Ngân hàng hé lộ bức tranh lợi nhuận

Ngân hàng TMCP TPBankvừa công bố kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2022. Theo đó, trong quý II/2022, ngân hàng bứt phá mạnh mẽ về lợi nhuận với gần 2.200 tỷ đồng, tăng gần 600 tỷ, tương ứng tăng gần 34% so với quý I đã đưa lợi nhuận lũy kế đến 30/6/2022 của TPBank đạt 3.788 tỷ đồng, tăng gần 26% so với cùng kỳ năm trước.

Nhiều ngân hàng cũng dự báo lợi nhuận tăng khả quan năm nay. Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) - quán quân lợi nhuận của hệ thống ngân hàng, dự báo có mức tăng trưởng lợi nhuận đột phá sau 2 năm chấp nhận giảm lãi hỗ trợ khách hàng.

Ông Phạm Mạnh Thắng, Phó tổng giám đốc Vietcombank cho hay, 5 tháng đầu năm nay, ngân hàng tăng trưởng lợi nhuận 30%. Tín dụng phục hồi mạnh mẽ trong khi huy động Tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tiếp tục tăng ấn tượng, giúp Vietcombank tăng trưởng lợi nhuận cao. Hiện nay, Vietcombank là một trong số ít ngân hàng trên thị trường chưa tăng lãi suất huy động cũng như lãi suất cho vay.

Ngoài Vietcombank, lãnh đạo nhiều ngân hàng TMCP ước tính lợi nhuận nửa đầu năm nay tăng 20-40%, thậm chí có ngân hàng tăng trưởng bằng vài lần. Lãnh đạo Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) ước tính, nửa đầu năm nay, Eximbank đạt khoảng 1.800 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 2,7 lần cùng kỳ năm ngoái, riêng lợi nhuận trước thuế trong quý II/2022 của ngân hàng này tăng gấp 3 lần cùng kỳ năm ngoái.

Nền kinh tế phục hồi tốt hậu Covid-19 (GDP quý II/2022 tăng 7,72%, cao nhất trong 10 năm qua), tín dụng tăng mạnh so với cùng kỳ, cộng với hoạt động kinh doanh ngoài lãi tăng trưởng tốt, áp lực trích lập dự phòng rủi ro giảm, giúp các ngân hàng duy trì tốc độ tăng trưởng lợi nhuận tốt.

Riêng trong quý II/2022, Công ty Chứng khoán Yuanta dự báo, lợi nhuận sau thuế ngân hàng mẹ của 27 ngân hàng niêm yết có khả năng tăng tới 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Yuanta ước tính thu nhập lãi thuần từ hoạt động tín dụng quý II/2022 sẽ tăng 14% so với cùng kỳ năm 2021 (mức tăng thấp hơn quý I/2022 do trong quý vừa qua hầu hết các ngân hàng đều đã cạn room tín dụng). Thêm vào đó, thu nhập phí quý II/2022 ước tính tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó, doanh thu bancassurance có thể thấp do hoạt động cho vay kém sôi động. Ngoài ra, chi phí hoạt động ước tăng khoảng 15%.

Động lực tăng trưởng của các ngân hàng nửa đầu năm nay là tín dụng bán lẻ, đặc biệt là cho vay mua nhà. Theo thống kê của Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), tỷ trọng tín dụng bán lẻ các ngân hàng niêm yết đã tăng từ mức 31% năm 2015, lên mức 45% tổng dư nợ tại thời điểm cuối quý I/2022, trong đó các sản phẩm cho vay mua nhà, mua ô tô, tài chính tiêu dùng đều ghi nhận mức tăng tích cực.

ngân hàng vẫn sẽ duy trì tăng trưởng lợi nhuận lạc quan năm nay. Nhưng trong năm 2023 sẽ có sự phân hóa rõ rệt về triển vọng lợi nhuận giữa các nhóm ngân hàng.

Triển vọng tăng trưởng 6 tháng cuối năm của các ngân hàng phụ thuộc rất nhiều vào room tín dụng mà Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp thời gian tới. VCBS dự báo, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp room tín dụng cho các ngân hàng ngay đầu quý III/2022, song Yuanta lại cho rằng, Ngân hàng Nhà nước có thể dời việc cấp room sang tháng 8 để tiếp tục theo dõi lạm phát.

