động sản công nghiệp.

Trong phiên 2: Các chuyên gia, doanh nghiệp sẽ thảo luận xu hướng và mô hình phát triển bất động sản công nghiệp xanh trong tương lai; các giải pháp, công nghệ, sản phẩm phục vụ cho việc xây dựng và chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp, hướng tới xây dựng các khu công nghiệp xanh, khu công nghiệp sinh thái để thu hút các dự án đầu tư mới.