Vừa qua, Vietcombank và BIDV, hai ngân hàng quốc doanh đứng đầu hệ thống đã giảm mạnh lãi suất huy động. Theo đó, lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng của Vietcombank chỉ còn 4,8%/năm và của BIDV chỉ còn 4,5%/năm. Các kỳ hạn khác, lãi suất huy động cũng tiếp tục giảm nhẹ.

Việc một số ngân hàng quốc doanh giảm lãi suất là làm thị trường dấy lên suy đoán NHNN sắp hạ trần lãi suất huy động. Bởi theo thông lệ trước đây, sau mỗi đợt tiên phong hạ lãi suất của các ngân hàng quốc doanh, NHNN lại hạ thêm trần lãi suất.

Tuy vậy, trả lời câu hỏi của Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn ngày 26/8, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN khẳng định, cơ quan này chưa có quyết định gì về việc hạ thêm trần lãi suất huy động. Trần lãi suất huy động cho kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng hiện nay là 6%/năm. NHNN đã cho phép thả nổi lãi suất huy động cho kỳ hạn từ 6 tháng trở lên.

Theo các chuyên gia kinh tế, động thái giảm lãi suất vừa qua của một số ngân hàng thương mại nhằm mục đích cải thiện lợi nhuận ngân hàng và kích thích cho vay của chính ngân hàng đó chứ không phản ánh xu hướng chung của toàn hệ thống.

Hiện nay, tuy nhiều ngân hàng đang ứ vốn, thừa thanh khoản nhưng với áp lực xử lý khối nợ xấu lớn, đòi hỏi chi phí cao, các ngân hàng không dám mất cảnh giác. Chưa kể, nỗi lo mất khách hàng cũng làm nhiều ngân hàng không dám hạ lãi suất.

Ngoài ra, mức lạm phát dự kiến của năm 2014 là 6-7%, thấp hơn so với trần lãi suất huy động 6%/năm hiện nay, cho nên việc hạ sâu thêm lãi suất cũng phải cân nhắc.

Điều đáng mừng là dù từ đầu năm đến nay, lãi suất liên tục giảm nhưng tiền vẫn đổ vào ngân hàng. Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho thấy 7 tháng đầu năm, huy động vốn bằng tiền đồng tăng 7,92%, trong khi tăng trưởng tín dụng với toàn nền kinh tế mới đạt 3,68%.

Hiện lãi suất cho vay phổ biến với lĩnh vực ưu tiên là 7-8%/năm nhưng rất ít DN có thể tiếp cận được. Lãi suất cho vay thông thường mà các DN đang phải trả hiện nay khoảng từ 9-12%/năm.

Báo cáo khảo sát quý III do NHNN thực hiện cho thấy, hầu hết ngân hàng đều dự báo giảm lãi suất trong quý III. Tính chung trong cả năm 2014, trên 70% tổ chức tín dụng dự báo mặt bằng lãi suất huy động và cho vay tiền đồng sẽ giảm từ 1,2-1,4% so với cuối năm 2013.

Trong khi đó, báo cáo tháng 7 của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận định, lãi suất cho vay đang giảm chậm so với lãi suất huy động. Trong 7 tháng đầu năm, lãi suất huy động giảm tới 0,6% song lãi suất cho vay chỉ giảm 0,25%.

Hà Tâm