Độc giả Nguyễn Duy (tỉnh Tây Ninh) đặt phản ánh như sau: Trong quá trình thanh tra Quỹ đầu tư phát triển địa phương, tôi nhận thấy một số bất cập liên quan đến quá trình hoạt động và cơ chế chính sách như sau:

- Sau khi hoàn nhập nguồn dự phòng rủi ro, Quỹ đầu tư phát triển địa phương không tiến hành phân phối vào cuối năm mà vẫn để trong vốn chủ sở hữu nhiều năm. Sau khi thanh tra phát hiện, Quỹ đầu tư phát triển địa phương giải trình việc không phân phối nguồn hoàn nhập dự phòng rủi ro trong nhiều năm với lý do đặc thù hoạt động của Quỹ không vì mục tiêu lợi nhuận, bảo toàn và phát triển vốn; số tiền này vẫn nằm trong vốn chủ sở hữu của Quỹ từ năm 2018 trên bảng cân đối kế toán.

- Về việc xếp loại hiệu quả hoạt động của Quỹ đầu tư phát triển địa phương theo Thông tư số 28/2014/TT-BTC ngày 25/2/2014 của Bộ Tài chính, qua thanh tra phát hiện Quỹ đầu tư phát triển địa phương không đáp ứng chỉ tiêu số 3 (tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ). Cụ thể, chỉ tiêu được phê duyệt đầu năm là 7,00%; đến cuối năm Quỹ chỉ đạt 7,08% (loại C), nhưng tự ý bỏ hai số thập phân để thành 7% (loại B), từ đó đề xuất UBND tỉnh phê duyệt xếp loại A tổng thể; dẫn đến việc trích các Quỹ đầu tư phát triển địa phương khen thưởng sai tiêu chuẩn. Quỹ đầu tư phát triển địa phương giải trình là Quỹ có quyền làm tròn số từ 7,08% thành 7% để đạt chỉ tiêu; mặt khác quá trình nợ xấu là lâu dài, cần giai đoạn nhiều năm nên đề nghị xem xét tạo điều kiện động viên tinh thần làm việc của đội ngũ nhân viên.

- Qua kiểm tra doanh thu các năm, nguồn doanh thu chủ yếu của Quỹ đầu tư phát triển địa phương qua các năm là lãi tiền gửi tại các ngân hàng thương mại (gần 70% tổng doanh thu). Thanh tra nhận định quy định pháp luật tại thời điểm năm 2018 - 2019 không quy định chính xác việc cho phép Quỹ đầu tư phát triển địa phương gửi tiền tiết kiệm có kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại bởi những lý do:

Tại Chương II (từ Điều 6 đến Điều 25) Nghị định số 138/2007/NĐ-CP ngày 28/8/2007 của Chính phủ, các hoạt động của Quỹ đầu tư phát triển địa phương không có nội dung nào cho phép gửi tiền tiết kiệm tại các tổ chức tín dụng; Khoản 2 Điều 6 Thông tư số 28/2014/TT-BTC ngày 25/2/2014 của Bộ Tài chính quy định “Quỹ được sử dụng vốn hoạt động để thực hiện các chức năng quy định tại Nghị định số 138/2007/NĐ-CP và Nghị định số 37/2013/NĐ-CP, bao gồm: Đầu tư trực tiếp, cho vay; và góp vốn thành lập tổ chức kinh tế” cũng không có quy định cho phép gửi tiết kiệm tại các tổ chức tín dụng.

Tuy nhiên, Điểm a Khoản 2 Điều 13 Thông tư số 28/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính thể hiện doanh thu của Quỹ đầu tư phát triển địa phương bao gồm thu lãi tiền gửi; nội dung này chính là cơ sở để Quỹ gửi tiết kiệm có kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại.

Số liệu gửi tín dụng của Quỹ đầu tư phát triển địa phương trong thời kỳ thanh tra thể hiện Quỹ gửi tiết kiệm có thời hạn là không phù hợp với mục tiêu hoạt động, trong khi các dự án cần vay đầu tư có thể phát sinh bất cứ thời điểm nào trong năm nên nói cách khác việc gửi tiết kiệm có kỳ hạn của Quỹ đầu tư phát triển địa phương có khả năng làm cản trở chức năng tín dụng của Quỹ.

Nội dung nhận định này chỉ mang tính chất đánh giá bất cập chính sách, thanh tra không đặt ra yêu cầu thu hồi.

Mặt khác, qua theo dõi quá trình xây dựng và ban hành Nghị định số 147/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 của Chính phủ, nội dung Khoản 3 Điều 39 dự thảo: "Vốn nhàn rỗi của Quỹ đầu tư phát triển địa phương có thể sử dụng để mua công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, gửi tiết kiệm tại các tổ chức tín dụng thuộc danh sách các tổ chức tín dụng được Hội đồng quản lý Quỹ phê duyệt trong từng thời kỳ theo nguyên tắc bảo toàn, phát triển vốn" đã không được thông qua trong văn bản chính thức.

Quỹ đầu tư phát triển địa phương không đồng ý với nhận định trên của Thanh tra và cho rằng Quỹ có chức năng đầu tư tài chính, quy định pháp luật không cấm, nên Quỹ có quyền gửi tiền tiết kiệm có kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại mà không có gì bất hợp pháp.

Do đây là những nội dung bất cập, khó khăn mang tính phổ biến, tồn tại không chỉ ở tỉnh Tây Ninh mà còn rất nhiều địa phương khác qua trao đổi với Thanh tra các tỉnh, đề nghị cơ quan chức năng sớm có phản hồi để các đơn vị có cơ sở tổ chức thực hiện đúng quy định pháp luật.