Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành Thông tư số 15/2015/TT-NHNN hướng dẫn giao dịch ngoại tệ trên thị trường ngoại tệ của các tổ chức tín dụng (TCTD) được phép hoạt động ngoại hối.

Thông tư quy định, các TCTD được thực hiện giao dịch giao ngay, kỳ hạn, hoán đổi, quyền chọn với TCTD khác. TCTD được thực hiện giao dịch giao ngay, kỳ hạn, hoán đổi, quyền chọn (trừ giao dịch mua quyền chọn) với các tổ chức kinh tế.TCTD được thực hiện giao dịch giao ngay, kỳ hạn, quyền chọn (trừ giao dịch mua quyền chọn) với người cư trú là tổ chức khác và cá nhân. TCTD được thực hiện giao dịch giao ngay với người không cư trú là tổ chức, cá nhân.

Tỷ giá kỳ hạn giữa VNĐ với đô la Mỹ trong giao dịch kỳ hạn được quy định sẽ do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá mức tỷ giá được xác định trên cơ sở tỷ giá giao ngay vào ngày giao dịch, chênh lệch giữa hai mức lãi suất hiện hành là lãi suất tái cấp vốn do Ngân hàng Nhà nước công bố và lãi suất mục tiêu đô la Mỹ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, gắn với kỳ hạn của giao dịch.

Tuy nhiên, giao dịch ngoại tệ giữa khách hàng với TCTD lại bị kiểm soát chặt chẽ. Cụ thể, kKhách hàng phải xuất trình giấy tờ và chứng từ cung cấp đầy đủ thông tin khi thực hiện các giao dịch ngoại tệ với TCTD gồm: mua ngoại tệ trong giao dịch giao ngay, kỳ hạn, hoán đổi và mua quyền chọn mua ngoại tệ.

Về kỳ hạn theo quy định của Thông tư, kỳ hạn của giao dịch kỳ hạn và giao dịch kỳ hạn trong giao dịch hoán đổi giữa VNĐ và ngoại tệ tối thiểu từ 3-365 ngày kể từ ngày giao dịch.

Ngày thanh toán trong giao dịch giao ngay, giao dịch giao ngay trong giao dịch hoán đổi do các bên thỏa thuận nhưng tối đa không quá 2 ngày làm việc kể từ ngày giao dịch. Ngày thanh toán trong giao dịch kỳ hạn, giao dịch kỳ hạn trong giao dịch hoán đổi là ngày cuối cùng của kỳ hạn giao dịch.

Quy định trên có nghĩa là đối với giao dịch ngoại tệ bán cho các giao dịch chưa đến hạn thanh toán mà khách hàng không phải là TCTD thì phải xuất trình giấy tờ và chứng từ xác minh, nếu thời điểm khách hàng cần ngoại tệ để thanh toán trong phạm vi 2 ngày làm việc thì được mua - bán theo giao dịch giao ngay, từ ngày thứ 3 trở lên ngân hàng chỉ được bán ngoại tệ kỳ hạn.

Với quy định này, doanh nghiệp chưa có nhu cầu thanh toán ngay (trong vòng 2 ngày) sẽ không được mua ngoại tệ giao ngay để găm giữ và phòng thủ như thời gian qua.

Còn khi mua bán ngoại tệ kỳ hạn, kỳ hạn tối đa được xác định là 365 ngày, tối thiểu là 3 ngày nói trên.   

Thông tư này cũng yêu cầu các TCTD không được phép thu phí giao dịch đối với giao dịch ngoại tệ.

Như vậy, chỉ trong vòng 1 tuần qua, NHNN đã có hai quyết định mạnh tay nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ, găm giữ ngoại tệ, nhất là ở khối doanh nghiệp, tổ chức.