Nhà băng chiếm gần 30% tổng giá trị trái phiếu phát hành

Số liệu của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội cho thấy, tính tới ngày công bố thông tin 24/4, có 10 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 4, với tổng giá trị 9.200 tỷ đồng. Lũy kế từ đầu năm đến ngày công bố thông tin, có hơn 32.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đã được phát hành, chủ yếu là trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Đáng chú ý, các ngân hàng bắt đầu mạnh tay phát hành trái phiếu doanh nghiệp trở lại. Cụ thể, nếu như 2 tháng đầu năm, trái phiếu ngân hàng hoàn toàn vắng bóng, thì từ cuối tháng 3/2024 đến nay, các ngân hàng rục rịch phát hành trở lại. Trong đó, Ngân hàng MB phát hành 7 đợt trái phiếu, huy động 2.800 tỷ đồng. HDBank và Techcombank cũng huy động 3.000 tỷ đồng trái phiếu, MSB huy động 800 tỷ đồng trái phiếu.

Như vậy, tổng lượng trái phiếu mà các ngân hàng phát hành trong 2 tháng qua là 9.600 tỷ đồng, chiếm gần 30% tổng giá trị trái phiếu phát hành tính từ đầu năm, chỉ đứng sau nhóm bất động sản. Đa phần ngân hàng đều phát hành trái phiếu có kỳ hạn dài (7-10 năm) để tăng vốn cấp 2.

Theo lý giải của các chuyên gia, mặc dù ngân hàng dồi dào thanh khoản, song đa phần là tiền gửi kỳ hạn ngắn, các ngân hàng vẫn đứng trước áp lực huy động vốn kỳ hạn dài để tăng vốn cấp 2.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, tính tới cuối năm 2023, tổng dư nợ trái phiếu của các tổ chức tín dụng là 357.200 tỷ đồng (chiếm 35,4% tổng dư nợ toàn thị trường). Trong năm 2024, sẽ có 53.200 tỷ đồng trái phiếu do 16 tổ chức tín dụng phát hành đáo hạn. Lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn của nhóm ngân hàng chiếm hơn 25% tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn năm nay.

Điểm khác biệt của trái phiếu ngân hàng là lãi suất thấp, nhưng rủi ro thấp do việc phát hành được tuân thủ quy định chặt chẽ theo tỷ lệ an toàn vốn trong hoạt động ngân hàng, do Ngân hàng Nhà nước giám sát. Các tổ chức tín dụng có trái phiếu đến hạn đều hoạt động có lãi. Đáng nói, có gần 99% trái phiếu ngân hàng được nắm giữ bởi các nhà đầu tư tổ chức (chủ yếu là các định chế tài chính nắm giữ). Trong khi đó, với trái phiếu bất động sản thì tỷ lệ nhà đầu tư tổ chức nắm giữ chỉ 58,6%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ lên tới 41,4%. 

Phát hành trái phiếu ngân hàng sẽ khởi sắc hơn

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế, mặt bằng lãi suất thấp đang hỗ trợ cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi. Ngân hàng vẫn tiếp tục là một trong 2 nhóm ngành phát hành trái phiếu chủ lực năm nay.

Các chuyên gia phân tích của Công ty cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating) cũng nhận định, các ngân hàng sẽ tăng phát hành trái phiếu năm 2024.

“Nhu cầu phát hành mới đáng kể từ khối ngân hàng sẽ tiếp tục đóng góp phần lớn giá trị phát hành trong năm 2024. Phát hành mới của khối ngân hàng đóng góp tới 60% giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành mới trong năm 2023. Quy định chặt chẽ hơn về tỷ lệ vốn giải ngân cho vay trung và dài hạn sẽ thúc đẩy ngân hàng phát hành trái phiếu nhiều hơn để bổ sung cơ cấu nguồn vốn dài hạn của mình. Ngoài ra, hàng năm ngân hàng thường phải phát hành mới đủ để bù đắp lượng trái phiếu mua lại và đáo hạn trong năm. Chúng tôi cho rằng, trong môi trường lãi suất thấp, ngân hàng sẽ có động lực để mua lại và phát hành trái phiếu có lãi suất hấp dẫn hơn”, ông Nguyễn Đình Duy, chuyên gia phân tích cao cấp VIS Rating chia sẻ.

Đồng quan điểm, FiinGroup cũng tin rằng, kênh huy động thông qua trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2024 sẽ sôi động hơn năm ngoái.

Theo FiinGroup, hầu hết ngân hàng có kế hoạch huy động vốn dưới hình thức trái phiếu doanh nghiệp trong năm nay, nhằm bổ sung nguồn vốn nợ, đáp ứng mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 (dự kiến 15% trên toàn hệ thống cho cả năm 2024) cũng như các năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, việc bổ sung nguồn vốn trái phiếu của ngân hàng cũng sẽ gia tăng vốn cấp 2 và góp phần đáp ứng tốt hơn các chỉ tiêu về an toàn vốn và quản trị rủi ro của Ngân hàng Nhà nước.

Bộ Tài chính nhận định, năm 2024, trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ khởi sắc hơn nhờ một số yếu tố như: thị trường đã và đang có sự sàng lọc thực chất để thanh lọc các doanh nghiệp phát hành yếu kém, niềm tin dần quay trở lại; chính sách kích cầu kinh tế dần phát huy hiệu quả; thị trường ngày càng minh bạch; tỷ lệ chậm trả nợ trái phiếu giảm…