Việc thí điểm dịch vụ Mobile Money được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt triển khai tại Quyết định 316/QĐ-TTg ngày 9/3/2021, với mục tiêu góp phần phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, tăng cường việc tiếp cận và sử dụng các dịch vụ tài chính, đặc biệt tại khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo của Việt Nam. Thí điểm Mobile Money cũng nhằm tận dụng hạ tầng, dữ liệu, mạng lưới viễn thông, giảm chi phí xã hội để phát triển, mở rộng kênh thanh toán không dùng tiền mặt trên thiết bị di động, mang lại tiện ích cho người sử dụng.
Công cụ thanh toán hữu hiệu cho vùng sâu, vùng xa
Từ cuối tháng 11/2021, Viettel, VNPT, MobiFone đã được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận triển khai thí điểm dịch vụ Mobile Money. Các doanh nghiệp tham gia thí điểm đã tổ chức cung ứng dịch vụ Mobile Money để chuyển tiền, thanh toán cho hàng hóa, dịch vụ hợp pháp tại Việt Nam theo quy định hiện hành để phục vụ nhu cầu của người dân toàn quốc.
Tại Viettel, Viettel Money có gần 25 triệu khách hàng, trong đó Mobile Money đạt gần 4 triệu thuê bao và mục tiêu đến hết năm 2023 đạt 5 triệu người dùng. Số lượng khách hàng đang sử dụng Mobile Money của Viettel đang chiếm hơn 70% tổng số khách hàng Mobile Money toàn quốc, trong đó, 74% người dùng sinh sống ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
“Viettel Money với hạt nhân là Mobile Money không chỉ là một giải pháp kinh tê số, mà còn là một giải pháp xã hội số với những tác động to lớn, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội trên khắp Việt Nam, giúp người dân hưởng lợi từ các hoạt động tài chính số dù ở bất cứ nơi đâu”, ông Trương Quang Việt, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel (VDS) đánh giá.
Trong khi đó, VNPT cho biết, sau gần 2 năm triển khai thí điểm đã có gần 1,8 triệu khách hàng đã đăng ký và sử dụng dịch vụ Mobile Money của Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam (VNPT), trong đó, lượng khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo chiếm 71%, số điểm kinh doanh Mobile Money đạt gần 3.500 điểm. Đến nay, người dùng có tài khoản Mobile Money có thể thực hiện giao dịch chuyển tiền trực tiếp tới hơn 100 triệu tài khoản thanh toán mở tại các ngân hàng và ngược lại. Ngoài ra, VNPT Money đã tích hợp thành công tính năng chuyển, nhận tiền từ Mobile Money thông qua mã VietQR các ngân hàng ở thời điểm hiện tại.
“VNPT là đơn vị đầu tiên đưa Mobile Money lên Cổng dịch vụ công quốc gia. Mô hình này giúp người dân có tài khoản Mobile Money hoàn toàn có thể thanh toán dịch vụ công. Có thể nói, trong 2 năm vừa qua khi VietQR ra đời đã đi vào các ngõ ngách, đời sống của người dân. Đến tháng 9/2023, giao dịch trên VietQR chiếm tới 29%”, ông Nguyễn Văn Thắng, Đại diện VNPT chia sẻ.
Còn ông Nguyễn Quang Khánh, Phó phòng Phát triển dịch vụ (Tổng công ty Dịch vụ số MobiFone) cho biết, tại các tỉnh, thành phố lớn, đa phần mọi người đều có tài khoản ngân hàng dùng smartbanking, nên lượng phủ sóng của MobiFone Money ít phổ biến hơn. Ngược lại, việc phủ sóng của MobiFone Money tại các vùng nông thôn ngày càng lan rộng. Với hạn mức 10 triệu đồng/tháng rất phù hợp với thu nhập của bà con nông dân, người dân vùng sâu, vùng xa.
“Nơi nào chưa có ngân hàng thì chúng tôi đều phủ sóng để người nông dân có thể tiếp cận dịch vụ thanh toán, chuyển tiền qua MobiFone Money. Hiện nay, chúng tôi phấn đấu hơn nữa làm sao tối ưu hơn để bà con nông dân thuận tiện sử dụng dịch vụ”, ông Khánh cho hay.
Gia hạn thí điểm đến hết năm 2024
Sau 2 năm thí điểm Mobile Money, để dịch vụ được phát triển thuận lợi hơn trong thời gian tới, các nhà mạng đề xuất một số điều chỉnh như: Cho phép thuê bao không bị giới hạn thời gian kích hoạt ít nhất 3 tháng; Nâng hạn mức dịch vụ từ 10 triệu đồng hiện nay lên 100 triệu đồng (tương đương hạn mức dành cho ví điện tử); Chưa cho phép các nhà mạng liên thông Mobile Money; Cho phép doanh nghiệp cung cấp thêm một số dịch vụ mới trên Mobile Money, thay vì chỉ giới hạn ở dịch vụ thanh toán với hạn mức nhỏ.
Trước đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề nghị cho phép tiếp tục triển khai thí điểm dịch vụ Mobile Money đến hết 31/12/2025. Mục đích là để các doanh nghiệp tiếp tục hoàn thiện, phát triển dịch vụ, cung cấp tới khách hàng, với mục tiêu đem lại tiện ích cho người dân, xã hội, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng kiến nghị Chính phủ xem xét, sửa đổi một số quy định tại Quyết định số 316/QĐ-TTg để phù hợp với thực tiễn, tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc khi phát triển dịch vụ.
Trong một diễn biến mới nhất, Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 192/NQ-CP về việc gia hạn thời gian thực hiện thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ (Mobile Money) tại Quyết định số 316/QĐ-TTg ngày 9/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt triển khai thí điểm Mobile Money. Theo đó, doanh nghiệp được NHNN chấp thuận triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ, được thực hiện thí điểm đến hết ngày 31/12/2024.
Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an, Bộ Tư pháp và cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền về việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định về dịch vụ Mobile Money trước tháng 5/2024.