Trường hợp của anh N.V.T (25 tuổi, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Anh T. đã đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Medlatec sau khi cảm thấy đau mông phải trong suốt 2 tháng qua. Triệu chứng đau xuất hiện rõ ràng hơn khi ngồi lâu, kèm theo cảm giác tê bì bàn chân phải.

Sau khi thăm khám, ThS.BSNT Lê Thị Dương, chuyên khoa Cơ xương khớp tại Medlatec, đã tiến hành các kiểm tra cần thiết.

Kết quả cho thấy anh T. bị đau tại vùng khuyết hông phải. Dựa vào kết quả chụp MRI, bác sỹ xác định anh mắc hội chứng cơ hình lê - một bệnh lý khá hiếm gặp ở nhóm cơ mông.

MRI cho thấy đĩa đệm L5/S1 của anh T. bị thoát vị, gây hẹp ống sống, đồng thời cơ hình lê phải dày đến 19mm (so với 12mm ở bên trái). Tình trạng này đã dẫn đến hiện tượng phì đại cơ, chèn ép vào dây thần kinh tọa, gây đau nhức.

Cơ hình lê là một cơ nhỏ nằm sâu trong vùng mông, có vai trò quan trọng trong việc xoay hông và nâng chân. Khi cơ này bị sưng và co thắt, sẽ gây ra hội chứng cơ hình lê, làm chèn ép dây thần kinh tọa, dẫn đến các triệu chứng như: Đau vùng mông lan xuống chân, đặc biệt tăng khi ngồi lâu.

Đau khi vận động khớp háng, nhất là khi gập, khép hoặc xoay khớp háng, tê bì chân: Cảm giác tê, yếu chân khi dây thần kinh tọa bị chèn ép.

Hội chứng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm tổn thương vùng khớp háng, vùng mông do tai nạn hoặc va đập mạnh. Hoặc do ngồi lâu, đặc biệt phổ biến ở nhân viên văn phòng, tài xế hoặc vận động viên xe đạp.

Vận động quá sức: Nhất là với những người tập luyện thể thao quá mức như cử tạ hoặc bất thường giải phẫu khi cơ hình lê tách đôi gây chèn ép thần kinh tọa.

Theo ThS.Đào Danh Vĩnh, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh Medlatec, MRI là công cụ quan trọng trong chẩn đoán hội chứng cơ hình lê, giúp phát hiện tình trạng viêm, phì đại cơ, thoát vị đĩa đệm và các bệnh lý khác ở vùng cụt.

Trường hợp của anh T. đã cho thấy dấu hiệu phì đại rõ rệt với độ dày cơ hình lê phải lên đến 20mm, một dấu hiệu điển hình của hội chứng này.

Tùy thuộc vào mức độ bệnh, bác sỹ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị khác nhau, bao gồm điều trị nội khoa: Hạn chế vận động gây đau.

Vật lý trị liệu: Các bài tập giãn cơ đơn giản, kết hợp với liệu pháp nhiệt nóng, sóng ngắn hoặc điện xung để giảm đau.

Thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm không steroid, hoặc tiêm Steroid và Botulinum toxin type A để giảm co thắt cơ.

Phẫu thuật: Chỉ định phẫu thuật nếu các biện pháp trên không mang lại hiệu quả, nhằm giải phóng chèn ép dây thần kinh.

Để phòng tránh hội chứng cơ hình lê và các bệnh lý về cơ xương khớp, bác sỹ khuyến nghị người dân cần sinh hoạt đúng tư thế, tránh ngồi lâu và duy trì tư thế ngồi thoải mái.

Khởi động kỹ trước khi tập luyện thể thao: Điều này giúp cơ thể dễ dàng thích nghi, tránh chấn thương. Tập luyện vừa phải, nâng cao cường độ tập luyện dần dần, không tập quá sức đột ngột.

Chăm sóc sức khỏe định kỳ: Nhất là đối với những người làm việc văn phòng hoặc có nguy cơ cao, nên thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường để phát hiện và điều trị kịp thời.

Trường hợp của anh N.V.T là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc chú ý đến sức khỏe cơ xương khớp, đặc biệt là với những ai có thói quen ngồi lâu hoặc ít vận động.