Quy hoạch “ép” đất chợ

Ngày 31/3 vừa qua, UBND TP Rạch Giá ra Thông báo số 37/TB-UBND về việc tháo dỡ bức tường công trình ngăn chia giữa chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 với chợ Bắc Sơn giai đoạn 2.

Theo nội dung Thông báo, Dự án chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 đã xong, nhằm tạo sự kết nối thông thương với nhau theo qui hoạch, hai khu chợ sẽ chính thức đi vào khai thác vào ngày 30/4 tới. Thông báo này khiến nhiều tiểu thương buôn bán đã ổn định dọc theo bờ tường của chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 rất bất ngờ và lo lắng.

Theo nhiều hộ tiểu thương tại đây, vào năm 2010, chính quyền chuyển các kiot kinh doanh của tiểu thương từ chợ Bắc Sơn cũ gần đó vào chợ Bắc Sơn giai đoạn 1ở số 324 đường Ngô Quyền. Mới ổn định được vài năm, nay đập bức tường này và mở đường giao thông nội bộ, buộc các tiểu thương phải vào chợ Bắc Sơn giai đoạn 2. Trong khi đó, vị trí khu chợ mới này nằm sâu trong góc khuất của Khu dân cư Bắc Sơn đang xây dựng và nằm cách xa mặt đường chính của chợ là đường Ngô Quyền. Theo các tiểu thương, vị trí đó không thuận tiện buôn bán và sẽ ế ẩm.

Các tiểu thương đều cho rằng, việc chính quyền quy hoạch và kêu gọi nhà đầu tư mở rộng chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 là cần thiết. Vì chợ hiện hữu là chợ loại 2, với khoảng gần 400 lô sạp (6.088 m2) đã quá tải. Khu đất tiếp giáp bên hông có chiều dài mặt tiền trên 150 m cùng đường Ngô Quyền là quỹ đất công của nhà nước với diện tích trên 12.000 m2 đã được UBND TP Rạch Giá quy hoạch mở rộng chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 là hợp lý.

Thế nhưng, khu dân cư nhà phố lại chiếm hơn 80%  diện tích toàn dự án. Trong khi chợ Bắc Sơn mở rộng giai đoạn 2 chỉ có 1.700 m2 với sức chứa trên 100 lô sạp, lại nằm ở sâu trong góc khuất. Vì thế hầu hết các tiểu thương ở một số trục đường Lạc Long Quân, Huỳnh Mẫn Đạt ở  khu vực lân cận bị giải toả không ai muốn vào đây vì sợ ế ẩm.

Các nhà đầu tư không gặp nhau

Trưởng ban quản lý chợ Bắc Sơn, bà Lê thị Diệu Thuần cho biết, Dự án chơ Bắc Sơn đầu tiên ở số 324 đường Ngô Quyền này có diện tích 6.088 m2 là quỹ đất công do UBND TP Rạch Giá quy hoạch và giao cho Công ty CP Tư vấn xây dựng Kiên Giang (tên thường gọi Công ty Tư vấn 2) làm nhà đầu tư theo hình thức BOT (đầu tư – khai thác - chuyển giao) kể từ năm 2010 đến năm 2035.

Ngay sau khi nhận dự án, Công ty Tư vấn 2 cùng với Doanh nghiệp tư nhân Nam Phương (ở TP Rạch Giá) thành lập Công TNHH 2 thành viên Bắc Sơn (Công ty Bắc Sơn) để cùng góp vốn thi công xây dựng. Sau hơn 6 tháng thi công và đi vào hoạt động, phía nhà đầu tư là Công ty Tư vấn 2 nhượng lại toàn bộ giá trị đầu tư dự án và giá trị sinh lời với số tiền gần 17 tỷ đồng trong liên danh Công ty Bắc Sơn cho Doanh nghiệp tư nhân Nam Phương.

