Phát biểu phát động chương trình, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, hiến mô, tạng là một trong những món quà quý giá nhất mà một người có thể trao tặng cho người khác. Ở Việt Nam, đã có hàng nghìn người đã được ghép tạng thành công, được cứu sống nhờ sự sẻ chia, nhân ái của những tấm lòng cao đẹp.

Cũng theo người đứng đầu Chính phủ, mặc dù đi sau thế giới 50 năm và sau các nước trong khu vực khoảng 20 năm, nhưng đến nay trình độ ghép tạng của Việt Nam đã ngang bằng nhiều nước và tỷ lệ sống sau ghép tạng ở Việt Nam còn cao hơn so với một số quốc gia phát triển, trong khi chi phí rẻ hơn rất nhiều.

Bên cạnh những thành tựu rất đáng trân trọng, theo Thủ tướng, vẫn còn đó những lo toan, băn khoăn, trăn trở khi số lượng ca ghép tạng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ghép tạng của nhân dân.

Mặt khác, ở Việt Nam hiện nay, hơn 94% tạng ghép là từ nguồn hiến sống, tiềm ẩn nhiều nguy cơ có hại đối với sức khỏe người hiến. 

Trong khi ở các nước phát triển, tỉ lệ hiến tạng từ nguồn hiến sống chỉ từ 10-50%; tỉ lệ này ở một số nước có nền văn hóa tương đồng như Việt Nam như Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc là từ 20-60%, thấp hơn nhiều so với nước ta. Người chết não đăng ký hiến tạng còn rất thấp.

Việc huy động nguồn lực và các cơ chế, chính sách liên quan đến ghép tạng còn những hạn chế, bất cập. Đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ, nhân viên y tế trong lĩnh vực ghép tạng chưa nhiều; điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa thực sự đầy đủ, đáp ứng yêu cầu.

Công tác thông tin, tuyên truyền về hiến tạng, ghép tạng chưa được sâu rộng, đầy đủ trong các cơ sở y tế, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội.

Thủ tướng cũng kêu gọi mỗi người chúng ta hãy nâng cao ý thức tự chăm sóc và nâng cao sức khoẻ, thường xuyên rèn luyện thân thể để phòng ngừa các loại bệnh tất, có sức khỏe tốt, để học tập tốt, lao động tốt, đóng góp nhiều hơn nữa cho quê hương, đất nước vì sức khoẻ là vốn quý nhất của mỗi người dân và của cả xã hội, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan, địa phương, nhất là Bộ Y tế, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả hơn nữa với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Vận động hiến mô tạng Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, những người có ảnh hưởng trong xã hội ủng hộ và tăng cường công tác truyền thông, lan toả ý nghĩa cao đẹp, vận động người dân đăng ký hiến mô, tạng với tinh thần "cho đi là còn mãi".

Bộ Y tế chủ động xây dựng kế hoạch, có chỉ tiêu cụ thể tăng số lượng người đăng ký hiến mô, tạng phù hợp; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; cải tiến, hoàn thiện cách thức đăng ký hiến mô, tạng để mọi người dân đủ điều kiện có thể đăng ký thuận tiện, dễ dàng, nhanh chóng, kịp thời.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách và có những giải pháp phù hợp, kịp thời, hiệu quả để thúc đẩy các hoạt động trong lĩnh vực ghép tạng, hiến tạng, trong đó lưu ý 6 nội dung: Xây dựng cơ chế, chính sách;

Huy động các nguồn lực hợp pháp (cả từ ngân sách nhà nước, cơ sở y tế và xã hội, cộng đồng; chính sách đối với đội ngũ y bác sĩ, nhân viên y tế và những người, gia đình hiến tạng; đào tạo đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ, nhân viên y tế); trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; công tác thông tin truyền thông, tạo đồng thuận và sự ủng hộ của toàn xã hội.

Phát huy những thành tựu đạt được thời gian qua, Thủ tướng đề nghị các đơn vị cần tiếp tục phát triển ngành ghép tạng, mở rộng nguồn mô tạng hiến từ người chết, chết não, đồng thời nghiên cứu chính sách ưu tiên, cơ chế đặc thù, khuyến khích cho lĩnh vực hiến, ghép mô tạng.

"Tôi kêu gọi mỗi người Việt Nam không phân biệt vùng miền, ngành nghề... hãy đăng ký hiến tặng mô, tạng sau khi chết, chết não để tiếp nối hy vọng, cho người bệnh. Với tinh thần "cho đi là còn mãi", đó là nghĩa cử cao đẹp nhất, là sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Tại lễ phát động, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đăng ký hiến tặng mô, tạng và muốn lan tỏa thông điệp "Cho đi là còn mãi" mà ngành Y tế đang thực hiện.