Tuy vậy, cũng như các năm trước, nhóm ngân hàng có hệ số an toàn vốn (CAR) cao, nợ xấu thấp, có mô hình quản trị rủi ro tốt (tuân thủ  các chuẩn mực Basel II, Basel III, IFRS 9…), thực hiện tốt trách nhiệm hỗ trợ nền kinh tế (miễn giảm lãi suất và phí, tham gia tái cơ cấu 3 ngân hàng OceanBank, GPBank, VNCB) như Vietcombank, MB, Techcombank, VPBank, ACB, TPBank, MSB... được dự đoán sẽ được cấp hạn mức tín dụng cao. Ngược lại, các ngân hàng mạnh tay cho vay bất động sản, đầu tư trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua có thể bị hạn chế room tăng trưởng tín dụng ở mức vừa phải.

Ngoài room tín dụng, yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ngân hàng nửa cuối năm 2022 là lãi suất. Hiện nay, 4 ngân hàng thương mại có vốn nhà nước vẫn giữ nguyên mặt bằng lãi suất huy động, còn lại 100% ngân hàng TMCP tư nhân đều đã tăng lãi suất huy động. Trong khi đó lãi suất cho vay chưa thể tăng ngay mà có độ trễ nhất định. Điều này sẽ làm biên lãi thuần (NIM) của các ngân hàng nửa cuối năm có nguy cơ giảm, ngoại trừ một số ngân hàng duy trì được tỷ lệ CASA cao.

Ngoài ra, thu nhập ngoài lãi gia tăng tỷ trọng chiếm trung bình 27% trong cơ cấu thu nhập của các ngân hàng với đóng góp chủ yếu từ thu nhập dịch vụ cũng giúp các ngân hàng tăng trưởng lợi nhuận tích cực.

Ẩn số nợ xấu năm nay cũng được coi là sẽ tác động đáng kể đến lợi nhuận ngân hàng nửa cuối năm. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đang thảo luận về việc có tiếp tục gia hạn Thông tư 14/2021/TT-NHNN (Thông tư 14) về cơ cấu nợ hay không. Thông tư 14 hết hiệu lực vào cuối tháng 6/2022, nếu không được gia hạn, nợ xấu của các ngân hàng sẽ tăng lên. Dù vậy, các chuyên gia phân tích của VCBS cho rằng, thời gian qua, các ngân hàng TMCP đã tăng trích lập dự phòng cho nợ cơ cấu, nên ngay cả khi Thông tư 14 không được gia hạn, áp lực trích lập dự phòng của các ngân hàng cũng sẽ không quá lớn.

Nhìn chung, theo đánh giá của các chuyên gia, ngân hàng vẫn sẽ duy trì tăng trưởng lợi nhuận lạc quan năm nay. Dù vậy, trong năm 2023 sẽ có sự phân hóa rõ rệt về triển vọng lợi nhuận giữa các nhóm ngân hàng.

Chuyên gia: Chưa phải lúc thắt chặt chính sách tiền tệ

Đang xuất hiện nhiều ý kiến xung quanh việc NHNN nên thắt chặt chính sách tiền tệ để kiểm soát lạm phát, hay tiếp tục bơm tiền để hỗ trợ nền kinh tế hồi phục.    

Một đợt tăng lãi suất nữa lại được các ngân hàng thương mại áp dụng từ đầu tháng 6 và 7/2022. Khác với các đợt tăng lãi suất trước, lần này các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước (BIDV, Agribank) đã chính thức nhập cuộc. Cùng với lãi suất trên thị trường dân cư, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng cũng nhích lên từng ngày. Trước áp lực gia tăng lạm phát và lãi suất trên thị trường dân cư, các chuyên gia phân tích Ngân hàng HSBC cho rằng, NHNN có thể sẽ phải tăng lãi suất điều hành thêm 0,5% vào cuối năm nay.

