Trong phiên xét xử hôm nay, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) cấp cao tại TP.HCM đã đưa ra đối đáp, giữ nguyên mức đề nghị hình phạt đối với bị cáo Trương Mỹ Lan như sau: 16-18 năm tù về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", 20 năm tù về tội "Đưa hối lộ", và tử hình về tội "Tham ô tài sản". Tổng hợp mức án mà Viện Kiểm sát đề nghị đối với bị cáo Trương Mỹ Lan là tử hình.

Trước ý kiến của luật sư cho rằng bị cáo Lan chỉ thực hiện một hành vi xuyên suốt nhưng lại bị tách thành hai tội danh, gây bất lợi cho bị cáo, Viện Kiểm sát đã phản bác.

Theo Viện Kiểm sát, dựa trên kết quả điều tra và thẩm vấn tại hai phiên tòa, có đủ cơ sở để xác định rằng bị cáo Trương Mỹ Lan, với vai trò là cổ đông lớn chiếm 91,5% cổ phần và giữ quyền hạn cao nhất tại SCB, đã chỉ đạo và bố trí các bị cáo khác như Đinh Văn Thành, Võ Tấn Hoàng Văn, Trần Thị Mỹ Dung... điều hành hoạt động SCB. Đồng thời, bị cáo Lan đã lợi dụng quyền hạn này để rút tiền từ SCB nhằm mục đích cá nhân, gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân hàng.

Trong 1.284 khoản vay, nhóm của bị cáo Trương Mỹ Lan chiếm tới 93% tổng nợ gốc tại SCB, thuộc nhóm nợ xấu nhóm 5, không có khả năng thu hồi. Bị cáo Lan đã lập các pháp nhân và nhờ người khác đứng tên hộ để vay vốn. Các phương án vay vốn đều được lập khống, tài sản đảm bảo bị nâng khống giá trị, và số tiền giải ngân sau đó được bị cáo Lan sử dụng cho mục đích cá nhân.

Hành vi phạm tội xảy ra tại SCB, một ngân hàng thương mại cổ phần, diễn ra trong thời gian dài, trong bối cảnh chính sách pháp luật có nhiều thay đổi. Trước ngày 1/1/2018, pháp luật chưa quy định tội "Tham ô tài sản" trong các doanh nghiệp tư nhân, nên hành vi của bị cáo trong giai đoạn này đủ yếu tố cấu thành tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".

Tuy nhiên, với hành vi xảy ra sau ngày 1/1/2018, bị cáo Lan được xác định có quyền hạn đáng kể trong vụ án, khi đã chỉ đạo các đồng phạm vận chuyển một phần tiền giải ngân về nơi ở và nơi làm việc của mình để sử dụng cá nhân.

Căn cứ vào lời khai của các nhân chứng như lái xe của bị cáo và bị cáo Trần Thị Mỹ Dũng, hành vi của bị cáo Lan từ thời điểm này được xác định cấu thành tội "Tham ô tài sản", phù hợp với Bộ luật Hình sự 2015, có hiệu lực từ ngày 1/1/2018.

Về quan điểm cho rằng việc tạo lập các khoản vay mới chỉ nhằm mục đích đảo nợ, và dòng tiền không rời khỏi ngân hàng nên không thể kết luận bà Trương Mỹ Lan chiếm đoạt tài sản, đại diện Viện Kiểm sát đã phản bác. Theo Viện Kiểm sát, hành vi đảo nợ thực chất là nhằm hợp thức hóa hồ sơ để rút tiền ra khỏi SCB. Hành vi phạm tội của bị cáo đã cấu thành ngay từ thời điểm số tiền không còn nằm dưới sự kiểm soát của SCB.

Theo quy định tại Điều 40 Bộ luật Hình sự 2015, đến thời điểm xét xử, bị cáo phải khắc phục được ít nhất ba phần tư trong tổng số tiền tham ô là 304.000 tỷ đồng và thể hiện sự hợp tác tích cực với cơ quan chức năng thì Viện Kiểm sát mới có cơ sở để đề nghị giảm nhẹ hình phạt tử hình.

Đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, việc bị cáo Trương Mỹ Lan có được ân giảm án hay không sẽ phụ thuộc vào thái độ và hành động trong quá trình thi hành án. Bị cáo cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan thi hành án để nhanh chóng và hiệu quả xử lý, bán tài sản nhằm khắc phục hậu quả vụ án. Chỉ khi đạt được điều này, các cơ quan có thẩm quyền mới có cơ sở xem xét việc ân giảm.

Liên quan đến 658 mã tài sản đang bị kê biên và không bảo đảm cho bất kỳ nghĩa vụ nào, bị cáo Trương Mỹ Lan đã tự nguyện đưa các tài sản này vào để khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, tại phiên tòa, Viện Kiểm sát không đủ cơ sở để đánh giá giá trị thực tế của các tài sản này. Giá trị chính xác chỉ có thể được xác định trong quá trình thi hành án.

Từ những phân tích trên, đại diện Viện Kiểm sát giữ nguyên quan điểm, đề nghị Hội đồng xét xử y án đối với hai tội danh “Tham ô tài sản” và “Đưa hối lộ”. Đồng thời, Viện Kiểm sát đề nghị giảm án đối với tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", nhưng tổng hợp hình phạt chung buộc bị cáo phải chịu là tử hình.