Mặc dù đều có tỷ lệ tăng so với năm ngoái, nhưng so với 8 tháng đầu năm 2015, tốc độ thu ngân sách 8 tháng năm 2016 đang thấp hơn. Cụ thể, cùng thời điểm này năm ngoái, thu ngân sách đạt 67,7%, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2014.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai, trong 8 tháng qua, thu nội địa đạt 66,6% và tăng 17% so với cùng kỳ, thấp hơn tốc độ tăng thu nội địa năm nay so với 2 năm liền kề (2014, 2015). Tuy nhiên, với kết quả thu nội địa, các khoản thu quan trọng từ sản xuất, kinh doanh vẫn có sự tăng trưởng khá.

Cụ thể, thu từ công, thương nghiệp ngoài quốc doanh đạt 72% dự toán và tăng 22% so với cùng kỳ, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 66,4% dự toán và tăng 14% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, điểm đáng chú ý trong 8 tháng đầu năm là khoản thu có tỷ trọng lớn là thu từ doanh nghiệp nhà nước mới chỉ đạt 53% dự toán và giảm 5% so với cùng kỳ.

Thứ trưởng Vũ Thị Mai lý giải, nguyên nhân do giá dầu giảm, nên hoạt động khai thác dầu khí cũng giảm; doanh nghiệp thủy điện bị ảnh hưởng bởi thời tiết bất thường và hạn hán nghiêm trọng; doanh nghiệp khai thác khoáng sản bị tác động bởi giá trên thế giới giảm sâu nên khó khăn trong thu từ cổ tức và lợi nhuận còn lại sau thuế cũng khó khăn trong 8 tháng đầu năm.

Cụ thể, thu từ dầu thô mới đạt 49,7% so với dự toán và giảm 43% so với cùng kỳ, sản lượng dầu thô khai thác đã bằng 74% so với kế hoạch năm. Tuy nhiên, giá dầu lại chỉ bằng 2/3 so với giá dự toán (60USD/thùng) là nguyên nhân chính khiến thu từ dầu thô giảm.

Đây cũng là tác nhân quan trọng khiến chỉ số sản xuất công nghiệp 8 tháng năm 2016 mới chỉ tăng 6,9% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều mức tăng 9,8% cùng kỳ 2015. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, lý do chủ yếu do ngành khai khoáng giảm 3,8%, trong khi các ngành khác vẫn duy trì được tốc độ.

Về tình hình thu cân đối từ xuất nhập khẩu, các khoản thu đã đạt 64% dự toán và tăng 3,3% so với cùng kỳ. Khoản này bị ảnh hưởng do yếu tố khách quan là cắt giảm thuế trong quá trình hội nhập. Cùng với đó, kim ngạch một số mặt hàng có đóng góp số thu lớn cho ngân sách cũng thấp so với cùng kỳ năm trước.

Thu ngân sách 8 tháng đối với địa phương đạt 76%, trong khi thu ngân sách Trung ương mới đạt 61,7%.

Bộ Tài chính cho biết thêm, Bộ đang quyết liệt thực hiện tất cả giải pháp để hoàn thành dự toán thu năm 2016, trọng tâm là đôn đốc, thu nợ thuế, thanh tra, kiểm tra, kiểm soát kê khai thuế...

Ở chiều ngược lại, trong 8 tháng năm 2016, ngân sách đã chi 770.000 tỷ đồng, bằng 60,5% so với dự toán và tăng 5,6% so với cùng kỳ. Tiến độ chi đầu tư phát triển cũng tăng 9,6% so với cùng kỳ.

“Thực tế, sau Nghị quyết số 60/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2016, việc giải ngân và chi đầu tư đã tích cực hơn dù tiến độ vẫn chậm hơn dự toán. Tuy nhiên, so với những tháng trước đây, tháng vừa rồi tăng trưởng tốt hơn”, Thứ trưởng Vũ Thị Mai nói.

Đồng thời, chi trả các khoản nợ viện trợ đều đúng hạn theo cam kết và bảo đảm đầy đủ các nghĩa vụ thanh toán kịp thời.

Để hoàn thành các nhiệm vụ về thu, chi ngân sách nhà nước đã đề ra trong thời gian từ nay đến cuối năm, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu quyết liệt chống thất thu, nợ đọng thuế, tăng thu ngân sách nhà nước; đánh giá tình hình chuyển giá và có biện pháp xử lý hiệu quả. Chỉ đạo lập dự toán ngân sách bảo đảm có tiêu chí, định mức rõ ràng, công khai, minh bạch, khả thi.