Cùng với mặt bằng lãi suất huy động liên tục tăng, NHNN cũng tăng động thái hút tiền về. Tính từ ngày 21/6 đến đầu tuần này, NHNN đã hút về trên 200.000 tỷ đồng. Nếu cộng với kênh bán ngoại tệ ra thị trường, ước tính, từ đầu năm đến nay, NHNN đã hút về nửa triệu tỷ đồng qua kênh bán ngoại tệ và tín phiếu.

Một số ý kiến cho rằng, những động thái này cho thấy, NHNN đang rất thận trọng với lạm phát và có biểu hiện thu hẹp dần chính sách tiền tệ nới lỏng. Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Phan Dũng Khánh, chuyên gia phân tích cho rằng, mặt bằng lãi suất huy động đã tăng đáng kể thời gian qua, song mức tăng vẫn đang trong dư địa cho phép. Đặc biệt, “tứ trụ” ngân hàng quốc doanh vẫn duy trì được mặt bằng lãi suất thấp từ năm ngoái đến nay.

“Trong bối cảnh này, theo tôi, NHNN sẽ không tăng lãi suất điều hành hoặc chỉ tăng nhẹ. Chính sách tiền tệ hiện nay vẫn theo hướng hỗ trợ tăng trưởng”, ông Khánh nhận định.

TS. Nguyễn Đức Độ, Phó viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính) cũng cho rằng, áp lực lạm phát với nền kinh tế Việt Nam chưa phải quá lớn, nên lãi suất điều hành của NHNN sẽ không chịu nhiều ảnh hưởng, chính sách tiền tệ chưa cần thắt chặt.

Thực tế, dù mặt bằng lãi suất đang tăng lên, song nếu so với thời điểm trước dịch, lãi suất liên ngân hàng (nhất là lãi suất cho vay qua đêm) và lãi suất trên thị trường dân cư vẫn đang ở mức thấp kỷ lục, dù NHNN hút mạnh tiền về, cho thấy thanh khoản của hệ thống vẫn dồi dào.  

Theo TS. Nguyễn Đức Độ, động thái hút tiền về của NHNN thời gian qua là nhằm giảm áp lực lên tiền đồng trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, chứ không phải là động thái thắt chặt tiền tệ.

“NHNN vẫn đang điều hành chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng là chính. Nửa cuối năm nay, nếu lạm phát đi lên, NHNN có thể thực hiện kiềm chế lạm phát thông qua việc ổn định tỷ giá ngoại tệ mà không nhất thiết phải tăng lãi suất điều hành. Chính sách tiền tệ đang đóng góp quan trọng vào việc hỗ trợ kinh tế, các doanh nghiệp phục hồi thông qua dòng vốn tín dụng. Các doanh nghiệp hiện vẫn mong muốn ngân hàng giảm lãi suất cho vay, nên việc thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước có thể giúp mặt bằng lãi suất giảm, doanh nghiệp được tiếp cận dòng vốn giá rẻ”, ông Độ nói.

Mặc dù nguy cơ nhập khẩu lạm phát 6 tháng cuối năm là có, thậm chí lạm phát năm nay có thể vượt 4%. Tuy nhiên, ngay cả khi lạm phát vượt con số này, giới chuyên gia cho rằng, Việt Nam vẫn nên “vui vẻ” chấp nhận, tạo điều kiện cho nền kinh tế phục hồi. Bởi nếu quá lo lắng, thận trọng mà bóp nghẹt tất cả dòng vốn thì nền kinh tế sẽ có nguy cơ rơi vào suy thoái.

Trong báo cáo mới phát hành gần đây, các chuyên gia phân tích Ngân hàng UOB Việt Nam nhận định, NHNN sẽ tiếp tục giữ ổn định lãi suất chính sách hiện tại đến cuối năm 2022 để hỗ trợ nỗ lực phục hồi kinh tế, đặc biệt là khi lạm phát vẫn được kiểm soát trong phạm vi mục tiêu. Tuy vậy, từ quý II/2023 hoặc sớm hơn, với các động thái quyết liệt hơn của Fed trong thắt chặt tiền tệ, có thể NHNN sẽ khởi đầu chu kỳ tăng lãi suất nếu nền kinh tế duy trì được đà tăng trưởng và các rủi ro bên ngoài giảm bớt.

