Tại cuộc làm việc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về tình hình thực hiện các dự án trên địa bàn Thành phố diễn ra vào chiều 20/7, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong kiến nghị Thủ tướng cho phép Công ty TNHH Lotte Properties HCMC (Công ty Lotte) được tiếp tục đầu tư dự án Eco Smart City tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm để tránh nguy cơ ảnh hưởng hoạt động xúc tiến đầu tư giữa Việt Nam và Hàn Quốc.

Đây là dự án khu phức hợp thông minh có diện tích 5 héc-ta thuộc khu chức năng 2a trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm được UBND TP.HCM chỉ định liên danh 4 công ty thuộc tập đoàn Lotte (gồm Lotte Asset Development Co; Lotte Shopping Co; Hotel Lotte Co; Lotte Engineering & Construction Co) làm chủ đầu tư năm 2017. Tổng vốn đầu tư của dự án gần 2.2 tỷ USD.

Tuy nhiên, theo Thông báo Kết luận thanh tra số 1041/TB-TTCP ngày 26/6/2019 đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, Thanh tra Chính phủ đã có ý kiến về dự án này như sau: “UBND Thành phố đã chấp thuận chủ trương chỉ định 2 nhà đầu tư là tập đoàn Lotte là chưa thực hiện đúng quy định của Luật Đẩu thầu và Luật Đất đai. Tuy nhiên, đên nay chưa tính và thu tiền sử dụng đất của các chủ đầu tư”.

Sau đó, UBND Thành phố đã lần lượt có các Công văn số 4655/UBND-DA ngày 09/11/2019 và 5019/UBND-DA ngày 3/12/2019 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về dự án Khu phức họp thông minh do Tập đoàn Lotte làm chủ đầu tư tại Khu chức năng số 2a trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Quận 2. Trong đó có nêu 2 phương án là thu hồi, tổ chức lựa chọn lại nhà đầu tư theo quy định pháp luật hiện hành và phương án chấp thuận cho Công ty TNHH Lotte Properties HCMC tiếp tục triển khai dự án.

Đến ngày 17/4/2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có Công văn số 279/BKHĐT-ĐTNN báo cáo Thủ tướng Chính phủ, nêu ý kiến của  các cơ quan và phân tích kỹ ưu nhược điểm của từng phương án. Qua phân tích Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có ý kiến nhận định đa số các cơ quan đều cho rằng phương án 2 như để xuất của UBND Thành phố có nhiều ưu điếm, thuận lợi hơn phương án 1.

Tuy nhiên, để triển khai được phương án 2, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Thanh tra Chính phủ rà soát để đảm bảo sự thống nhất trong nội dung Kết luận Thanh tra số 1037/KL-TTCP ngày 26/6/2019 và Công văn số 151/TTCP-V.I ngày 6/2/2020 tạo căn cứ để xem xét, quyết định.

Ông Nguyễn Thành Phong cho rằng, căn cứ ý kiến của các Bộ ngành và Thanh tra Chính phủ, UBND Thành phố nhận thấy về cơ bản các Bộ ngành và Thanh tra Chính phủ cũng có ý kiến thống nhất việc tiếp tục cho phép Công ty TNHH Lotte Properties HCMC là nhà đầu tư dự án đế tránh các tranh chấp pháp lý, gây bất lợi cho phía Việt Nam và có thể ảnh hưởng đển các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại giữa Hàn Quốc và Việt Nam.

Tuy nhiên, về phương án xử lý thì chưa có sự thống nhất. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cho nhà đầu tư làm tiếp (theo phương án 2) và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Thanh tra Chính phủ rà soát để đảm bảo sự thống nhất trong nội dung Kết luận Thanh tra số 1037/KL-TTCP ngày 26/6/2019 và Công văn số 151/TTCP-V.I ngày 06/02/2020 tạo căn cứ để xem xét, quyết định.

Còn Thanh tra Chính phủ thì cho rằng, việc cho làm tiếp cần phải có căn cứ pháp lý nên đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định phương án vận dụng Điều 26, Luât Đấu thầu so 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 (lựa chọn Nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt).

Để giải quyết được các vướng mắc này, UBND Thành phố cho rằng, trước đây, Thành phố tổ chức quá trình đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo Nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015.  Đến nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 25/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 20/4/2020 (thay thế Nghị định số 30/2015/NĐ-CP). Trong đó, tại khoản 3 Điều 11 có quy định rõ điều kiện để tổ chức đấu thầu là dự án không thuộc đối tượng đấu giá theo quy định của Luật Đất đai.

Ông Phong cho rằng, tại thời điểm hiện nay, nếu tổ chức lại việc đấu thầu lựa chọn Nhà đầu tư (kể cả trong trường hợp đặc thù quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu) thì Dự án không đủ điều kiện quy định tại khoản 3 Điều 11 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP vì khu đất đã được tổ chức giải phóng mặt bằng nên phải tổ chức đấu giá theo Điều 119 Luật Đất đai.

Tuy nhiên, tại điểm i khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai có quy định các trường hơp không đấu giá quyền sử dung đất khi nhà nước giao dất, cho thuê đất bao gồm: (i) "các trường hop khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định”.

Vì vậy, căn cứ quy định nêu trên, Thành phố kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép Nhà đầu tư tiếp tục được đầu tư dự án Khu phức hợp thông minh trên cơ sở pháp lý được giao/thuê đất không thông qua đấu giá do đây là trường hợp đặc biệt, đã được Thành phố tổ chức thực hiện quy trình chỉ định nhà đầu tư và được đa số các Bộ, ngành thống nhất chủ trương cho phép tiếp tục thực hiện.

Đồng thời, kiến nghị giao Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn Thành phố thực hiện thủ tục giao thuê đất cho nhà đầu tư không thông qua đấu giá theo quy định tại điếm i khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai.