Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phân loại các biến thể của Covid-19 theo ba mức độ gồm “biến thể cần theo dõi-VUMs”, “biến thể cần quan tâm - VOIs” và  “biến thể đáng quan ngại - VOC”.

TS.Nguyễn Vũ Thượng, Phó Viện trưởng phụ trách chuyên môn Viện Pasteur TP.HCM cho hay, biến thể JN.1 được báo cáo lần đầu vào tháng 8/2023 và là nhánh trực tiếp của BA.2.86.

Kể từ tháng 12/2023, JN.1 nhanh chóng vượt qua hàng loạt biến thể khác để chiếm ưu thế (từ 24,8% tuần 48/2023 lên tới 65,5% trong tuần 52/2023 trên tổng số biến thể được báo cáo trên thế giới) và đã có ở 71 quốc gia/vùng lãnh thổ. Dự báo biến thể này sẽ tiếp tục chiếm ưu thế trong thời gian tới.

Nghiên cứu gần đây trên thế giới cho thấy biến thể JN.1 vẫn tiếp tục kế thừa các đặc điểm của BA.2.86, có thể ái lực hơn với tế bào đường hô hấp dưới.

Tuy nhiên, khi đánh giá xem xét toàn diện trên tình hình diễn tiến bệnh dịch thực tế trong thời gian qua, các nhà khoa học nhận thấy biến thể JN.1 chưa có khác biệt lớn về lâm sàng, miễn dịch, chẩn đoán phát hiện so với các biến thể trước đây và tiếp tục được theo dõi. Vắc-xin hiện nay vẫn là công cụ hiệu quả giúp kiểm soát bệnh Covid-19 và vẫn bảo vệ người được tiêm trước tình trạng chuyển nặng.

Với câu hỏi những đối tượng người dân chưa tiêm phòng vắc-xin ngừa Covid-19, thì sẽ cần phải làm gì nếu dịch bệnh quay trở lại, TS.Nguyễn Vũ Thượng cho hay, theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đã hoàn thành tiêm chủng liều cơ bản cho người từ 12 tuổi trở lên với hơn 266 triệu liều vắc-xin đã được tiêm trên toàn quốc, các độ tuổi >= 18, 12-17 tuổi, 5-11 tuổi. Tuy nhiên, vẫn còn một số người chưa tiêm hoặc chưa tiêm đủ mũi.

Lãnh đạo Viện Pasteur TP.HCM cũng cho hay, vắc-xin phòng Covid-19 vẫn là giải pháp quan trọng và cần thiết để phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế, xã hội.

Các nghiên cứu cũng như thực tế tiêm chủng trên thế giới đã chứng minh hiệu quả của vắc-xin trong việc làm giảm mức độ nặng của bệnh, giảm nguy cơ nhập viện và tử vong, góp phần đáng kể trong việc kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh.

Các đối tượng chưa tiêm hay tiêm chưa đủ mũi, đặc biệt là nhóm nguy cơ cao (bệnh nền, người lớn tuổi, phu nữ mang thai…) nên đến các cơ sở y tế để tiêm vắc-xin càng sớm càng tốt nhằm bảo vệ sức khoẻ bản thân và cộng đồng.

Cũng về vắc-xin theo PGS-TS.Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, kho của Viện đang bảo quản hơn 432.000 liều vắc-xin Covid-19 Pfizer, hạn sử dụng đến cuối tháng 9/2024. Đây là số vắc-xin Covid-19 dự trữ cho những vùng có ổ dịch hoặc có nguy cơ cao.

Cũng theo bà Hồng, hiện có gần 50.000 người đăng ký tiêm vắc-xin Covid-19. Bộ Y tế đã đề nghị các địa phương rà soát, báo cáo nhu cầu vắc-xin trong năm 2024 để có kế hoạch cung ứng, cập nhật hướng dẫn tiêm chủng cho các nhóm đối tượng theo khuyến cáo của WHO.

Để toàn dân được đón xuân vui tươi, mạnh khỏe, an toàn thì mỗi cá nhân cần tuân thủ hướng dẫn phòng chống dịch theo khuyến cáo của ngành Y tế về việc tiêm vắc-xin đúng, đủ liều.

Khi có dấu hiệu hội chứng cúm (sốt, ho đau họng, đau nhức cơ khớp...), cần đến cơ sở y tế khám bệnh để được thầy thuốc chẩn đoán, hướng dẫn, chăm sóc, điều trị hiệu quả. Hạn chế tiếp xúc nếu nghi nhiễm Covid-19, tránh tiếp xúc với người bị bệnh.

Ngoài ra, người dân cần đảm bảo thông khí nhà ở, đeo khẩu trang ở nơi đông người, rửa tay thường xuyên với xà phòng (hoặc dung dịch sát khuẩn khi cần). Các hành động này không chỉ phòng chống Covid-19, mà còn giúp phòng ngừa nhiều bệnh hô hấp khác.

Về phía Bộ Y tế, để phòng chống dịch Covid-19, Bộ này đề nghị các địa phương xây dựng kế hoạch giám sát trọng điểm, lồng ghép Covid-19 vào hệ thống giám sát tác nhân gây bệnh đường hô hấp, bao gồm hội chứng cúm, viêm phổi nặng do virus, đặc điểm di truyền của virus SARS-CoV-2, để theo dõi các biến thể của virus.

Đồng thời, nhằm phát hiện, kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm xâm nhập vào nước ta, vừa qua, Bộ Y tế có văn bản gửi Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế các tỉnh, thành phố; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố có hoạt động kiểm dịch y tế về việc tăng cường kiểm dịch y tế biên giới. Việc này không chỉ nhằm giám sát Covid-19, mà còn theo dõi nhiều dịch bệnh khác.