Trước mắt, trong bối cảnh lạm phát ở mức thấp, nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định hiện nay, GS-TS. Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội khóa XV cho rằng, Việt Nam nên tận dụng để thực hiện hiệu quả Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế, kết hợp hài hòa giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để tăng thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp đẩy nhanh quá trình phục hồi. Về phía ngân hàng, giải pháp cần phải làm ngay để hỗ trợ nền kinh tế là triển khai gấp gói hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước 40.000 tỷ đồng.

Không lo thiếu “room” triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2%

 Theo Phó thống đốc Ngân hàng nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú, tính đến hết tháng 6/2022, tín dụng toàn nền kinh tế đạt 11,4 triệu tỷ đồng, tăng 9,35%, gấp rưỡi cùng kỳ năm ngoái (chỉ tăng khoảng 6%). Trong khi đó, huy động vốn đạt 11,8 triệu tỷ đồng, tăng 4,51% so với đầu năm (cùng kỳ tăng 4,09%).

Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất nhấp nhổm tăng, gói hỗ trợ lãi suất 2% được các doanh nghiệp mong ngóng từng ngày. Nhiều doanh nghiệp cho biết, đã đề nghị với ngân hàng, song chưa được trả lời về việc có được hỗ trợ lãi suất hay không.

Ông Phạm Huy Hùng, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa cho hay, thời gian qua, các ngân hàng thương mại quá thận trọng trong triển khai, nên gói hỗ trợ lãi suất chưa đến được nhiều doanh nghiệp. Một số ngân hàng hạn chế room tín dụng khiến tiến độ giải ngân gói vay ưu đãi cũng chậm hơn.

Ông Hùng kiến nghị, quy trình xét duyệt của ngân hàng thương mại về gói hỗ trợ lãi suất cần được đẩy nhanh hơn nữa, tránh tình trạng như gói hỗ trợ người lao động thuê nhà, 6 tháng mới giải ngân được 1%. Đồng thời, điều kiện để tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất quá khắt khe, có tình trạng các ngân hàng, các chi nhánh khác nhau có cách hiểu khác nhau.

Về phía ngân hàng, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám  đốc TPBank cho biết, tín dụng 6 tháng đầu năm tăng rất mạnh khiến room tăng trưởng tín dụng 6 tháng cuối năm không còn nhiều. Do đó, gói hỗ trợ lãi suất 2% có nguy cơ triển khai chậm, vì chỉ áp dụng với các khoản giải ngân mới từ đầu năm nay.

Trước lo lắng của ngân hàng và doanh nghiệp, ông Đào Minh Tú khẳng định, doanh số cho vay mới với các đối tượng được cho vay hỗ trợ lãi suất từ đầu năm đến nay đã lên tới 2,8 triệu tỷ đồng, đồng nghĩa các khoản lãi phải trả của doanh nghiệp không phải là ít. Dù Nghị định hướng dẫn gói hỗ trợ lãi suất mới được triển khai hơn một tháng, song lại áp dụng với các khoản vay từ đầu năm 2022, nên các ngân hàng không phải lo thiếu room hỗ trợ lãi suất, mà việc cần làm ngay bây giờ là hoàn thiện cơ chế cho vay nội bộ để triển khai hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp.

Liên quan đến room tín dụng, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch HĐTV Agribank cho hay, room tín dụng mà NHNN cấp cho Agribank năm nay là 7%. Trong 6 tháng đầu năm, Ngân hàng đã tăng trưởng tín dụng 6%, chỉ còn dư địa 1% cho 6 tháng cuối năm. Mặc dù vậy, ông Ấn vẫn bày tỏ mong muốn NHNN tiếp tục kiểm soát tín dụng chặt chẽ 6 tháng cuối năm, bởi nếu tăng trưởng tín dụng quá cao trong khi huy động vốn tăng chậm, các ngân hàng sẽ chạy đua lãi suất huy động, dẫn tới lãi suất cho vay và lạm phát tăng cao. 

