Tôm Việt lọt tầm ngắm

Mới đây, Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (USITC) đã xác định ngành công nghiệp tôm nội địa bị thiệt hại do tôm nhập khẩu được bán với giá thấp hơn giá trị hợp lý hoặc được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp.

USITC đã khẳng định kết luận của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) về việc tôm nước ấm đông lạnh từ Indonesia được bán tại Mỹ với giá thấp hơn giá trị hợp lý là có cơ sở. Đồng thời, USITC cũng đồng tình với các kết luận của DOC về việc tôm nhập khẩu từ Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam được hưởng trợ cấp từ chính phủ trong nước. 

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), quyết định này “mở đường” cho Bộ Thương mại Mỹ ban hành lệnh áp thuế đối kháng đối với tôm nhập khẩu từ Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam, cũng như lệnh áp thuế chống bán phá giá đối với tôm từ Indonesia.

“Nếu lệnh áp thuế được ban hành, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ lại đối mặt với thêm thách thức. Các doanh nghiệp tôm Việt lại phải xoay sở và tìm cách giữ thị trường như tập trung vào các sản phẩm không bị áp thuế”, VASEP chia sẻ.

Thiếu nguồn cung

Theo VASEP, thị trường bán lẻ của Mỹ trong tháng 10/2024, trong số các sản phẩm thủy sản đông lạnh, tôm đông lạnh tiếp tục là mặt hàng có doanh số cao nhất cả về khối lượng và giá trị bán ra, với giá trị bán ra tăng 6% trong tháng 10. Tôm tươi cũng ghi nhận doanh số bán ra tăng trong tháng 10. Nhu cầu cả 2 mặt hàng này tăng một phần do giá trung bình giảm, kích thích nhu cầu của người tiêu dùng Mỹ.

Ngoài ra, việc đề xuất tăng thuế nhập khẩu hàng hóa vào Mỹ của ông Donald Trump sau khi tái đắc cử, khiến doanh nghiệp Mỹ có xu hướng đẩy nhanh tốc độ nhập hàng, để tích trữ hàng trước thuế. Vì vậy, trong các tháng cuối năm, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa của Mỹ trong đó có tôm sẽ tiếp tục tăng. 

Tuy nhiên, theo TS Hồ Quốc Lực, Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT Fimex VN, từ giữa tháng 8 đến nay, giá tôm thương phẩm ở đồng bằng sông Cửu Long tăng khá mạnh. Nguyên nhân là do sức cung giảm do tôm nuôi nhiễm bệnh khá trầm trọng. 

“Sự biến động này, theo thông tin bên ngoài do tôm giống không còn chất lượng cao nhất và môi trường nuôi tôm, nhất là nguồn nước nuôi, ngày càng xấu đi. Có nhiều cuộc họp khẩn, nhiều hội thảo xoay quanh câu chuyện này nhưng theo thực tế chưa làm xoay chuyển tình hình”, TS Hồ Quốc Lực chia sẻ.

Hiện nay cuối mùa mưa lẫn bão, rủi ro trong nuôi tôm đã giảm, nhưng tình hình ao tôm thả mới bị thiệt hại chưa được cải thiện. Trong vòng một tháng sau khi thả nuôi, ao tôm đã bị nhiễm bệnh khá phổ biến, bệnh EHP và bước tiếp theo là phân trắng.

Với tình hình này, TS Hồ Quốc Lực nhận định tôm nguyên liệu sẽ còn thiếu hụt đến hết quý I năm sau. Trong khoảng thời gian này, các doanh nghiệp chế biến đứng trước thách thức lớn, bởi phải mua tôm nguyên liệu giá cao nhưng giá tôm thành phẩm tiêu thụ phải cạnh tranh gay gắt với tôm giá rẻ hơn từ nhiều nước, dẫn đến giảm sụt hiệu quả sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến sản lượng xuất khẩu...