Đột quỵ tuổi 40 ngày càng phổ biến

Năm ngoái, BV Nhân dân 115 và BV Đa khoa TP Cần Thơ tiếc nuối vì sự ra đi của hai bác sĩ nam đang trên đỉnh cao sự nghiệp, đột quỵ não khi mới ngoài 40 tuổi. Trước đó, tháng 6/2018, thầy giáo Phạm Quốc T. (38 tuổi, Cà Mau) đang chuẩn bị vào phòng coi thi cũng than mệt, rồi đột ngột ngã xuống bất tỉnh, tử vong trên đường đi cấp cứu.

50% bệnh nhân đột quỵ sẽ tử vong, 70% số người sống sót cũng không thể trở lại làm việc bình thường. Những hệ quả khôn lường này dấy lên hồi chuông cảnh báo, bước vào tuổi 40 nhất định phải chuẩn bị tâm thế phòng bệnh từ xa. Có nhiều dấu hiệu cảnh báo đột quỵ sớm, song để dễ nhớ, có thể tóm gọn bằng nguyên tắc sau.

F.A.S.T và 4 dấu hiệu sống còn

Người Mỹ dùng nguyên tắc F.A.S.T để ghi nhớ các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ. Đây là từ viết tắt của Face (mặt), Arms (tay), Speech (lời nói) và Time (thời gian). Nếu thấy mặt lệch một bên khi đang cố gắng mỉm cười, một cánh tay thấp hơn khi cố gắng giơ cả hai tay lên, nói lắp hoặc phát âm kỳ lạ một câu đơn giản, cần gọi người thân đưa đi cấp cứu ngay lập tức.

Nếu không giỏi tiếng Anh, hãy nằm lòng nguyên tắc đã được Việt hóa: “Méo cười, ngọng nói, xuôi tay. Mau gọi cấp cứu, đi ngay, đừng chờ”. Thời gian cấp cứu đột quỵ được tính bằng giây. Chần chừ mỗi phút, 2 triệu tế bào não sẽ chết mà không có cách nào hồi phục được. Cấp cứu trong 3 giờ vàng kể từ khi ngã xuống sẽ cho cơ hội sống cao hơn và đảm bảo được khả năng vận động.

10 dấu hiệu nhận biết khác

Tiến sĩ Carolyn Brockington - Giám đốc Trung tâm đột quỵ Mount Sinai (Mỹ) còn chia sẻ nhiều dấu hiệu cảnh báo sớm khác với tờ Reader’s Digest. Trong đột quy, một mạch máu tắc nghẽn có thể làm giảm lượng oxy đến mắt, gây ra các vấn đề về thị lực như nhìn 1 hóa 2, đột ngột nhìn mờ hoặc mất thị lực một mắt...

Không ít bệnh nhân bị đột quỵ ngay trong giấc ngủ. Nếu thức dậy với cánh tay hoặc chân bị tê, yếu rã rời mà không hết trong vài phút, đừng chờ nó qua đi, hãy gọi “115” ngay. Nguyên nhân do lưu lượng máu động mạch chạy dọc từ cột sống lên đầu bị giảm, gây tê yếu một bên cơ thể.

Xây xẩm, chóng mặt, đau nửa đầu hoặc đi không vững, đột nhiên ngã, không thể đứng thẳng dậy... cũng là những triệu chứng bất thường cần chú ý. Các hiện tượng này có thể do nghẽn mạch máu, cắt đứt hoặc chặn lưu lượng máu đến não, gây ra cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA). Có khoảng 10% số người lên cơn đột quỵ thực sự trong vòng 48h sau khi bị TIA và rất nhiều người khác đột quỵ sau đó 3 tháng.

Để phòng ngừa đột quỵ, không có cách nào tốt hơn là quý ông phải quan tâm thăm khám sức khỏe định kỳ thường xuyên hơn, mỗi 6 tháng thay vì cả năm một lần. Ăn uống với chế độ dinh dưỡng hợp lý và lành mạnh. Bữa ăn luôn có cá biển, trà xanh, rau quả và trái cây mùa nào thức nấy... tốt cho sức khỏe tim mạch. Đặc biệt, không thể thiếu việc sử dụng những thực phẩm bổ sung cho sức khỏe tim mạch, huyết áp, phòng bệnh, nhất là những sản phẩm được khoa học chứng minh có tác dụng làm tan cục máu đông. Các sản phẩm chiết xuất lấy enzym nattokinase từ đậu nành lên men để dự phòng đột quỵ. Bất cứ sản phẩm nào chứa natto, cũng được Hiệp Hội Nattokinase Nhật Bản (JNKA) kiểm nghiệm chất lượng nghiêm ngặt.