Về room tín dụng cho các ngân hàng, lãnh đạo NHNN cho biết, cuối tuần sau, NHNN sẽ tổ chức hội nghị toàn ngành triển khai nhiệm vụ cuối năm, trong đó đưa ra định hướng về tăng trưởng tín dụng 6 tháng. Nhiều chuyên gia cho rằng, với áp lực lạm phát tăng nhanh, NHNN sẽ không nới mạnh room tín dụng cho các ngân hàng. Tín dụng năm nay chỉ tăng khoảng 15%, đồng nghĩa chỉ một số ngân hàng được nới room.

Áp lực tăng lãi suất dồn vào nửa cuối năm 2022

 Cùng với lạm phát, việc giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn từ 37% xuống 34% từ ngày 1/10 tới theo Thông tư 08/2021/TT-NHNN và kỳ vọng nới room tín dụng khiến lãi suất tăng.

HSBC cho rằng, sự phục hồi của kinh tế Việt Nam tiếp tục là một ví dụ nổi trội trong khu vực. Tăng trưởng GDP quý II/2022 chạm mốc 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái, dễ dàng vượt xa những kỳ vọng của thị trường (HSBC là 5,8%, các tổ chức nghiên cứu là 5,9%).

Đây cũng là mức tăng trưởng GDP theo quý cao nhất mà Việt Nam từng đạt được kể từ năm 2011, nhờ vào phục hồi kinh tế mạnh mẽ trên diện rộng ở các lĩnh vực.

Nhưng theo HSBC, hiện tại áp lực giá cả của Việt Nam chưa rõ ràng như những quốc gia khác trong khu vực, đà lạm phát vẫn tăng nhanh chóng.

Lạm phát toàn phần tháng vừa qua tăng 0,7% so với tháng trước, tương đương với 3,4% so với năm ngoái, vượt khỏi dự báo của HSBC và thị trường.

Giá xăng đầu trong nước tiếp tục được điều chỉnh tăng, đạt mức cao kỷ lục, đóng góp vào sự tăng lên của lạm phát. Trong khi giá năng lượng cao đã là điều được dự đoán từ trước, bất ngờ lớn nhất là lạm phát lương thực, tăng 0,8% so với tháng trước.

Điều này phần lớn phản ánh tác động mạnh mẽ của chi phí năng lượng leo thang đối với lạm phát lương thực. Hơn nữa, có những dấu hiệu cho thấy lạm phát đã bắt đầu lan rộng.

Lần đầu tiên trong gần 2 năm, lạm phát cơ bản đã hồi phục ở mức 2% so với cùng kỳ năm trước, khi nhu cầu trong nước tiếp tục tăng. Do giá dầu thế giới tăng, các chuyên gia cho rằng áp lực lạm phát sẽ gia tăng.

Bộ phận phân tích HSBC dự báo rằng lạm phát năm 2022 sẽ ở mức trung bình 3,5%, thấp hơn mức trần 4% do Ngân hàng Nhà nước đặt ra, áp lực giá sẽ mạnh mẽ hơn trong nửa cuối năm 2022.

Trong khi đó, theo TS. Cấn Văn Lực - chuyên gia tài chính, ngân hàng, nền kinh tế có độ trễ, hiện nay giá cả đang tăng lên, xăng dầu cũng mới chỉ tác động vòng 1, còn vòng 2, vòng 3 sẽ là tác động vào lương thực thực phẩm, sản phẩm tiêu dùng. Điều này đè nặng sức ép lạm phát những tháng cuối năm.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng, áp lực lạm phát đang tăng và là thách thức lớn đối với nền kinh tế trong giai đoạn 6 tháng cuối năm 2022. Trong 6 tháng đầu năm 2022, CPI chỉ tăng 2,44% so với cùng kỳ nhưng cũng không thể chủ quan.

Vì nền kinh tế có độ trễ, hiện nay giá cả đang tăng lên và Việt Nam vẫn phải nhập khẩu rất nhiều. Vì vậy, câu chuyện nhập khẩu lạm phát vẫn có thể xảy ra với Việt Nam.

Bên cạnh đó, một số khoản như: Học phí, thuế hay lương cơ bản,…bắt đầu tăng từ 1/7 nên chưa thể hiện trong chỉ số lạm phát nửa đầu năm.

