Mệnh với mỗi người
Khi nhìn nhận về hai yếu tố: mệnh và vận, cần hiểu rằng mệnh là bản thể, còn vận là thiên thời, thời vận. Ví theo thực tế: Mệnh như hạt giống, còn Vận là như thời gian gieo trồng hạt giống hay thời vụ sinh trưởng của cây, cây có tươi tốt nhưng không gặp thời vụ thuận hòa hoặc hạt giống tốt gieo sai thời vụ thì sự sinh trưởng và năng suất sẽ không hiệu quả, không được như mong muốn.
Theo kiến trúc sư, chuyên gia phong thủy Hoàng Trà, Phó viện trưởng Viện Lý học phương Đông, khi xem lá số bằng Tử vi hay bằng Tứ trụ thì đại vận của mỗi con người được tính 10 năm một. Tiểu vận được tính theo 1 năm một (như bài viết “Tìm hiểu về Tứ trụ và Tử vi” đã phân tích).
Đại vận được ví như trụ thứ 5 trong lá số Tứ trụ và đại vận sẽ quyết định sự tốt xấu trong 10 năm và chi phối lá số và cuộc đời trong vận đó. Một người có lá số tốt mà không gặp vận tốt thì cũng được ví như lực bất tòng tâm, ứng vào cuộc sống, nhiều người hay nói: tài giỏi nhưng không gặp thời.
Do vận mỗi người mỗi khác, các thời điểm gặp vận (tùy loại, ví dụ vận quan chức, vận kinh doanh…) nên việc nắm biết được vận của mình cũng giữ vai trò quan trọng, giúp mỗi người có thể tự nắm bắt, suy đoán và có những hành động phù hợp.
Theo chuyên gia Hoàng Trà, các tiền nhân đã tổng hợp ra những mốc quan trọng trong một đời người, và về cơ bản sẽ trải qua những giai đoạn quan trọng như: 15, 30, 40, 50, 60, 70 tuổi… Và chúng ta cần biết được điều này để có những ứng xử phù hợp.
Chúng ta thường nghe thấy mọi người nói câu “Tam thập nhi lập”. Nhưng ít ai trong chúng tìm hiểu sâu hơn. Không lẽ Đức Khổng Tử chỉ dạy mỗi câu đó và đời người chỉ có mốc 30 tuổi thôi sao.
Trước đây chúng ta thường nghe người ta nói câu “Ở đời phải biết mình là ai”, nhiều người dùng câu này theo cách châm chọc hoặc chê bai người khác. Nhưng thực chất đều nằm trong lời dạy về đạo của Đức Khổng Tử. Ứng theo xem lá số là biết mệnh và vận của mình, lúc nào thịnh lúc nào suy.
Các dấu mốc chính
Ngô thập hữu ngũ nhi chí vu học
Đời người từ khi sinh ra thì phải trải qua giai đoạn học tập, việc học ở đây không phải là chỉ học chữ, hay học nghề để mưu sinh. Con người ta còn phải học đạo, thời xưa trước khi dạy chữ thì các thầy dạy đạo trước, nhưng ngày nay tầm sư học đạo quả là không biết tìm thầy ở đâu. Học đạo ở đây không phải là những gì cao xa, trước hết học đối nhân xử thế, học làm người, học hiếu lễ… Ngày xưa các trường học đều có câu “Tiên học lễ, hậu học văn”; Bác Hồ nói "Có tài mà không có đức là người vô dụng”.
Cả câu "Ngô thập hữu ngũ nhi chí vu học" có nghĩa là khi tới 15 tuổi, ta mới có thể tự mình nhận thức để chuyên tâm vào việc học.
Tam thập nhi lập
Sau giai đoạn học rồi thì mới đến giai đoạn lập nghiệp, chứ học mãi thì cũng chỉ là lý thuyết xuông. "Tam thập nhi lập" có nghĩa là khi người ta tới 30 tuổi thì sức tự lập mới có thể chắc chắn và vững vàng. Tuy nhiên, còn phụ thuộc vào năng khiếu của từng người, từng lĩnh vực, hay tùy theo từng quốc gia. Có những ngành nghề như là nghệ thuật thì có thể phát lộ từ sớm, hay thời bây giờ là ngành nghề tin học và kinh doanh online có thể thành đạt từ rất trẻ…
Tứ thập nhi bất hoặc
Khi đi ra đời va vấp nhiều thì mới có lớn khôn, các cụ nhà ta dạy “Đi một ngày đàng học một sàng khôn” và “khôn đâu đến trẻ, khỏe đâu đến già”. Nhiều người được cho ăn học và ra làm thực tế rồi mà vẫn còn u mê hay mê muội, chứ đừng nói là không trải nghiệm để có kinh nghiệm.
