Được biết, thực hiện sự phân công của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế đã tiến hành thẩm tra sơ bộ Báo cáo đầu tư Dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành tại phiên họp thường trực mở rộng vào ngày 3/10.

Trong báo cáo thẩm tra sơ bộ, Ủy ban Kinh tế khẳng định, Dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành đáp ứng tiêu chí là dự án quan trọng quốc gia bao gồm tiêu chí về quy mô vốn nhà nước; cơ chế chính sách đặc biệt (thu hồi một lần của toàn bộ dự án trong giai đoạn I - 5.000 ha); cơ chế ưu đãi về thuế, chuyển đổi ngoại tệ...

Về hồ sơ và trình tự thủ tục, đại đa số các đại biểu tham dự phiên họp đã đánh giá hồ sơ dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã đảm bảo danh mục tài liệu theo Nghị quyết 49/2010/QH12 ngày 19/6/2010 của Quốc hội về dự án, công trình quan trọng quốc gia trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư.

Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế Nguyễn Văn Giàu cho biết là đa số ý kiến tán thành chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Long Thành.

Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị Chính phủ làm rõ việc xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành với mục đích trở thành cảng hàng không trung chuyển của khu vực và quốc tế, vì nếu chỉ đơn thuần là để giảm tải cho sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng không trong tương lai thì hệ thống cảng hàng không hiện tại (7 cảng hàng không quốc tế) hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu.

Có ý kiến cho rằng, Báo cáo đầu tư chưa đánh giá được khả năng cạnh tranh với các sân bay lớn đã hình thành từ lâu trong khu vực như Suvarnabhumi - Thái Lan (quy hoạch 100 triệu hành khách/năm); Kuala Lumpur - Malaysia (quy hoạch 100 triệu hành khách/năm); Changgi - Singapore (quy hoạch 135 triệu hành khách/năm). Như vậy, vấn đề đặt ra là sau khi hoàn thành, sân bay Long Thành có khả năng cạnh tranh và thu hút lượng khách của các cảng hàng không khác trong khu vực hay không.

Một số ý kiến cũng đề nghị làm rõ thêm khả năng huy động vốn nhất là khi Dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành sử dụng một lượng lớn vốn ngân sách nhà nước và vốn vay của các tổ chức quốc tế.

Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, một cảng hàng không trung chuyển với quy mô lớn và hiện đại như cảng hàng không quốc tế Long Thành đòi hỏi năng lực quản lý, vận hành rất cao. Thực tế thời gian qua cho thấy, các sân bay của Việt Nam với quy mô chưa lớn nhưng trình độ quản lý, vận hành còn nhiều bất cập. Do đó, đề nghị báo cáo cần phân tích, đánh giá về năng lực quản lý vận hành, chi phí để đào tạo nguồn nhân lực, áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao năng lực quản lý, vận hành khi sân bay Long Thành đi vào hoạt động.

Theo Bộ Giao thông - Vận tải, việc nghiên cứu đầu tư xây dựng Sân bay Long Thành đã được chính thức đề cập từ những năm 1980. Quá trình nghiên cứu với sự tham gia của nhiều tổ chức, chuyên gia trong và ngoài nước đã dần hoàn thiện ý tưởng về một cảng hàng không quốc tế lớn bậc nhất toàn quốc, có khả năng phát triển thành một trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế. Việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã trở nên cấp bách và cần thiết.

Hiện nay tại nhiều thời điểm, hoạt động khai thác tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đã rơi vào tình trạng quá tải; nhà ga hành khách hiện hữu đã khai thác đạt công suất thiết kế. Trong khi đó, việc mở rộng Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất để đạt công suất 40-50 triệu hành khách vào khoảng năm 2025-2030 là không khả thi.

Việc mở rộng Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất là chuyển không thể bởi rất nhiều lí do, trong đó UBND TPHCM khẳng định quan điểm không tán thành nếu chủ trương mở rộng Tân Sơn Nhất được phê duyệt và đã có văn bản đề nghị sớm triển khai việc xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Lãnh đạo UBND TP.HCM chính thức khẳng định rằng địa phương này không thể kham nổi sức ép giao thông trong trường hợp sân bay Tân Sơn Nhất nới công suất tối đa từ 20 triệu khách hiện nay lên 25 triệu khách.

Trước đó, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Đinh La Thăng vừa ký tờ trình số 360/TTr – CP trình Quốc hội “Báo cáo đầu tư dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành” để xem xét, quyết định chủ trương đầu tư.

Theo đó, Chính phủ đề xuất xây dựng sân bay Long Thành từng bước đạt cấp 4F; giữ vai trò là cảng hàng không quốc tế cửa ngõ và quan trọng của quốc gia. ân bay có công suất khai thác đạt 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm (đến hết năm 2030); trong đó giai đoạn I (đến năm 2025), hình thành cảng hàng không quốc tế trung chuyển công suất 25 triệu hành khách/năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm hỗ trợ giảm tải cho sân bay Tân Sơn Nhất.

Sân bay sẽ đặt tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai trên diện tích giải phóng mặt bằng là 5.000 ha. Dự án có khái toán tổng mức đầu tư toàn bộ giai đoạn I là 7,837 tỷ USD, trong đó phân kỳ giai đoạn 1a có tổng mức đầu tư là 5,662 tỷ USD.

Chính phủ kiến nghị Quốc hội khóa XIII Kỳ họp thứ tám thông qua chủ trương đầu tư Dự án và giao Chính phủ tổ chức thực hiện theo quy định của pháp luật.

Anh Minh