“Thiên đường” của tội phạm

Súng ống, thuốc phiện và thẻ ngân hàng giả, đây là những mặt hàng đang được rao bán mỗi ngày trên kênh Telegram có tên G.S.A. Tất cả giao dịch trên tài khoản này đều được thực hiện bằng tiền mã hóa, phổ biến nhất là Bitcoin. Số lượng người theo dõi G.S.A lên tới 26.000 người và đang tiếp tục có chiều hướng gia tăng. Theo Financial Times, ứng dụng Telegram đang dần trở thành một nơi trú ẩn an toàn cho những kẻ nằm ngoài vòng pháp luật. 

Hiện Telegram đang áp dụng công nghệ mã hóa đầu cuối cho tin nhắn. Điều này đồng nghĩa với việc, không có bất cứ đơn vị nào có thể đọc được nội dung tin nhắn trong quá trình truyền tải. Ngoài ra, Telegram còn nổi tiếng với tính năng xóa tin nhắn hai chiều. Người dùng có thể đơn phương xóa sạch toàn bộ cuộc hội thoại, bao gồm cả những tin nhắn đã gửi và nhận, vào bất cứ thời điểm nào.

Hiện Telegram có trụ sở chính tại Dubai - một quốc gia trung lập và không can thiệp vào hoạt động nội bộ của doanh nghiệp. Điều này giúp công ty có thể thoát khỏi phần lớn sự giám sát theo quy định và các yêu cầu thực thi pháp luật.  

Với sự bảo mật cao như vậy, Telegram đang là nền tảng được nhiều nhân vật có tầm ảnh hưởng sử dụng, kể từ Tổng thống Ukraine cho đến những nhóm chiến binh Hamas. Tuy nhiên, chính sự bảo mật đó cũng là cơ sở khiến giới tội phạm có cơ hội lộng hành. 

“Telegram hỗ trợ và tạo điều kiện cho tội phạm trực tuyến và ngoại tuyến trên toàn thế giới. Đó có thể là lừa đảo, bán súng, bán ma túy, thậm chí là buôn người”, ông David Maimon, giáo sư khoa Tư pháp hình sự và tội phạm học tại Đại học bang Georgia, cho biết.

Hiện Telegram đang có gần 1 tỷ người sử dụng trên toàn cầu. Điều này đồng nghĩa với việc, các nội dung xấu độc, tin giả, thuyết âm mưu và những thông tin thiên kiến, một chiều vẫn đang liên tục được phát tán tới 1/8 dân số thế giới.

Sự độc hại đang lan rộng

Một bài viết gần đây của tờ New York Times cho thấy, Telegram đang là nơi diễn ra các cuộc thảo luận giữa những kẻ ấu dâm. Ngay tại Việt Nam, thực trạng nhức nhối này cũng đang lan rộng. Thông qua một số hội nhóm trên Facebook và X, các đối tượng này đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết và tâm lý tò mò của nhiều bạn trẻ để liên tục “chào mời”, dụ dỗ mua các clip khiêu dâm trên Telegram. 

Ví dụ như Đ.O, đây là một nhóm Facebook có hơn 500.000 thành viên. Trong đó, nhiều chủ tài khoản còn đang trong độ tuổi vị thành niên. Ban đầu, nhóm này chỉ đăng tải những hình ảnh và video hài hước, giải trí. Tuy nhiên, trong thời gian qua, quản trị viên của nhóm này đã để lọt nhiều bài đăng có chủ đề ấu dâm lên trên nhóm. Đi kèm những bài đăng đó là đường link dẫn tới các kênh Telegram chuyên bán những nội dung khiêu dâm liên quan.

Thậm chí, ở một mức độ nguy hiểm hơn, ứng dụng này còn đang bị lợi dụng để “vũ khí hóa”. Vào tháng 10/2023, đội quân Hamas đã đăng tải những hình ảnh và video hành quyết, tra tấn dã man trên Telegram. Theo các chuyên gia, đây chính là những đòn tấn công phủ đầu, đánh thẳng lên tâm lý của người dân Israel.

Trước đây, CEO của Telegram luôn tự hào rằng, ứng dụng sẽ là điểm tựa cho các phong trào tự do ngôn luận nhờ những tính năng bảo mật cao. Tuy nhiên, ông Samuel Woolley, trợ lý giáo sư tại Đại học Texas ở Austin, lại phản biện rằng, tự do ngôn luận không có hạn chế là một ý tưởng sai lầm. Ngược lại, ông còn cho rằng chính “các nhóm quyền lực và có tổ chức lớn” đang âm thầm hợp tác với Telegram để thao túng ý kiến dư luận.

Trong một số nỗ lực gần đây của Telegram trong việc loại bỏ các kênh của Hamas, một số người cho biết các tài khoản này không hề bị xóa bỏ. Thay vào đó, chúng chỉ tạm thời bị ẩn khi truy cập bằng các thiết bị di động. Nếu sử dụng trên nền tảng web, người dùng vẫn có thể tham gia các nhóm Telegram này. 

“Việc kiểm duyệt không bao giờ là dễ dàng và đôi khi, chúng tôi chưa sẵn sàng cho một số sự kiện diễn ra quá nhanh”, ông Durov thừa nhận về những thiếu sót trong khâu lọc nội dung của Telegram.