Dù đã có rất nhiều chính sách khuyến khích đầu tư nông nghiệp, song theo số liệu của Bộ NN&PTNT, thời gian qua, vốn đầu tư tư nhân rót vào lĩnh vực nông nghiệp rất thấp. Năm 2014, tỷ trọng doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp chỉ chiếm 1,01% trong tổng số doanh nghiệp trên cả nước, chủ yếu là quy mô nhỏ. Liên kết “4 nhà” trong chuỗi giá trị còn chưa chặt chẽ dẫn đến chi phí cao, khả năng cạnh tranh thấp, đầu tư công – tư mới ở giai đoạn thí điểm, quy mô nhỏ nên doanh nghiệp chưa mặn mà…
Tuy nhiên, tín hiệu đáng mừng là ngày càng có nhiều tập đoàn, DN lớn quan tâm đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Đây cũng là lý do tại Hội nghị về tăng cường đầu tư của DN vào nông nghiệp sáng nay, có rất nhiều DN lớn tham gia phát biểu ý kiến như Hòa Phát, Minh Phú, Geleximco, TH true MILK…
Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, Trưởng ban chỉ đạo Tái cơ cấu nông nghiệp đánh giá cao ý tưởng thành lập Câu lạc bộ các nhà đầu tư vào nông nghiệp (Ảnh: Thùy Liên) |
Tại Hội nghị, lãnh đạo nhiều bộ, ngành và các DN đều thống nhất, DN phải là lực lượng nòng cốt, chủ lực trong tái cơ cấu nông nghiệp thời kỳ mới.
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng, để phát triển nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay, Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong khâu tạo môi trường kinh doanh, xây dựng quy hoạch, đào tạo nhân lực… Tuy nhiên, trong khâu này, cần phải “chung đầu” với DN. Tuy nhiên, trong khâu đổi mới sản xuất kinh doanh thì DN phải giữ vai trò nòng cốt, Nhà nước cần rút dần ra khỏi vai trò sản xuất, nhường cho DN.
“Đã có thời kỳ, HTX giữ vai trò chủ đạo, sau đó là hộ nông dân và giai đoạn hiện nay, cuộc cách mạng trong nông nghiệp chỉ nổ ra khi có DN nông nghiệp giữ vai trò trung tâm, nhất là DN tư nhân”, ông Lộc nói.
Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát, tái cơ cấu ngành nông nghiệp cùng với Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới là 2 cuộc cách mạng của nông nghiệp, nông thôn. Để thực hiện 2 chương trình này cần sự tham gia tích cực của tất cả các thành phần kinh tế từ Trung ương đến địa phương, trong đó Nhà nước giữ vai trò là người kiến tạo, nông dân là chủ thể và doanh nghiệp có vai trò nòng cốt quan trọng.Để thu hút đầu tư vào nông nghiệp, thời gian qua, Bộ NN&PTNT đã thành lập Nhóm thu hút đầu tư nông nghiệp, nông thôn với sự tham gia của các cơ quan quản lý thuộc Bộ và 30 DN nòng cốt đầu tư trong nông nghiệp.
Phát biểu kết luận Hội nghị sáng nay, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh, bối cảnh thực tiễn hiện nay đã rất khác đòi hỏi cần có nỗ lực mới, quyết sách mới để phát triển ngành nông nghiệp. Đặc biệt, cần có sự tham gia của DN thì tái cơ cấu nông nghiệp mới thành công. Nói cách khác, phải coi DN là trọng tâm, là nòng cốt tái cơ cấu nông nghiệp. Vì vậy, cần có cơ chế để tháo gỡ khó khăn cho DN một cách nhanh nhất, nhằm thu hút đầu tư vào nông nghiệp.
Phó Thủ tướng cũng đánh giá cao việc thời gian qua, Bộ NN&PTNT đã thành lập Nhóm công tác thu hút đầu tư vào nông nghiệp, đồng thời tán thành đề xuất của Bộ NN&PTNT về việc hifnht hành Câu lạc bộ các nhà đầu tư vào nông nghiệp. “Đây là ý hay, vì nếu DN tập hợp vào Câu lạc bộ thì các đề xuất sẽ thống nhất hơn và Chính phủ cũng sẽ xử lý chọn lọc hơn”.
Riêng với vấn đề đất đai – cũng là khó khăn, vướng mắc lớn nhất mà các DN gặp phải khi đầu tư vào nông nghiệp hiện nay –Phó Thủ tướng lưu ý cần ưu tiên giải quyết theo hướng liên kết với người nông dân.