"Tứ thập nhi bất hoặc" có nghĩa là khi người ta tới 40 tuổi mới có thể hiểu thấu mọi sự lý trong thiên hạ, phân biệt được việc phải hay trái cũng như hiểu được ai là người tốt hay xấu và biết được cái gì nên làm hay không. Đến tuổi trưởng thành và độ tuổi đẹp nhất trong đời người mà còn mê muội thì có phải là lãng phí tiền của và công sức ăn học không, lại còn phụ lòng biết bao người.
Ngày nay, con người phải học quá nhiều thứ mà nó thực sự chẳng giúp được gì cho cuộc đời họ, chẳng giúp gì cho tâm và linh hồn. Cho nên ngày nay, có nhiều người rất giỏi nhiều lĩnh vực nhưng lại không hiểu về đạo, để sống cho đúng đạo lý. Rồi khi càng có tuổi càng chơi vơi, về già càng cận kề cái chết càng hoang mang, vô định.
Ngũ thập nhi tri thiên mệnh
"Ngũ thập nhi tri thiên mệnh" có nghĩa là khi người ta tới 50 tuổi phải thấu hiểu chân lý của tạo hoá, tức là hiểu được mệnh của trời. Hay nói vui là đến 50 tuổi phải hiểu mình là ai, nhưng chỉ là mốc tính theo mặt bằng chung, còn với những người có căn cơ thì cũng hơi muộn, nên hiểu mình là ai càng sớm càng tốt. Chúng ta nên bước vào con đường đạo càng sớm càng tốt, chứ già rồi thì trí tuệ đâu còn minh mẫn để học và hành đạo.
Ngày xưa khi đứa trẻ sinh ra đã được các bậc thầy xem bản mệnh, để định hướng người đó có thiên phú gì, nên vận trình cuộc đời người đó ra sao, nên làm những gì trong cuộc đời. Nhưng xem bản mệnh cũng chỉ ấn định 70%, còn lại 30% là để người đó tự vận trình, thế nên mới có câu “đức năng thắng số”, chứ không có chuyện “đức năng thắng thiên”.
Từ đó chúng ta thấy rằng, mệnh và vận của con người được ấn định, theo phương Đông gọi là lá số và Phật gọi là nghiệp quả. Nhưng số phận của chúng ta cũng nằm trong tay ta, chúng ta phải biết mà vận hành thay đổi.
Lục thập nhi nhĩ thuận
"Lục thập nhi nhĩ thuận" có nghĩa là khi người ta tới 60 tuổi thì mới đạt đến mức độ tròn trịa về mặt tri hành, kiến văn và kinh nghiệm về cuộc sống. Nhờ đó, người ta có thể ứng xử, nhận xét và phán đoán được ngay tức khắc và chính xác về mọi việc trong cuộc sống. Khi nhìn hay nghe thấy điều gì, người ta không những không cảm thấy chướng ngại mà còn hiểu thấu ngay mọi lẽ.
Thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ
"Thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ" có nghĩa là tới 70 tuổi, con người sẽ đạt đến tình trạng rất hoàn hảo về cách xử sự và xử thế. Nhờ đó mà mỗi khi người ta định nói điều gì hay làm việc gì thì tự hiên thể hiện đúng với chủ tâm của lòng mình, muốn sao được vậy, và không bao giờ vượt ra khỏi khuôn khổ của đạo lý hay lẽ thường.
Thế cho, nên chúng ta thấy, gần đây có rất nhiều lãnh đạo quốc gia trên 70 tuổi, đưa ra những quyết sách rất anh minh, đưa quốc gia ngày càng phát triển. Thông qua bài viết này, chúng ra đúc rút ra được ít nhiều về cách thức vận hành Mệnh và Vận, để hiểu mình là ai, mệnh vận theo Trời định hay theo nhân quả như nào. Từ đó, sẽ biết cách tạo nên sự thành công và thành đạt cho mỗi chúng ta.