Còn 2 tháng nữa, các thí sinh bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Thời điểm này, hầu hết các trường đại học đã công bố đề án tuyển sinh, trong đó có xét tuyển sớm bằng nhiều phương thức khác nhau.

Năm 2024, ngoài các kỳ thi riêng có quy mô lớn, được nhiều trường đại học làm căn cứ để xét tuyển như kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học quốc gia TP.HCM, Đại học quốc gia Hà Nội; kỳ thi đánh giá tư duy của Đại học Bách Khoa Hà Nội;

Kỳ thi đánh giá tuyển sinh công an nhân dân của Bộ Công an; kỳ thi đánh giá năng lực của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Đại học Sư phạm TP.HCM còn xuất hiện thêm một số kỳ thi riêng của Đại học Cần Thơ, Trường Đại học Việt Đức, Học viện Ngân hàng.

Để đáp ứng các kỳ thi riêng, đòi hỏi thí sinh phải học gấp nhiều lần bình thường bởi nếu các bài kiểm tra, đánh giá thường xuyên, định kỳ ở các trường phổ thông và kỳ thi tốt nghiệp THPT có cấu trúc đề thi theo hướng khá quen thuộc thì đề thi tại các kỳ thi riêng thì mỗi trường một kiểu.

Vì vậy, thí sinh chỉ cần chọn một kỳ thi phù hợp với năng lực và nguyện vọng của mình, không nên ôm đồm quá nhiều kỳ thi để không bị phân tán, quá tải.

PGS-TS.Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay, bên cạnh kỳ thi tốt nghiệp THPT, một số trường đại học tổ chức các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, kỳ thi riêng của Bộ Công an... Thí sinh không nhất định phải tham gia tất cả các kỳ thi riêng đó.

Thí sinh nên chọn một hoặc hai kỳ thi riêng để tham gia. Bởi mỗi trường sẽ có những mục tiêu, đánh giá khác nhau trong những khối ngành khác nhau. Nếu chúng ta đã xác định được rõ ngành nghề mình sẽ theo đuổi chỉ nên tham gia một hoặc hai kỳ thi.

Bên cạnh đó, hệ thống xét tuyển chung sẽ chỉ xác nhận thí sinh trúng tuyển 1 nguyện vọng duy nhất. Vì thế trên hệ thống này, thí sinh cần sắp xếp thứ tự đặt nguyện vọng mình yêu thích lên trên. Thí sinh trúng tuyển ở nguyện vọng nào, hệ thống sẽ dừng lại ở nguyện vọng đó, không xét tiếp.

Về việc đăng ký nguyện vọng, theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo , thí sinh phải đăng ký nguyện vọng đã trúng tuyển sớm lên Hệ thống và nộp lệ phí xét tuyển tương ứng với số nguyện vọng đã đăng ký mới hợp lệ. Hệ thống này chỉ xác nhận thí sinh trúng tuyển 1 nguyện vọng.

Vậy nên thí sinh sẽ chỉ đăng ký nguyện vọng theo ngành, trường, không cần đăng ký nguyện vọng theo phương thức, tổ hợp xét tuyển. Hệ thống của Bộ sẽ tự động chọn phương thức và tổ hợp nào tối ưu nhất, có lợi nhất cho thí sinh.

Thí sinh cần lưu ý phải cập nhật lên hệ thống xét tuyển của Bộ Giáo dục và Đào tạo tất cả những dữ liệu có thể phục vụ cho việc xét tuyển như điểm học bạ, chứng chỉ ngoại ngữ, chứng chỉ đánh giá năng lực, các chứng nhận để cộng điểm ưu tiên, khuyến khích theo quy chế Bộ này ban hành.

Về phương án trúng tuyển, hiện một số trường đại học thông báo điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ THPT.

