UBND tỉnh Ninh Thuận vừa đề nghị Chính phủ giao mình làm “Cơ quan có thẩm quyền” tổ chức thực hiện Dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Lý giải về đề xuất này, UBND tỉnh Ninh Thuận cho hay, tại Điểm b, Khoản 2 Điều 6 của Luật Đầu tư công số 58/2024/QH15 quy định, “Cấp có thẩm quyền khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C có quyền quyết định việc tách hoặc không tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập”.

Do đó, trường hợp dự án được Quốc hội cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập thì nếu giao UBND tỉnh là “Chủ đầu tư”, lúc đó Thủ tướng Chính phủ sẽ là “Cơ quan có thẩm quyền” phê duyệt dự án, điều chỉnh dự án theo quy định tại điểm a, Khoản 1 Điều 38 Luật Đầu tư công số 58/2024/QH15. Đồng thời trình tự lập, thẩm định, phê duyệt dự án, điều chỉnh dự án sẽ theo quy định tại Khoản 1 Điều 43 của Luật Đầu tư công số 58/2024/QH15.

Một khu vực thuộc Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1.

Như vậy, Thủ tướng Chính phủ sẽ phải thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định dự án nên thủ tục sẽ kéo dài, mất nhiều thời gian.

Đồng thời, trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có điều chỉnh phải xin chủ trương và lập thủ tục trình thẩm định, phê duyệt điều chỉnh như khi phê duyệt dự án.

Như vậy sẽ không đảm bảo tiến độ hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng trong năm 2025 theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, ngành Trung ương và tỉnh Ninh Thuận triển khai các nhiệm vụ tiếp tục đầu tư xây dựng Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận tại phiên họp thứ nhất tại Thông báo số 39/TB-VPCP ngày 12/02/2025 của Văn phòng Chính phủ.

Trong khi đó nếu giao UBND tỉnh là “Cơ quan có thẩm quyền” thì việc tổ chức thực hiện sẽ thuận lợi và chủ động triển khai thực hiện Dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong quá trình triển khai thực hiện lập, điều chỉnh quy hoạch; lập, thẩm định phê duyệt dự án; thiết kế bản vẽ thi công, lựa chọn nhà thầu, tổ chức thi công xây dựng các dự án thành phần phục vụ các khu tái định cư nhà máy điện hạt nhật,... với yêu cầu “bảo đảm không vượt tổng mức đầu tư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt”.

Vấn đề thứ 2 là để đảm bảo tiến độ giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư cho cả hai Nhà máy điện hạt nhân, UBND tỉnh đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho triển khai thực hiện đồng thời công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư song song với việc thực hiện điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Ninh Thuận thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1319/QĐ-TTg ngày 10/11/2023 và Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh giai đoạn 2021-2025.

Lý do của đề xuất này là bởi quy định tại Điểm i, Khoản 9, Điều 3 Nghị quyết 189/2025/QH15 có ghi rõ, "tỉnh Ninh Thuận được phép triển khai đồng thời công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư song song với việc điều chỉnh dự án đầu tư dự án di dân, tái định cư của Dự án".

Hiện nay, UBND tỉnh Ninh Thuận đã phê duyệt Nhiệm vụ và dự toán lập điều chỉnh quy hoạch tỉnh; Kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập điều chỉnh Quy hoạch tỉnh và Kế hoạch triển khai lập Quy hoạch tỉnh với dự kiến hoàn thành thủ tục trước 30/6/2025 và trình Thủ tướng Chính phủ theo quy định.

Vì vậy, nếu chờ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Ninh Thuận và các quy hoạch khác có liên quan sẽ khó đảm bảo tiến độ hoàn thành công tác bàn giao mặt bằng trong năm 2025 như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Một vấn đề khác là tại Điểm b, Khoản 2 Điều 6 của Luật Đầu tư công số 58/2024/QH15 có quy định “Cấp có thẩm quyền khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C có quyền quyết định việc tách hoặc không tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập”.

Vì vậy, UBND tỉnh Ninh Thuận đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập để có thể giao nhiệm vụ cho UBND tỉnh nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tái định cư phục vụ xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân theo đúng tinh thần chỉ đạo, kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 35/TB-VPCP (ngày 7/2/2025) của Văn phòng Chính phủ.

Được biết hiện Bộ Công thương đang dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Ninh Thuận thực hiện Dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận theo thẩm quyền phù hợp quy định pháp luật.