Cũng tại sự kiện, theo Chủ tịch Hội vận động hiến tặng mô, Bộ phận cơ thể người Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, ghép tạng là cứu cánh cuối cùng để dành lại sự sống cho những bệnh nhân mà không có lựa chọn nào khác. Thực tế tại Việt Nam và trên thế giới hiện  có nhiều người đang khắc khoải sống hàng giờ, hàng ngày chờ được ghép tạng để giành lại sự sống.

PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, nhu cầu ghép tạng trên thế giới và của Việt Nam là rất lớn và ngày càng tăng. Thế giới có dân số khoảng 7,6 tỉ người, hàng năm có 59 triệu người chết do mọi nguyên nhân, nhu cầu cần có ít nhất là 1 triệu người hiến tạng/năm, tuy năm 2023 có 39357 người hiến tạng (đạt 3,9%) và có 164.840 người bệnh được ghép tạng. 

Ở nước ta có số người đăng ký hiến tạng và số người hiến tạng sau chết vào loại thấp nhất thế giới, đạt 0,1 người/ 1 triệu dân, trong khi ở Tây Ban Nha là 50 người/1 triệu dân.

Nhiều nước, ở Âu Mỹ, luật pháp quy định khi công dân đăng ký thẻ căn cước thì cũng là đăng ký hiến tạng, trừ một số lí do đặc biệt thì mới có đơn xin không đăng ký.

Ngoài quy định hiến tạng sau chết não, luật còn quy đình hiến tạng sau chết tim và tuổi hiển tạng của nhiều nước là trên 60 tuổi, có nhiều trường hợp hiến tạng trên 80 tuổi (Việt Nam luật quy định dưới 60 tuổi). Vì thế số người hiến tạng sau chết não ở các nước Âu Mỹ rất cao.

Chủ tịch Hội vận động hiến tặng mô, Bộ phận cơ thể người Việt Nam, Nguyễn Thị Kim Tiến bày tỏ, tại sao chúng ta nên đăng ký hiến tạng với trách nhiệm và hơn hết là lòng trắc ẩn đối với thân nhân. Bởi vì thật là lãng phí khi hàng ngày, chúng ta văn vùi chôn vào lòng đất hoặc thiêu đốt thành tro bụi nguồn mô tạng quý giá.

“Gia đình của người hiến tạng vẫn nghe thấy tiếng tim đập đầy yêu thương, lan tỏa năng lượng từ bi của angười thân đã qua đời trên cơ thể và sự sống hồi sinh của người được ghép tạng. Người hiến tạng đã làm được việc có ích nhất sau khi từ giã cõi đời là cứu sống người khác, chắc họ cũng hài lòng và sẽ được tái sinh ở cõi giới phúc lạc hơn trong vòng sinh tử luân hồi như quan niệm của Phật giáo”, PGS-TS Nguyễn Thị Kim Tiến nói.

Còn theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ghép mô, tạng được ghi nhận là một trong những thành tựu quan trọng nhất của y học thế giới, là một trong những phát minh về khoa học kỹ thuật làm thay đổi cuộc sống của nhân loại trong thế kỷ 20. Đây là phương pháp điều trị hiệu quả cho người bệnh bị hỏng mô, tạng không hồi phục.

Việc cấy ghép tế bào, mô hoặc cơ quan của con người cứu được nhiều mạng sống và phục hồi các chức năng thiết yếu mà không có giải pháp thay thế nào có hiệu quả tương đương. Hằng năm, trên thế giới có hàng triệu người được ghép mô, tạng; số lượng người bệnh chỉ định ghép mô, tạng ngày càng gia tăng qua các năm.

Tại Việt Nam, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, trải qua 32 năm kể từ khi thực hiện thành công ca ghép thận đầu tiên trên người vào tháng 6/1992; đến nay, ngành Y tế nước ta đã làm chủ được kỹ thuật ghép các loại tạng, các công nghệ, kỹ thuật ghép tạng được đánh giá ngang tầm với các nước có nền y học tiên tiến, phát triển trên thế giới;

Thể hiện phương châm “đi sau về trước” trong việc thực hiện các kỹ thuật ghép tạng, với tỷ lệ sống cao và chi phí phù hợp, đem đến niềm tin, hy vọng, cơ hội về cuộc sống mới cho hàng nghìn người bệnh, đặc biệt với những người có hoàn cảnh khó khăn; có tác động lớn trong công tác bảo đảm an sinh xã hội.

Hiện nay, trên toàn quốc đã có 26 bệnh viện thực hiện ghép tạng thành công; ghép được hầu hết các tạng trên người như ghép thận, gan, tim, phổi, tụy. Với hơn 1000 ca ghép tạng mỗi năm, Việt Nam là nước Đông Nam Á duy nhất có số lượng ghép tạng mỗi năm cao hơn 1000 ca.