Nhiều người nước ngoài ở Hà Nội nói rằng, Thủ đô rất tuyệt vời, chỉ có điều là không khí tệ quá, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi (dự thảo), sáng 14/3.

Nhấn mạnh vấn đề cốt yếu hiện nay của Thủ đô là ô nhiễm môi trường, Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi, vậy Luật Thủ đô sửa đổi được ban hành có giải quyết vấn đề này không, phân quyền gì cho Hà Nội trong chuyện này?

Ví du như tiêu chuẩn khí thải của ô tô và xe máy, Thủ đô có thể quy định theo hướng cao hơn, tích cực hơn đối với tiêu chí, tiêu chuẩn về môi trường. Nếu không có quy định tiêu chuẩn về khí thải cho xe máy, thì không giải quyết được vấn nạn về ô nhiễm không khí và tắc nghẽn giao thông, Chủ tịch Quốc hội nhìn nhận.

Đề cập việc Hà Nội có đề án xác định lộ trình hạn chế phương tiện giao thông, song Chủ tịch Quốc hội nói ở đây mới nói đến vấn đề phí.

Trong khi đó, ở một số nước, đi từ bên ngoài vào nội đô hoặc từ điểm này đến điểm khác nếu xe ô tô chỉ chở một người là không cho vào, ít nhất 2 người trở lên.

“Cho nên sinh viên các nước này có sáng kiến đứng ở ngã tư, xe nào muốn vào nội đô mà chỉ có một người thì ông thuê tôi ngồi lên xe để ông đủ điều kiện đi vào”, ông Huệ cho hay.

Dường như chính sách để giải quyết được bài toán tắc nghẽn giao thông, giảm ô nhiễm không khí chưa được quan tâm lắm, Chủ tịch Quốc hội nhận xét.

Vấn đề tiếp theo ông Huệ nêu là chống úng ngập, ô nhiễm môi trường là vấn đề liên ngành, trên địa bàn Thành phố thì giao cho Thành phố chịu trách nhiệm có được không, “chứ xin ý kiến bộ nọ, ngành kia lắc cái là chịu chết”.

Đơn cử về xử lý rác thải, Chủ tịch Quốc hội lấy ví dụ nhà máy đốt rác có quy hoạch rác thải, nhưng phát điện lại chưa có quy hoạch điện, “làm anh em vất vả lắm, địa phương nào cũng bị”. Vậy trường hợp này giao Thành phố quyết định có được không, vì điện đó chỉ là sản phẩm phụ, ông Huệ gợi mở.

“Nhà máy đốt rác Sóc Sơn công suất 4.500 tấn/ngày, phát được 100kwh điện, khóa trước tôi với các đồng chí phải mời Bộ Công thương đi giải quyết từng dự án một, rất vất vả. Trong khi các địa phương chưa gỡ được, thì Luật Thủ đô có cho phép gỡ cái này. Ví dụ như có điều kiện đấu nối điện rồi, mà quy mô công suất không đáng kể thì giao thẩm quyền cho Thành phố Hà Nội”, Chủ tịch Quốc hội phát biểu.

Theo Chủ tịch Quốc hội, sửa Luật Thủ đô là cơ hội để rà soát lại việc phân cấp giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường.

“Thủ đô phát triển cứ tắc nghẽn giao thông thế này, môi trường cứ ô nhiễm không khí kiểu này thì làm sao? Nhiều người nước ngoài thích ở Hà Nội lắm nhưng người ta nói cần phải cải thiện về vấn đề không khí. Chúng ta thấy truyền hình đưa tin, hiếm khi nào có buổi nói ở Hà Nội chất lượng không khí tốt, khá và trung bình là thấy mừng rồi. Vậy quyền hạn của Thủ đô để giải quyết những vấn đề này thế nào”, Chủ tịch Quốc hội băn khoăn.

Phát biểu sau đó, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho rằng cần phân cấp, phân quyền cho Thành phố quy định về định mức, đơn giá, tiêu chuẩn trên tất cả lĩnh vực.

Hiện nay tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường đang rất thiếu, làm không được. Định mức, đơn giá cũng thế. Xây dựng các công trình tiêu biểu của Thành phố Hà Nội mà theo đơn giá bình thường thì không làm được. Ngay trạm sạc điện cho xe ô tô cũng không có tiêu chuẩn, quy định nào cả. Mỗi xe là tiêu chuẩn khác nhau, không sử dụng chung được, vô cùng lãng phí, Bí thư Hà Nội nêu ý kiến.

Theo Phó thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, dự thảo luật Thủ đô (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần này có rất nhiều điểm mới, tiến bộ, đưa ra những cơ chế vượt trội để Hà Nội có thể phát triển, vừa là thủ đô vừa là đầu tàu của cả nước.

Về sự đồng bộ thống nhất trong quy định của pháp luật, Phó thủ tướng nêu quan điểm cần giải quyết luôn các vấn đề vướng mắc, mâu thuẫn, bất cập trong cách thức thực hiện tại luật này, tránh trường hợp trong thực tế có nhiều cách hiểu về quy định pháp luật thì sẽ rất khó trong quá trình triển khai.

Cơ quan soạn thảo sẽ lĩnh hội những ý kiến phát biểu rất có giá trị của các đại biểu, đặc biệt là ý kiến của Chủ tịch Quốc hội để rà soát, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo luật đạt chất lượng cao, Phó thủ tướng phát biểu.