TS Lực cũng dự báo, lạm phát của Việt Nam trong năm nay sẽ khoảng 3,8-4,2%. Về cơ bản mức lạm phát này chấp nhận được và nếu trên 4% cũng phải chấp nhận vì bối cảnh lạm phát trên thế giới năm nay rất cao.

Dựa vào các dự báo, HSBC cho rằng, lạm phát sẽ có thể vượt qua mức 4% kể từ quý 4/2022 đến quý 2/2023, đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước cần bắt đầu bình thường hóa chính sách tiền tệ.

Theo dự báo của tổ chức này, Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ bắt đầu tăng lãi suất 50 điểm cơ bản từ quý 3/2022, và tăng thêm 50 điểm mỗi quý cho đến quý 3/2023. Như vậy, đến cuối năm 2023, lãi suất điều hành có thể lên đến 6,5%.

Trong khi đó, nhóm phân tích SSI Research cho biết, trong tuần trước, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục sử dụng kênh phát hành tín phiếu trên hoạt động thị trường mở, với kỳ hạn linh hoạt hơn.

Nửa cuối năm 2022, SSI Research cho rằng, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt và trong điều kiện phù hợp sẽ thông qua việc nới trần tín dụng cho các ngân hàng.

Tăng trưởng tín dụng trong năm 2022 ước tính đạt 15-16%, và mức tăng trưởng này là tăng trưởng danh nghĩa, thường có xu hướng cao hơn bình thường trong bối cảnh lạm phát.

Theo SSI Research, áp lực tăng lãi suất huy động sẽ rơi về cuối năm, đặc biệt là khi tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ giảm từ 37% về 34% sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2022 theo Thông tư 08 năm 2020 của Ngân hàng Nhà nước sửa đổi Thông tư 22 năm 2019 quy định lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn.

Trên thực tế, các ngân hàng đã lần lượt điều chỉnh biểu lãi suất huy động với mức trung bình tăng từ 30-100 điểm cơ bản, chủ yếu vào giai đoạn cuối quý I và đầu quý III/2022.

Đáng chú ý, hai ngân hàng thương mại có vốn nhà nước là BIDV và Agribank cũng vào cuộc đua tăng 10 điểm cơ bản cho kỳ hạn trên 12 tháng. Nhưng hiện mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm cao nhất trên thị trường là 7,55% thuộc về SCB.

Đà tăng lãi suất huy động được cho là sẽ chậm lại trong quý III/2022 vì nhu cầu huy động vốn thấp do nhiều ngân hàng đã tạm hết dư địa để tăng trưởng tín dụng.

Tuy nhiên, VNDirect cho rằng, đà tăng này có thể tăng tốc trở lại trong quý IV/2022 sau khi Ngân hàng Nhà nước nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng.

Lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại có thể tăng lên mức khoảng 5,9-6,1%/năm (bình quân) vào cuối năm 2022, mức này vẫn thấp hơn so với mặt bằng trước đại dịch là khoảng 7%/năm.

Ngân hàng UOB cũng đánh giá Ngân hành Nhà nước có đủ khả năng để giữ ổn định lãi suất chính sách để hỗ trợ các nỗ lực phục hồi kinh tế bất chấp những triển vọng không chắc chắn từ địa chính trị và bối cảnh lạm phát trong nước.

Tuy nhiên, với động thái quyết liệt hơn trong việc thắt chặt chính sách từ Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed), UOB dự đoán Ngân hàng Nhà nước sẽ có xu hướng khởi đầu chu kỳ tăng lãi suất từ ​​quý II/2023 hoặc sớm hơn, nếu đà tăng trưởng vẫn tiếp tục duy trì và các rủi ro bên ngoài đáng quan ngại hơn. 

Chủ tịch Agribank: Tín dụng tiếp tục tăng mạnh sẽ gây ra cuộc đua tăng lãi suất

Mặc dù “room” tín dụng 6 tháng cuối năm chỉ còn 1%, song ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch HĐTV Agribank cảnh báo, nếu tín dụng tiếp tục tăng mạnh, nguy cơ với lãi suất và lạm phát rất lớn.

 Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, tính đến hết ngày 30/6, tín dụng toàn nền kinh tế đạt 11,4 triệu tỷ, tăng 9,35% so với cuối năm 2021 và cao hơn cùng kỳ năm trước (6,9%). Huy động vốn đạt trên 11,8 triệu tỷ đồng, tăng 4,51% so với cuối năm 2021 (cùng kỳ năm trước chỉ tăng 4,09%). Tín dụng bật tăng mạnh khiến nhiều ngân hàng thương mại đã “xài” gần hết room tăng trưởng tín dụng của cả năm. Nhiều ngân hàng đã đề nghị NHNN cho phép nới room song đến nay vẫn chưa ngân hàng nào được “gật đầu”.

Tại Agribank, trong 6 tháng đầu năm nay, tín dụng ngân hàng nà đã tăng 6% trong khi hạn mưức tín dụng cả năm là 7%. Như vậy, ngân hàng chỉ còn dư địa tăng trưởng tín dụng 1% cho 6 tháng cuối năm. Mặc dù vậy, Chủ tịch Agribank không ủng hộ việc nới mạnh room tín dụng trong nửa cuối năm.

Theo ông Phạm Đức Ấn, việc tín dụng nửa đầu năm tăng nhanh, cao gấp đôi so với huy động vốn (huy động vốn tăng 4,61%) là dấu hiệu tiềm ẩn rủi ro cho lãi suất.  Tín dụng 6 tháng đã tăng 9,35%, nếu tiếp tục tăng trưởng mạnh thì rõ ràng áp lực lạm phát rất lớn.

“Tôi hi vọng các ngân hàng thương mại cố gắng kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng vì nguồn vốn trong dân chỉ có mức nhất định, tăng trưởng huy động vốn năm nay không tăng mấy so với năm trước trong khi tín dụng tăng quá mạnh thì các ngân hàng sẽ giành giật vố nlẫn nhau, châm ngòi cho cuộc đua lãi suất. Tôi mong rằng Chính phủ, NHNN sẽ có kế hoạch đảm bảo tăng trưởng phù hợp, nếu hy sinh để tăng trưởng thì áp lực lạm phát rất lớn. Agribank mong rằng không có đột biến quá lớn về tín dụng để không xảy ra cuộc cạnh tranh lãi suất huy động, từ đó tăng lãi suất cho vay, tăng lạm phát. Nếu lạm phát tăng, mọi thành tưựu thời gian qua sẽ trở về số 0”, ông Ấn cảnh báo.

Liên quan đến vấn đề room tín dụng cho các ngân hàng, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, cuối tuần tới, NHNN sẽ tổ hội nghị sơ kết hoạt động ngành ngân hàng 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm. Tại Hội nghị này, NHNN sẽ quán triệt về vấn đề tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng thương mại.

Phát biểu tại Hội nghị triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất 2% ngày 6/7, Phó thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khẳng định, kế hoạch tăng trưởng tín dụng năm nay là 14%.  Với nhu cầu vốn và diễn biến kinh tế hiện nay, NHNN cần đánh giá tỷ lệ cho vay phù hợp, đồng thời ổn định và đảm bảo thanh khoản cho toàn hệ thống.

“Riêng room tín dụng cho từng ngân hàng thương mại, NHNN cũng phải đánh giá vì tín dụng là mạch máu của nền kinh tế, nếu tắc sẽ ảnh hưởng”, Phó Thủ tướng nói.

Ngân hàng lạc quan lợi nhuận quý III/2022, dự báo lãi suất chỉ tăng nhẹ

Kết quả điều tra của NHNN về xu hướng kinh doanh quý III/2022 cho thấy, các ngân hàng đều kỳ vọng tín dụng và lợi nhuận tiếp tục tăng trưởng tốt trong khi mặt bằng lãi suất chỉ tăng nhẹ.

Báo cáo kết quả điều tra của Vụ Dự báo Thống kê (NHNN) cho thấy, theo nhận định của các tổ chức tín dụng (TCTD), tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong quý II/2022 tiếp tục có sự ”cải thiện” tốt hơn so với quý trước. Dự báo cho thời gian tới, 72,5-80,7% TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh cải thiện hơn trong quý III và cả năm 2022 với mức độ cải thiện cao hơn so với kỳ liền trước.