Tuy nhiên đại diện nhiều cơ sở lưu ý, thí sinh cần cẩn trọng, tránh chủ quan. TS.Mai Đức Toàn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh, Truyền thông, Trường Đại học Gia Định cho hay, theo quy định, tất cả thí sinh đã đăng ký xét tuyển sớm và đủ điều kiện trúng tuyển đợt 1 tại trường cần tiếp tục đăng ký nguyện vọng xét tuyển trên Hệ thống.

Đồng thời, thí sinh cần đảm bảo điều kiện tốt nghiệp THPT và bổ sung hồ sơ cần thiết để được công nhận trúng tuyển chính thức theo quy định. Khi đó, các trường mới có cơ sở dữ liệu để xét tuyển.

Cũng theo đại diện Trường Đại học Gia Định, nhiều em đăng ký xét tuyển sớm và đủ điều kiện trúng tuyển nhưng không đăng ký Hệ thống dẫn đến mất cơ hội trúng tuyển đợt 1 và phải xét tuyển bổ sung vào đợt sau.

Ngoài ra, sau khi trúng tuyển đợt 1, thí sinh lưu ý cần phải làm thêm thủ tục xác nhận nhập học trực tuyến trên Hệ thống chung của Bộ. Nếu không thực hiện bước này xem như từ chối trúng tuyển.

Theo TS.Nguyễn Thanh Hiền, Phó Trưởng phòng Quản lý đào tạo, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH), việc các trường đại học công bố điểm chuẩn trúng tuyển bằng phương thức xét tuyển sớm (trong đó có phương thức xét học bạ THPT) không có gì bất thường nếu cơ sở đào tạo có đề án tuyển sinh riêng.

Tuy nhiên, đây chỉ là trúng tuyển có điều kiện. Điều kiện quan trọng nhất là thí sinh phải tốt nghiệp THPT. Ngoài việc bắt buộc phải đăng ký nguyện vọng trúng tuyển sớm trên hệ thống, TS.Nguyễn Thanh Hiền khuyến cáo, thí sinh cần lưu tâm đến các tiêu chí phụ (nếu có). Ở mùa tuyển sinh trước, nhiều em chủ quan khi biết mình trúng tuyển sớm.

Đây là sai lầm cần tránh vì nếu lơ là trong học tập có thể kết quả thi tốt nghiệp THPT không cao, thậm chí trượt tốt nghiệp; trong khi một trong những điều kiện tiên quyết để chính thức trúng tuyển đại học là phải tốt nghiệp THPT.

Còn theo bà Thủy, xét tuyển sớm là làm tăng các cơ hội trúng tuyển của các em. Các kỳ xét tuyển sớm sẽ diễn ra trước thời điểm diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT, do đó các em cần nghiên cứu kỹ đề án tuyển sinh của từng trường để không để lỡ thời điểm nộp hồ sơ.

Dù tham gia kỳ thi riêng hay đăng ký xét tuyển sớm trên hệ thống của các trường đại học, sau đó, thí sinh vẫn phải đăng ký nguyện vọng trên hệ thống hỗ trợ xét tuyển chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Khi đó, các nguyện vọng xét tuyển mới được xác nhận có hiệu lực và các em mới có cơ hội để trúng tuyển vào trường đại học mong muốn.

Bà Thủy cũng lưu ý, ngoài ra, trong quá trình đăng ký xét tuyển, những năm trước đã có trường hợp một số em sau khi điều chỉnh sắp xếp thứ tự nguyện vọng không thực hiện thao tác kết thúc quy trình, do đó hệ thống chưa ghi nhận được nguyện vọng thay đổi của các em. Vì vậy, cần lưu ý thực hiện quy trình đầy đủ từ đầu đến cuối.

Đặc biệt lưu ý, thí sinh cần đọc kỹ đề án tuyển sinh mới nhất của các trường, cần nắm rõ các điều kiện, quy định sơ tuyển đầu vào (nếu có), tránh việc không đủ điều kiện, dẫn tới trượt oan như một số trường hợp phải xử lý ở các năm trước.