Tại Hội thảo khoa học “Rà soát, đánh giá quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và định hướng nhiệm vụ quy hoạch điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, gắn với phát triển đô thị thành phố Hà Nội” do UBND thành phố Hà Nội tổ chức, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội đã đưa ra những định hướng lớn trong việc điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô trong thời gian tới.

Theo đó, Hà Nội sẽ nghiên cứu khả năng phát triển mô hình "thành phố trong thành phố" tại khu vực phía Bắc (gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn), phía Tây (thành phố mới Hòa Lạc) và một số "thị xã mới trong thành phố".

Theo ông Lưu Quang Huy, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, dự kiến đến năm 2025, Hà Nội sẽ hoàn thành Đề án xây dựng thành quận đối với 5 huyện gồm Hoài Đức, Đông Anh, Thanh Trì, Gia Lâm, Đan Phượng, dự báo tỷ lệ đô thị hóa sẽ khoảng 60- 65%, phù hợp với định hướng Quy hoạch chung (đến năm 2030 đạt 68%).

Tuy nhiên, hiện trạng tỷ lệ đô thị hóa của cả 5 huyện nói trên còn đang rất thấp, như huyện Hoài Đức chỉ đạt 2,4%, cao nhất là huyện Gia Lâm cũng chỉ đạt 15,7%, Đông Anh đạt 6,7%. Các dự án phát triển đô thị chậm triển khai, sử dụng đất đai đô thị theo quy hoạch còn chưa hiệu quả, cho thấy nền tảng để hình thành quận tại các huyện này còn thấp.

Đáng chú ý, vốn đầu tư sẽ phải tập trung cho đô thị trung tâm (bao gồm cả phần mở rộng của các huyện nằm ngoài vành đai 4), ước tính khoảng gần 24 triệu tỷ đồng, tăng 26% tổng mức đầu tư theo quy hoạch, trong khi mật độ dân số lại giảm xuống 24% còn 6.800 người/km, chỉ bằng khoảng 50% chỉ tiêu quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/NQ-UBTVQH13.

Đồng thời, có thể ảnh hưởng đến ngân sách đầu tư cho các đô thị vệ tinh, thời gian hoàn thiện chất lượng đô thị cho hệ thống bị kéo dài, không tạo được các động lực trọng tâm cho các địa phương cũng như mất vai trò hỗ trợ của đô thị vệ tinh với đô thị trung tâm.

Từ đó, việc phát triển khu vực Bắc sông Hồng là một giải pháp có thể được xem xét nhờ những ưu điểm và những lợi thế sau: Tạo cơ chế cho chính quyền đô thị năng động, linh hoạt trong việc kêu gọi đầu tư phát triển đô thị nhờ tỉnh độc lập tương đối so với đô thị trung tâm; giảm áp lực về việc phải đảm bảo trong thời gian ngắn đáp ứng các tiêu chí đối với đô thị đặc biệt;

Tận dụng được cơ sở hạ tầng đã được đầu tư (giao thông, sân bay, khu công nghiệp, các tiềm lực phát triển đô thị từ các khu đô thị mới có tính chất khá độc lập như Vinhomes Riverside, Vinhomes Ocean Park...)...

Khu vực này dự kiến có tổng diện tích khoảng 700 km2 (bao gồm các huyện Đông Anh, Sóc Sơn và một phần Mê Linh, Gia Lâm); diện tích đất đô thị khoảng 250km; Quy mô dân số đô thị khoảng 2 triệu người. Đến năm 2025 đạt đô thị loại II, năm 2030 đạt đô thị loại I.