Như vậy, Công ty Bắc Sơn trở thành nhà đầu tư cấp 2 và thừa hưởng toàn bộ quyền khai thác dự án từ Công ty Tư vấn 2 để lại bằng Hợp đồng chuyển nhượng thương quyền. Tiếp theo, vào năm 2013, UBND TP Rạch Giá triển khai quy hoạch và tiếp tục giao cho Công ty Tư vấn 2 làm nhà đầu tư Dự án Khu dân cư và chợ Bắc Sơn mở rộng giai đoạn 2 với tổng diện tích trên 12.000 m2 nằm liền kề với chợ Bắc Sơn giai đạn 1. Đến nay dự án sắp hoàn thành thì Công ty Bắc Sơn và Công ty Tư vấn 2 không thoả thuận được hợp đồng chuyển giao thương quyền chợ Bắc Sơn giai đoạn 2, nên Công ty Tư vấn 2 chuyển giao thương quyền cho đơn vị khác là Công TNHH An Phú khai thác kinh doanh.

Theo quy hoạch tỷ lệ 1/500 đã được chính quyền phê duyệt, thì đây là dự án kết nối giữa chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 với giai đoạn 2 trong tổng thể gọi chung là chợ Bắc Sơn và khu dân cư. Như vậy là cùng một chợ mà có tới 2 đơn vị chủ quản trực tiếp là Công ty Bắc Sơn và Công ty An Phú. Sự cát cứ này dẫn đến bức tường ngăn cách hai khu vực chợ đang tồn tại gây tranh cãi và chưa thể kết nối với nhau theo quy hoạch.

Bất cập gây nên bức tường ngăn cách

“UBND TP Rạch Giá đập bức tường này vì nằm ngoài diện tích 6.088 m2 được Công ty Tư vấn 2 bàn giao theo Hợp đồng chuyển nhượng thương quyền quản lý khai thác cho chúng tôi. Tuy nhiên, vì chợ bắc Sơn giai đoạn 2 của chủ khác và tránh sự qua lại “đụng chạm” của hai bên tiểu thương với nhau, nên sau khi chính quyền đập bỏ hàng rào, buộc lòng chúng tôi sẽ phải xây lại hàng rào mới ngăn cách trên phần đất được giao của mình”, Trưởng Ban quán lý chợ Bắc Sơn, bà Lê Thị Diệu Thuần cho biết.

Tìm hiểu vấn đề này, mới đây phóng viên Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn có cuộc trao đổi với Phó chủ tịch UBND TP Rạch Giá, ông Nguyễn Văn Hôn (người ký giấy Thông báo đập tường rào), ông Hôn cho rằng, trên phần đất chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 của nhà đầu tư là Công ty Bắc Sơn có quyền xây hàng rào ngăn cách với giai đoạn 2, nhưng phải xin phép thủ tục xây dựng. Còn việc đập bức tường hiện hữu ngăn cách này là quyền của đơn vị triển khai dự án giai đoạn 2, vì nằm trên phần đất của dự án và nhằm để thu hồi tài sản đã bồi thường trước đó, trong đó có bức tường này.

Phóng viên Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn nêu vấn đề, nếu một bên quyết tâm đập hàng rào, bên kia lại xây hàng rào mới trên đất mình nhằm tiếp tục ngăn cách, như vậy giải quyết được vấn đề gì? Ông Nguyễn Văn Hôn cho biết: “Có lẽ tới đây, trước khi đập hàng rào sẽ có cuộc họp với các nhà đầu tư trong chợ Bắc Sơn để tìm cách tháo gỡ theo hướng là một chủ chợ”. Và ông Hôn cũng cho rằng, Công ty Tư vấn 2 được phép chuyển giao quyền khai thác chợ cho nhà đầu tư cấp 2, nhưng Công ty Tư vấn 2 vẫn là đơn vị chịu trách nhiệm với chủ đầu tư là chính quyền địa phương về mọi mặt theo pháp luật quy định.

Nếu không bên nào mua lại của bên nào thì bức tường ngăn chia chợ Bắc Sơn sẽ tiếp tục tồn tại dù là xây mới hay giữ như cũ. Khả năng này là hiển hiện, vì việc đàm phán qui về một mối với một chủ chợ đã nhiều lần bất thành. Và qui hoạch tổng thể chợ Bắc Sơn có nguy cơ bị phá vỡ. Chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 sẽ ngày càng thêm quá tải không đủ đáp ứng phục vụ dân sinh và hạ tầng xã hội ở địa phương.

Huy Thịnh