Trong quý III/2022, 54,6% TCTD kỳ vọng kết quả hoạt động kinh doanh tiếp tục “tăng nhẹ” so với quý II/2022, 38,9% TCTD kỳ vọng “không đổi” và 6,5% TCTD lo ngại kết quả hoạt động kinh doanh suy giảm nhẹ.

Trong năm 2022, 87,7% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế tăng trưởng dương so với năm 2021, bên cạnh đó, vẫn có 8,5% TCTD dự kiến lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm 2022 (tăng so với tỷ lệ 5,8% TCTD dự kiến tại kỳ điều tra tháng 3/2022) và 3,8% ước tính lợi nhuận không thay đổi.

Các TCTD cho rằng, nhu cầu tổng thể của khách hàng đối với việc sử dụng dịch vụ ngân hàng trong Quý II/2022 ở mức khá cao, cải thiện mạnh hơn quý I/2022. Nhu cầu vay vốn, dịch vụ thanh toán và thẻ đều được nhận định cải thiện mạnh hơn quý trước, chỉ riêng nhu cầu gửi tiền được nhận định tăng với tốc độ chậm lại trong quý II/2022.  Huy động vốn toàn hệ thống TCTD được kỳ vọng tăng bình quân 4,9% trong quý tới và tăng 11,5% trong năm 2022.

Các TCTD kỳ vọng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng tiếp tục “tăng” trong Quý III/2022 và cả năm 2022, trong đó nhu cầu vay vốn được kỳ vọng “tăng” nhiều hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán.  Dư nợ tín dụng toàn hệ thống TCTD được kỳ vọng tăng bình quân 4,1% trong quý III/2022 và tăng 15 % trong năm 2022.  

Kết quả điều tra của NHNN cho thấy, các TCTD đã “giữ nguyên” hoặc điều chỉnh “tăng nhẹ” lãi suất biên trong khi tiếp tục “giữ ổn định” hoặc “giảm” phí dịch vụ trong Quý II/2022. Trong Quý III/2022 và cả năm 2022, cả lãi suất biên và phí dịch vụ đều được dự kiến có thể “tăng nhẹ”.

Thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý II/2022 tiếp tục duy trì ở trạng thái “tốt” và được các TCTD đánh giá cải thiện so với thời điểm cuối quý I/2022 đối với cả VNĐ và ngoại tệ. 

Trên cơ sở đó, các TCTD dự kiến tình hình thanh khoản trong Quý III/2022 “cải thiện” ở mức độ cao hơn Quý II/2022. Dự báo cả năm 2022, tình hình thanh khoản được kỳ vọng tiếp tục “cải thiện” so với năm 2021 đối với cả VNĐ và ngoại tệ.

Mặt bằng lãi suất cho vay-huy động được các TCTD dự báo có thể tăng nhẹ trong quý III/2022 và năm 2022 trong bối cảnh áp lực lạm phát gia tăng và xu hướng tăng lãi suất phổ biến trên thế giới.

Về nợ xấu, theo nhận định của các TCTD, mặt bằng rủi ro tổng thể của các nhóm khách hàng về cơ bản là ổn định nhưng vẫn ở mức “khá cao” trong quý II/2022, tuy nhiên kỳ vọng có chiều hướng giảm trong quý III/2022.

Nếu xét riêng từng nhóm khách hàng, theo nhận định của các TCTD, trong khi rủi ro của các nhóm khách hàng  là cá nhân, DNNN, doanh nghiệp nhỏ và vừa được dự báo giảm trong quý III/2022 thì nhóm doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, công ty cổ phần, công ty TNHH, doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thiết lập được xu hướng giảm rủi ro.

Tính chung cả năm 2022, mặt bằng rủi ro được kỳ vọng có xu hướng cải thiện rõ rệt và giảm so với mặt bằng chung của năm 2021.

Theo kết quả điều tra, tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng được các TCTD nhận định về cơ bản giữ nguyên hoặc có chiều hướng “giảm nhẹ” trong quý II/2022 và quý III/2022 so với quý liền trước.