Chỉ có công dân Việt Nam có thể chuyển ngoại tệ từ tài khoản vãng lai của họ vào tài khoản tiền gửi bằng ngoại tệ.

Người cư trú và không cư trú là người nước ngoài và các tổ chức của Việt Nam không được phép làm như vậy. Trước đó, Nghị định 160/2006/NĐ-CP cho phép cá nhân cư trú, bao gồm cả người nước ngoài, được gửi tiền vào tài khoản tiền gửi bằng ngoại tệ.

Những quy định này, trong bối cảnh lãi suất huy động USD được áp trần ở mức thấp, sẽ khuyến khích các cá nhân và tổ chức bán ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng và NHNN có thể tăng dự trữ ngoại hối.

Nghị định 70/2014/NĐ-CP ngày 17/7/2014 hướng dẫn thi hành Pháp lệnh Ngoại hối, có hiệu lực từ ngày 5/9/2014, thay thế Nghị định 160/2006/NĐ-CP, quy định rằng, chỉ có công dân Việt Nam được phép sử dụng ngoại tệ tiền mặt để gửi tiền tiết kiệm và sau đó rút gốc và lãi tiền gửi bằng đồng tiền đã mở tài khoản. Trước đó, Nghị định 160/2006/NĐ-CP cho phép các cá nhân cư trú, bao gồm cả người nước ngoài, được gửi tiền tiết kiệm bằng tiền mặt.

Theo Nghị định 160/2006/NĐ-CP, tất cả tổ chức cư trú hay không cư trú đều có thể nộp ngoại tệ tiền mặt vào tài khoản mở bằng ngoại tệ. Nhưng hoạt động này không còn được cho phép theo quy định của thông tư mới. Thông tư mới quy định các tổ chức chỉ có thể nhận ngoại tệ chuyển khoản, tiền mặt được cho phép chỉ trong một số trường hợp đặc biệt. Đồng thời, nếu là người nước ngoài, cư trú và không cư trú, chỉ có cá nhân được phép nộp ngoại tệ tiền mặt vào tài khoản vãng lai bằng ngoại tệ nếu được mang vào từ nước ngoài và được chứng minh bằng các giấy tờ hải quan, hoặc là thu nhập hợp lệ trong lãnh thổ Việt Nam.

Thông tư 16/2014/TT-NHNN cho phép người không cư trú và cá nhân cư trú là người nước ngoài được thực hiện chuyển ngoại tệ ra nước ngoài. Tuy nhiên, công dân Việt Nam không được phép thực hiện chuyển khoản bằng ngoại tệ ra nước ngoài, trừ một vài trường hợp được quy định trong Nghị định 70/2014/NĐ-CP, khi họ mua, chuyển khoản ngoại tệ ra ngước ngoài thông qua các tổ chức tài chính được phép với mục đích học tập, chữa bệnh ở nước ngoài, đi công tác, du lịch, chi trả phí và phụ phí, chuyển tiền cấp dưỡng cho người thân, chuyển tiền kế thừa và chuyển tiền một lần trong trường hợp định cư lâu dài.

Đối với việc chuyển ngoại tệ trong nước, tất cả người cư trú và không cư trú được phép thực hiện chuyển khoản để thanh toán cho các giao dịch được phép trên lãnh thổ Việt Nam. Việc chuyển khoản đơn thuần mà không kèm theo giao dịch hàng hóa và dịch vụ chỉ được phép thực hiện giữa tổ chức và cá nhân không cư trú. Điều này không thay đổi so với Nghị định 160/2006/NĐ-CP.

Về việc sử dụng các tài khoản vãng lai bằng tiền đồng, thông tư không đề cập việc người không cư trú và người cư trú là cá nhân nước ngoài được phép chuyển tiền đồng vào tài khoản tiền gửi có kỳ hạn, nhưng lại quy định rằng, họ có thể sử dụng tiền đồng để mua ngoại tệ và chuyển ra nước ngoài.

Quy định trên nhằm giảm thiểu các hoạt động chuyển vốn hưởng chênh lệch lãi suất (carry trade) khi lãi suất huy động VND cao hơn đáng kể so với lãi suất huy động của một số ngoại tệ tại nước ngoài, đặc biệt là khi Chính phủ Việt Nam đảm bảo ổn định tỷ giá hối đoái.

Thông qua Thông tư 16/2014/TT-NHNN và Thông tư 05/2014/TT-NHNN ngày 12/3/2014, các cơ quan có thẩm quyền có thể quản lý tốt hơn thị trường ngoại tệ. Quan trọng hơn cả, nó sẽ giảm thiểu dòng tiền đầu cơ từ nước ngoài, vì ngoại tệ sẽ không được phép gửi vào các tài khoản tiết kiệm để hưởng lãi suất cao hơn lãi suất tiền gửi không kỳ hạn.

Thông tư có hiệu lực từ ngày 15/9/2014.

Như Loan (Theo VPBS)