Tính đến ngày 8/9/2023, tổng vốn đầu tư công toàn tỉnh mới giải ngân đạt trên 5.580 tỷ đồng, đạt 36% so với số kế hoạch đã phân khai chi tiết, đạt 40,4% so với kế hoạch giao đầu năm, tương đương với tỷ lệ giải ngân bình quân cả nước và cùng kỳ năm 2022.

Trong đó, giải ngân nguồn vốn ngân sách Trung ương đạt 68%; ngân sách tỉnh giải ngân đạt 30%, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022 (41,2%); ngân sách huyện, xã giải ngân đạt 39%. Có 10/13 chủ đầu tư cấp tỉnh không đạt kế hoạch UBND tỉnh giao, trong đó một số chủ đầu tư đạt rất thấp, dưới mức trung bình giải ngân của tỉnh, bao gồm: Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh 30%; Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT 17,5%; Công an tỉnh 9,5%; Ban Quản lý KKT tỉnh, Trường Đại học Hạ Long và Sở Xây dựng 0%. Có 11/13 địa phương có tỷ lệ giải ngân không đạt theo kế hoạch của UBND tỉnh, trong đó có 3 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 40% là: Đông Triều 35%, Hải Hà 36%, Uông Bí 38%.

Như vậy, kịch bản tăng trưởng kinh tế đề ra đối với giải ngân vốn đầu tư công đến ngày 31/8 đạt 50% kế hoạch vốn đã không hoàn thành như kế hoạch. Điều này ảnh hưởng nhiều đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong quý III, khi tỉnh xác định đạt tốc độ tăng trưởng 9,93% so với cùng kỳ và 9 tháng tăng 9,63% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 4 tháng cuối năm, khối lượng giải ngân còn lại sẽ là gần 60%, tạo một sức ép rất lớn lên chính quyền tỉnh và các cấp.

Nguyên nhân chậm tiến độ giải ngân chủ yếu do vướng mắc tồn tại nhiều năm gần đây, tuy nhiên vì cơ chế, chính sách quản lý ngày một chặt chẽ, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, nên không được giải quyết kịp thời, còn kéo dài. Đặc biệt, liên quan đến công tác hỗ trợ đền bù, GPMB, thủ tục cấp nguồn vật liệu san lấp, vị trí đổ thải, xử lý tài sản công, PCCC, chuyển đổi mục tiêu sử dụng đất.

Như tại TP. Móng Cái, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố cho biết, năm 2023, Ban được giao tổng vốn đầu tư công là hơn 758,6 tỷ đồng. Nhưng đến hết ngày 24/8/2023, giá trị giải ngân mới được khoảng 33% (tương đương hơn 250,3 tỷ đồng). Một trong các lý do khiến tiến độ giải ngân của Ban bị chậm, theo ông Trương Công Thành, Phó giám đốc Ban là vì công tác giải phóng mặt bằng còn chậm, bị “xôi đỗ” nên đơn vị thi công chưa đảm bảo tiến độ san nền, ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Mặt khác, còn do vướng mắc các thủ tục về vật liệu san lấp, hiện tại mỏ đất đang bị tạm dừng dẫn tới không kịp thời cung cấp đất để thi công.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Quảng Ninh cho biết: Với tỷ lệ giải ngân như hiện tại, mục tiêu giải ngân đến ngày 30/9 đạt 80% kế hoạch vốn năm 2023 là khó đạt được. Tới đây, Sở sẽ báo cáo, tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, điều chuyển vốn đầu tư đối với các dự án chậm giải ngân, không đảm bảo tiến độ; kiểm soát chặt chẽ đối với việc tạm ứng vốn, thanh toán giai đoạn, hoàn ứng. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư các dự án khởi công mới giai đoạn 2023-2025, nhất là các dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, đã được bổ sung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Trước mục tiêu đề ra đến ngày 31/12 giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn, trong nhiều cuộc họp gần đây, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, chủ đầu tư, địa phương phối hợp chặt chẽ, tập trung tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn và giải quyết triệt để yếu kém do nguyên nhân chủ quan trong tổ chức thi công và giải ngân của từng dự án; tăng cường vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương, thủ trưởng các sở, ngành, ban quản lý dự án; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, “lợi ích nhóm” trong đầu tư, giải ngân vốn.

Cùng với đó, Quảng Ninh kiên quyết điều chuyển vốn theo quy định đối với các dự án chậm giải ngân, không đảm bảo tiến độ; đẩy mạnh giải ngân các dự án đầu tư có khả năng giải ngân cao, có nhu cầu bổ sung vốn, các dự án đã hoàn tất các thủ tục đầu tư, công tác đấu thầu, phê duyệt hợp đồng.