Tại Hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký VCCI nhận định trong xã hội hiện có nhiều quan điểm khác nhau về game online. Trong đó, vẫn có những định kiến, cũng như các lo ngại tác động tiêu vực với game online: Mất thời gian, ảnh hưởng đến trẻ em, ít vận động… Tuy nhiên, nhiều game online hiện nay đang được xây dựng theo hướng vừa chơi vừa học. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chơi game giúp trẻ em phát triển trí tưởng tượng tư duy, khả năng phản xạ… Do vậy cần có đánh giá nhiều chiều, tác động nhiều mặt khi quyết định đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online.
Liên quan đến đề xuất đánh thuế trong dự thảo luật, ông Đậu Anh Tuấn cho biết, qua tìm hiểu, thì chưa có quốc gia nào đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online. Các nước có đánh thuế với thu nhập của người chơi có được từ game online như hoạt động mua bán tài sản ảo, chơi game có thưởng phát sinh thu nhập…
Hội thảo "Doanh nghiệp dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến đóng góp ý kiến về đề nghị xây dựng Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) |
Theo ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc phát hành trò chơi trực tuyến của VNG cho biết, ngành game tại Việt Nam đang chịu nhiều định kiến xã hội. Cũng giống như phim ảnh, nghệ thuật, trò chơi trực tuyến cũng là một phần của ngành công nghiệp giải trí, sáng tạo nội dung. Ở các quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Pháp và nhiều nước khác, trò chơi trực tuyến không chỉ được thừa nhận như là một ngành kinh tế quan trọng, mà còn được xác định là mũi nhọn đề xuất khẩu văn hóa ra thế giới.
"Trên thế giới, hiện nay không có bất kỳ quốc gia nào áp thuế tiêu thụ đặc biệt cho trò chơi điện tử trực tuyến, trái lại, nhiều nước đang có các chính sách ưu đãi, khuyến khích phát triển cho ngành này. Vì vậy, những quốc gia này có rất nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển ngành công nghiệp trò chơi trực tuyến. Gần đây, một số quốc gia khác như Singapore, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE)... cũng đã có nhiều sáng kiến, chính sách thu hút các tập đoàn, các công ty game đến đặt trụ sở và hoạt động", ông Thắng cho biết.
Theo ông Thắng, game là một ngành kinh doanh có điều kiện. Tất cả game muốn phát hành chính thống đều phải được thẩm định nội dung bởi cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành, cụ thể ở đây là Cục Phát thanh - Truyền hình và Thông tin điện tử. Bên cạnh việc phải đảm bảo các yêu cầu về yếu tố nội dung, trò chơi trực tuyến khi đưa ra thị trường luôn có sự phân loại độ tuổi rất rõ ràng và khuyến cáo người dùng trước khi sử dụng.
"Hầu hết những nội dung không lành mạnh, lệch chuẩn đều đến từ các game được phát hành trái phép trên lãnh thổ Việt Nam. Liên quan đến quan điểm ngành game có lợi nhuận cao nêu trong Dự thảo Luật, về tỷ suất lợi nhuận chỉ đạt khoảng 3-5% trong doanh thu. Đây là mức tỷ suất lợi nhuận trung bình, nếu không muốn nói là thấp so với nhiều ngành nghề", ông Thắng nhấn mạnh.
Đại diện VNG cho biết, trong trường hợp bị áp thêm thuế tiêu thụ đặc biệt thì những game do các công ty trong nước cung cấp sẽ bị đội giá lên cao. Người chơi sẽ chuyển sang chơi game do các công ty có trụ sở ở nước ngoài cung cấp vì có giá rẻ hơn hẳn.
"Việc này dẫn đến hai hệ lụy. Thứ nhất là, không đạt được mục đích khi áp thuế là hạn chế người chơi game. Thứ hai là, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp trong nước, hoạt động phù hợp với pháp luật Việt Nam sẽ bị giảm mạnh, không thể đóng góp cho nền kinh tế số và ngành công nghiệp phần mềm của Việt Nam như kỳ vọng của Chính phủ", ông Thắng nêu quan điểm.
Ngoài ra, có thể dẫn đến tình trạng nhiều doanh nghiệp Việt sẽ chuyển hướng thành lập công ty tại các quốc gia khác để phát triển và phát hành game, nhằm hưởng các chính sách hỗ trợ, tài trợ, khuyến khích, đặc biệt là về thuế cho doanh nghiệp game. Khi đó, thì ngân sách Nhà nước cũng bị thất thu thuế.
Góp ý thêm về đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online, ông Nguyễn Xuân Cường, Chủ tịch Hiệp Hội thể thao điện tử giải trí Việt Nam (VIRESA) cho biết, khảo sát của VIRESA với các hội, hiệp hội các nước trên thế giới cho thấy, chưa có quốc gia nào đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với ngành game. Trong khi đó, các doanh nghiệp phát triển game triển khai tại Việt Nam phải tuân thủ nhiều thủ tục hành chính, giấy phép, nghĩa vụ nộp thuế. Tuy nhiên, theo ông Cường, chúng ta chưa có nhiều biện pháp hữu hiệu để quản lý các dịch vụ xuyên biên giới. Các doanh nghiệp trong nước đang chịu nhiều thiệt thòi so với các dịch vụ xuyên biên giới.
“Cũng là dịch vụ game khi triển khai ở Việt Nam có nhiều thủ tục hành chính, hệ thống giấy phép buộc doanh nghiệp phải tuân thủ. Trong khi đó, chúng ta chưa có biện pháp hữu hiệu để quản lý dịch vụ xuyên biên giới... Chúng tôi khuyến nghị không đưa game online vào danh mục áp thuế tiêu thụ đặc biệt”, ông Nguyễn Xuân Cường nói.
Nhìn ở góc độ đánh giá tác động của game online, TS.Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế nêu quan điểm: Ở trong khu vực ASEAN, ngành game của Việt Nam không phải là phát triển mạnh nên thực sự việc thu thuế từ các công ty game không phải là lớn. Vì vậy, cơ quan quản lý cần cân nhắc đến việc đề nghị đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Điều quan trọng mà các cơ quan, doanh nghiệp, hiệp hội cần phải xem xét kịp thời là đánh giá tác động của game online đến người sử dụng.
Theo đó, ông Cấn Văn Lực đề nghị các cơ quan, doanh nghiệp cần có hướng dẫn, quản lý hoạt động chơi game online để từ đó tạo lập được văn hóa cho người sử dụng khi chơi game; tránh rủi ro về sức khỏe, tâm lý, hành vi cho người chơi.
Đóng góp ý kiến vào nội dung trên, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Đức Hiếu nêu quan điểm: Khi đưa ra quy định mới về đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt cần nhìn nhận là liệu mục tiêu đặt ra có đạt được hay không. Đặc biệt là với sự phát triển của ngành game Việt Nam thì liệu có thu được từ thuế hay không và có kiểm soát được game truyền lậu vào Việt Nam được không?
Theo ông Hiếu, thách thức lớn nhất hiện nay là kiểm soát game từ nước ngoài vào Việt Nam thông qua dịch vụ xuyên biên giới. Do đó, cơ quan soạn thảo có thể nghiên cứu đánh thuế đối với các công ty, doanh nghiệp nước ngoài sản xuất, phát hành game xuyên biên giới vào Việt Nam.
Ngoài ra, cần đánh giá về tác động, sự độc hại của việc chơi game cũng như kiểm soát nội dung của các loại game. Để kiểm soát việc chơi game của người sử dụng, các cơ quan, Bộ ngành cần Ban hành quy chế nội bộ không chơi game trong giờ làm việc; có sự quản lý của gia đình, nhà trường đối với học sinh, sinh viên và thanh niên trong việc tham gia vào các trò chơi trực tuyến, trong đó có game online...