|
Ăn uống thiếu chất sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của da, gây nám da hoặc làm da nhợt nhạt, xanh xao vì thiếu máu. Thức ăn quá nhiều dầu mỡ, nhiều đường, thức ăn chiên hoặc quay khó tiêu; rượu, bia, khói thuốc, khói xe cộ, ánh nắng Mặt trời trực tiếp, các loại mỹ phẩm không phù hợp, giữ vệ sinh da không tốt; sự căng thẳng, mất ngủ có tác dụng xấu đối với độ mịn của da, làm cho da tăng tiết chất nhờn, nổi mụn nhọt, trứng cá nhiều hoặc thô ráp.
Nước: Người trưởng thành cần ít nhất từ 1,5 - 2 lít nước/ngày (kể cả nước canh, súp...) và phải tăng lượng nước thêm nếu thời tiết nóng, ra nhiều mồ hôi hoặc ở phòng máy lạnh thiếu độ ẩm. Có thể nhìn độ sậm của nước tiểu để biết cơ thể đủ hay thiếu nước. Tốt nhất là giữ cho nước tiểu có màu vàng thật nhạt. Vì vậy, cần uống nước liên tục trong ngày chứ không phải uống dồn vào một lúc.
Các chất chống oxy hóa: Vitamin C, Vitamin E, Betacarotene, Lycopene (trong cà chua, sơri, ớt đỏ), Flavon từ đậu nành,... giúp da chậm lão hóa, tạo độ mịn màng tươi trẻ, đàn hồi tốt, sắc da sáng...
Vitamin A, C, E: Thức ăn có nhiều Vitamin A là thịt, cá, trứng, sữa,... Vitamin C có trong hầu hết các loại rau và trái cây, đặc biệt có nhiều trong sơri, cam, chanh, cóc, ổi, thanh long, bưởi,... Vitamin E có nhiều trong mầm giá đỗ, các loại dầu thực vật, hạt nhiều dầu...
Betacarotene và axit béo: Betacarotene có nhiều trong rau lá màu xanh đậm, như rau ngót, mồng tơi, rau lang, rau muống... và các loại củ quả màu vàng cam đậm, như đu đủ, bí đỏ, cà rốt, gấc, xoài chín,... Cơ thể không tự tạo ra được các loại Acid béo thiết yếu từ thực phẩm mà phải được cung cấp (các loại dầu thực vật, mỡ cá,...).
Sữa: Uống sữa tươi giúp đẹp da vì trong sữa có đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho da như Vitamin và chất béo. Mỗi ngày nên uống tối thiểu 2 ly sữa (khỏang 400- 500ml).
Chất kẽm: Có nhiều trong thịt, hải sản, hàu, sò, men bia,... có thể xem là "chuyên gia trị mụn", vì kẽm làm giảm lượng bã nhờn trên da, cân bằng hoạt động tuyến bã nhờn, đẩy nhanh tiến trình liền sẹo cho da, giúp da tăng cường sức đề kháng, tránh viêm nhiễm do mụn và bụi bẩn từ môi trường gây ra trên da.
Chất xơ: Có rất nhiều trong rau, củ, trái cây, gạo lứt, khoai, bắp, đậu... Chất xơ đặc biệt quan trọng đối với làn da do tác dụng nhuận trường, chống táo bón, giúp loại bỏ các chất độc hại, cặn bã ra khỏi cơ thể. Khi táo bón, các độc chất sẽ bị hấp thu trở lại vào máu và tồn trữ trong cơ thể, tạo thành mụn nhọt để tìm đường thoát ra ngoài. Táo bón thường do thiếu nước, thiếu chất xơ, đường ruột vận động kém do ít vận động thể lực.
Chất sắt: Là nguyên liệu để tạo ra hồng cầu trong máu. Chất sắt có nhiều trong thịt bò, thịt heo, cá, trong huyết, gan gia súc, gia cầm và trong rau lá màu đậm, nhưng số lượng không nhiều và khó hấp thu hơn thức ăn động vật. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 15 - 30% chất sắt trong thức ăn được hấp thu qua đường tiêu hóa, vì vậy cần tăng hấp thu sắt bằng cách bổ sung Vitamin C trong rau quả qua bữa ăn. Hạn chế uống trà đặc sau bữa ăn vì trà có thể gây ức chế hấp thu chất sắt. Cơ thể có nguy cơ thiếu chất sắt dẫn đến thiếu máu nếu chế độ ăn thiếu đạm động vật, người tăng nhu cầu tạo máu như bà mẹ mang thai, mất máu hằng tháng do kinh nguyệt hoặc sau sanh, loét dạ dày tá tràng, xuất huyết, người ăn chay trường.
Bên cạnh đó, việc giữ vệ sinh da sạch sẽ, đúng cách cũng rất quan trọng vì giúp bảo vệ và cải thiện làn da. Đắp mặt nạ dưỡng da bằng rau quả tươi sẽ cung cấp dinh dưỡng tại chỗ, trực tiếp cho da và lấy đi lớp tế bào sừng hóa (tế bào chết) trên da.
Tập thể dục hằng ngày giúp máu huyết lưu thông, tăng cường chuyển hóa và trao đổi chất, giúp da được nuôi dưỡng tốt, chống khô da, giúp da hồng hào, căng mịn, đầy sức sống từ bên trong.
Cần chú ý bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời bằng nón, găng, khẩu trang; cẩn trọng khi sử dụng các hóa chất, mỹ phẩm, xà bông, đặc biệt khi tẩy trắng da thì da càng mẫn cảm và dễ bắt nắng. Nếu thường xuyên ngồi phòng máy lạnh thì nên thoa kem giữ ẩm da.
Bs Đào Yến Thuý (Trung tâm Dinh dưỡng Tp HCM)