Kỳ họp thứ 20, HĐND TP.HCM khóa X đã thông qua Nghị quyết quy định các tiêu chí để quyết định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất thuộc trường hợp quy định tại khoản 27 Điều 79 Luật Đất đai trên địa bàn Thành phố.

Theo đó, đối với dự án đầu tư xây dựng khu đô thị mới; dự án cải tạo, chỉnh trang khu đô thị, HĐND quy định dự án phải đáp ứng điều kiện về quy mô sử dụng đất theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Theo đó, Nghị định số 15/2021 đang quy định dự án đầu tư xây dựng khu đô thị quy định có quy mô sử dụng đất từ 20 ha trở lên đối với trường hợp quy hoạch xây dựng không xác định rõ các đơn vị ở.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng đang dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 15/2021 nên UBND Thành phố đề xuất không ban hành tiêu chí cụ thể về quy mô diện tích, mà chiếu theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Trường hợp dự án không đáp ứng điều kiện nêu trên, UBND Thành phố được quyết định thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nếu đáp ứng điều kiện quy định theo Nghị quyết số 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố.

Cụ thể, UBND Thành phố tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất thuộc danh mục dự án cần thu hồi đất theo trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng theo quy định của pháp luật về đất đai; Có diện tích đất do Nhà nước quản lý trong khu đất thực hiện dự án; Đất chưa được giải phóng mặt bằng.

Với quy định này, UBND Thành phố lý giải trên địa bàn Thành phố hiện có rất nhiều dự án đã có chủ trương của các cấp có thẩm quyền về tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nhưng có quy mô nhỏ hơn rất nhiều so với quy mô quy định đối với dự án xây dựng khu đô thị.

Nguyên nhân là do các dự án này đều có vị trí tại khu vực trung tâm Thành phố nên quỹ đất thực hiện không thể đảm bảo quy mô để được xem là khu đô thị theo pháp luật hiện hành.

Trong khi đó, nhu cầu tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện các dự án này là hết sức cấp thiết nhằm góp phần cải thiện diện mạo Thành phố, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Một số dự án có vị trí tại khu vực đắc địa tại trung tâm Thành phố như: Dự án Khu Tứ giác Nguyễn Cư Trinh (hay còn gọi là khu Mả Lạng, 6,8 ha); Dự án Khu Tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu – Huỳnh Thúc Kháng (11.158 m2); Khu liên hợp Nhà ở - Văn phòng - Thương mại Tản Đà - Hàm Tử (5.077 m2)…

Ngoài ra, các dự án không ở vị trí trung tâm Thành phố nhưng có quy mô lớn (từ 5 ha trở lên), hiện trạng trên đất đang có nhiều hộ dân sinh sống với điều kiện sinh hoạt và chất lượng nhà ở rất xuống cấp, một số trường hợp có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng của người dân như: Dự án Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (200 ha); Dự án cụm chung cư Ngô Gia Tự (54.466 m2), Dự án án nhà ở xã hội tại phường  Trường Thạnh (9.804 m2)…

UBND Thành phố cho biết các dự án trên chưa tổ chức lựa chọn được nhà đầu tư do nhiều nguyên nhân. Bên cạnh các nguyên nhân về rà soát pháp lý quy hoạch, vướng mắc trong việc sắp xếp, xử lý tài sản công thì một trong những lý do quan trọng là gặp vướng mắc theo Luật Đất đai 2013 và triển khai được sau khi Luật Đất đai 2024 và các Nghị định có hiệu lực thi hành.

UBND Thành phố cho rằng việc sớm lựa chọn nhà đầu tư để sớm triển khai các dự án nêu trên là nhu cầu cấp thiết của Thành phố để giải quyết các vấn đề thực tiễn, sớm đưa nguồn lực đất đai vào khai thác, tránh lãng phí; qua đó góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, đáp ứng nhu cầu an sinh xã hội của người dân, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo nguồn thu cho ngân sách Thành phố, sớm đạt mục tiêu tăng trưởng bình quân từ 8 - 8,5% theo Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị.