Trong văn bản được Văn phòng Chính phủ phát đi chiều nay (28/5), Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính tiến hành rà soát tổng thể các dự án BOT đã hoàn thành, đang triển khai và dự kiến triển khai trong thời gian tới; đánh giá tình hình thực hiện đối với từng trạm thu phí đang triển khai (về mức thu phí, khoảng cách giữa các trạm, kể các trạm không trên cùng tuyến đường); những bất cập, vướng mắc nảy sinh và đề xuất hướng giải quyết, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31/7/2015.

“Riêng đối với các dự án BOT dự kiến triển khai thì việc bố trí trạm thu phí phải đảm bảo khoảng cách giữa các trạm theo quy định”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Bên cạnh nhiệm vụ này, hai Bộ cũng được Phó Thủ tướng yêu cầu khẩn trương lập quy hoạch tổng thể các trạm thu phí BOT trên các tuyến Quốc lộ trên phạm vi toàn quốc, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 4202/VPCP –KTN ngày 10/6/2014, làm căn cứ triển khai đặt các trạm thu phí các dự án BOT trong thời gian tới.

Đồng thời, Bộ Giao thông và Bộ Tài chính sẽ phải đánh giá tình hình thực hiện việc thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện (nộp Quỹ Bảo trì đường bộ) với việc thu phí qua trạm BOT, làm cơ sở hoàn thiện đồng bộ chính sách thu phí đường bộ.

Trước đó, trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải cho biết hiện nay, trên các tuyến quốc lộ có 96 trạm thu phí đang thu phí và sẽ thu phí khi các dự án BOT hoàn thành và đưa vào sử dụng (đã ký hợp đồng BOT), gồm: 45 trạm thu phí đang thu phí hoàn vốn cho các dự án BOT;  51 trạm thu phí chưa thu, đã thống nhất ký hợp đồng BOT và sẽ thu phí cho các dự án BOT sau khi hoàn thành (khoảng từ nay đến năm 2018).

Trong số 96 trạm, có 83 trạm do Bộ Giao thông vận tải ký hợp đồng với các Nhà đầu tư BOT, 13 trạm do UBND các tỉnh ký hợp đồng với các Nhà đầu tư BOT.

“Việc thành lập các trạm thu phí để thu phí đối với các dự án BOT nêu trên đã tuân thủ đúng quy định của Bộ Tài chính, có sự đồng thuận của địa phương liên quan”, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng khẳng định.

Bộ trưởng Thăng cho biết, để xã hội hóa thì phải có cơ chế chính sách cho nhà đầu tư thu hồi vốn. Việc này Bộ GTVT đã kết hợp với Bộ KH-ĐT, Bộ Tài chính và các địa phương thực hiện theo đúng các quy định hiện hành của Nhà nước.

Bộ trưởng Thăng cũng cho biết, thông tư số 159/2013/TT-BTC quy định khoảng cách của trạm thu phí phải đảm bảo 70km, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, lâu nay có sự hiểu nhầm khi cho rằng khoảng cách dưới 70km là sai quy định.

Tuy nhiên, cách hiểu này là không đúng vì thông tư có quy định rõ, trong trường hợp khoảng cách không đảm bảo 70km thì trước khi đặt trạm thu phí, Bộ Giao thông Vận tải phải thỏa thuận với Bộ Tài chính và Ủy ban nhân dân tỉnh.

“Lâu nay chúng ta cứ hiểu lầm phải cách nhau 70km mới là đúng, dưới 70km là sai, điều đó không phải. 70km là đúng, dưới 70km cũng là đúng, nhưng phải có sự thỏa thuận của Bộ Tài chính và chính quyền địa phương, Bộ Giao thông mới ra quyết định và việc đặt trạm thu phí đó hoàn toàn đúng theo các quy định”, Bộ trưởng giải thích thêm.

Lý giải về việc một số trạm thu phí có khoảng cách ngắn hơn 70km, Bộ trưởng Thăng nói là do đầu tư công trình tập trung, có những nơi là đầu tư cầu, vốn lớn nên không thể đảm bảo được khoảng cách 70km.

Ngoài ra, theo yêu cầu của địa phương, nếu đặt đúng 70km thì lại rơi vào giữa trung tâm thành phố, thị xã hoặc khu đông dân cư nên không thể được, cho nên Bộ GTVT phải thỏa thuận với Bộ KH-ĐT, với UBND tỉnh, Bộ Tài chính xê dịch một chút để đặt vị trí thuận lợi hơn cho người dân, vẫn hoàn toàn đúng theo quy định.

Về tiến độ xây dựng quy hoạch tổng thể trạm thu phí vẫn chưa được trình cấp có thẩm quyền, Bộ trưởng Thăng cho biết, vấn đề này hiện vẫn đang trong quá trình lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương.