Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2017 khi Washington tham gia một hội nghị cấp cao nhất với ASEAN - khu vực mà Mỹ coi là chìa khóa chiến lược để đối phó sức ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc.

Đại sứ quán Mỹ tại Brunei nói với hãng tin Reuters rằng Tổng thống Biden sẽ dẫn đầu phái đoàn Mỹ tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ, một phần trong chuỗi các cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo ASEAN trong tuần này.

Nhà Trắng cho biết Tổng thống Biden sẽ thảo luận về cam kết lâu dài của Mỹ đối với vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề khu vực và các sáng kiến mới nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược của Mỹ với khối này, "bởi chúng ta sẽ cùng nhau chấm dứt đại dịch Covid-19, giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và giải quyết một loạt các thách thức và cơ hội khác trong khu vực".

Mỹ đã không tham gia các hội nghị cấp tổng thống kể từ khi ông Donald Trump, người tiền nhiệm của Tổng thống Biden, tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ tại Manila vào năm 2017.

Giới phân tích cho rằng cuộc họp giữa Tổng thống Biden với lãnh đạo các nước ASEAN cho thấy chính quyền Mỹ đang cố gắng thu hút các đồng minh và đối tác trong nỗ lực chung nhằm đối phó với sức ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc tại khu vực này.

Các quan chức Mỹ kỳ vọng Tổng thống Biden tập trung thảo luận về việc hợp tác phân phối vắc xin Covid-19, ứng phó biến đổi khí hậu, các giải pháp cho chuỗi cung ứng và cơ sở hạ tầng.

Tổng thống Mỹ được cho rằng sẽ khẳng định với ASEAN rằng việc Mỹ gần đây tập trung hợp tác với Ấn Độ, Nhật Bản, và Australia trong "Bộ tứ kim cương" (Quad) và thỏa thuận cung cấp tàu ngầm hạt nhân cho Australia, không nhằm thay thế vai trò trung tâm khu vực của ASEAN.

Ông Edgard Kagan, Giám đốc cấp cao về Đông Á tại Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng cho rằng Washington không coi "Bộ tứ kim cương" là "một NATO châu Á" và không có ý định cạnh tranh với ASEAN.

Ông Edgard Kagan cho biết Washington quan tâm đến việc hợp tác với ASEAN để đảm bảo khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng, vấn đề biến đổi khí hậu và giải quyết "những thách thức chung về các vấn đề hàng hải".

Trong khi đó, ông Murray Hiebert, chuyên gia về Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Washington) nhận định: "Đây sẽ là cuộc gặp đầu tiên của ông Biden với các nhà lãnh đạo ASEAN với tư cách là Tổng thống Mỹ, vì vậy ông ấy sẽ muốn đảm bảo với họ rằng Đông Nam Á quan trọng đối với chính quyền của ông".

Theo chuyên gia Murray Hiebert, các nhà lãnh đạo ASEAN rất quan tâm đến kế hoạch cung cấp vắc-xin Covid-19 của Mỹ cho khu vực này, cũng như kế hoạch tham gia vào hoạt động thương mại, đầu tư và cơ sở hạ tầng ở khu vực.

Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39, các hội nghị cấp cao liên quan giữa ASEAN với các đối tác được tổ chức trực tuyến từ ngày 26 - 28/10.