Sở Tài chính TP.HCM vừa có báo cáo tình hình thu chi ngân sách nhà nước quý II, 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023.

Theo đánh giá của Sở Tài chính, tình hình kinh tế xã hội cả nước nói chung và Thành phố nói riêng trong những tháng đầu năm 2023 dần được cải thiện. Nhưng do bối cảnh thế giới còn nhiều diễn biến phức tạp khiến hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn, dẫn đến việc các doanh nghiệp thiếu đơn hàng, giảm quy mô sản xuất, sa thải nhiều lao động... đã tác động tiêu cực đến tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trên địa bàn.

Dự toán thu từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm tỷ trọng trên 30% trong tổng thu ngân sách trên địa bàn, nhưng từ đầu năm 2023 đến nay kim ngạch xuất nhập khẩu giảm, kim ngạch có thuế cũng giảm so với cùng kỳ, số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu bằng 90,60% so cùng kỳ ước tính đến hết tháng 6/2023, số thu này chỉ đạt 44,06% dự toán làm số thu ngân sách trên địa bàn giảm so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, ngày 14/4/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 12/2023/NĐ-CP gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023.

Do đó, dù quý I/2023, số thu ngân sách trên địa bàn Thành phố hơn 128.749 tỷ đồng, tăng 1,65%. Nhưng đến quý II/2023, số thu chỉ đạt hơn 99.122 tỷ đồng, bằng 84,17% so cùng kỳ.

Trong đó, thuế giá trị gia tăng lũy kế 6 tháng đầu năm thu được hơn 33.921 tỷ đồng, đạt 40,87% dự toán, bằng 86,83% so cùng kỳ.

Đặc biệt, thuế thu nhập cá nhân lũy kế 6 tháng đầu năm thu 30.911,280 tỷ đồng, bằng 96,77% so cùng kỳ, đây là lần đầu tiên trong 5 năm trở lại đây số thu giảm so với cùng kỳ.

Ngoài ra, thị trường bất động sản gặp khó khăn làm số thu lệ phí trước bạ từ giao dịch bất động sản giảm; Thu từ nguồn thu tiền sử dụng đất trong 6 tháng đầu năm chỉ đạt 2.460 tỷ đồng, đạt 19,16% so với dự toán, bằng 28,53% so với cùng kỳ...

Sở Tài chính TP.HCM đánh giá, trong 6 tháng đầu năm, thu từ khu vực kinh tế đạt 50,13% dự toán và tăng 0,67% so cùng kỳ. Trong đó, có 2 khu vực kinh tế giữ được tốc độ tăng trưởng so với cùng kỳ là thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước địa phương tăng 3% so cùng kỳ, thu từ khu vực công thương nghiệp và dịch vụ ngoài quốc doanh tăng 5,45% so cùng kỳ.

Trong 6 tháng cuối năm, để có thể hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách, đảm bảo cân đối ngân sách Thành phố, ngành Tài chính Thành phố sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thu chỉ ngân sách, triển khai các giải pháp nhằm thu đúng thu đủ, chống thất thu, nuôi dưỡng nguồn thu, hạn chế nợ thuế mới phát sinh, triển khai các giải pháp phòng chống buôn lậu, trốn thuế, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ, sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp...

Bởi hiện tại, Nghị định số 12/2023/NĐ-CP ngày 14/4/2023 của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023 sẽ tác động đến thu ngân sách trong 3 quý cuối năm 2023 là 15.700 tỷ đồng.

Đồng thời, Thành phố tiếp tục triển khai Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg ngày 31/1/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 và Nghị quyết 30/2022/UBTVQH15 ngày 30/12/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2023 làm giảm thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố là 6.600 tỷ đồng.

Do đó, ngành Tài chính Thành phố sẽ cố gắng đảm bảo cao nhất hoàn thành dự toán, tuy nhiên kiến nghị UBND Thành phố tập trung chỉ đạo một số giải pháp khai thác nguồn thu.

Trong đó, tăng cường quản lý thuế đối với hoạt động kinh tế đêm, kinh doanh chuyển nhượng bất động sản và thương mại điện tử; tiếp tục quản lý chặt chẽ việc triển khai hóa đơn điện tử. Cơ quan Thuế và Hải quan tiếp tục đẩy mạnh công tác rà soát phân loại nợ thuế, thực hiện các biện pháp thu hồi và xử lý nợ thuế.

Tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp lại, xử lý nhà, đất của cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, trong đó ưu tiên phương án bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất để kịp thời bổ sung nguồn thu cho ngân sách Thành phố. Trường hợp, cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp có nhà đất sử dụng không đúng mục đích hoặc không có nhu cầu sử dụng thì Thường trực Ban chỉ đạo 167 (Sở Tài chính) phối hợp với các Sở, Ngành báo cáo UBND Thành phố xem xét thu hồi để bố trí sử dụng theo nhu cầu của Thành phố hoặc đề xuất bán đấu giá để tạo nguồn thu.

Sở Tài chính cũng kiến nghị tăng cường công tác quản lý các khoản thu từ đất, trong đó giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban chỉ đạo 167 Thành phố chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan đẩy mạnh khai thác nguồn thu từ nhà đất thông qua bán đấu giá các khu đất, thu nghĩa vụ tài chính và bán đấu giá nhà đất sắp xếp lại.