Trong thời gian qua, rất nhiều các hội, nhóm đầu tư chứng khoán được tạo ra trên mạng xã hội làm nơi trao đổi, tham khảo thông tin, hỗ trợ nhà đầu tư trong việc ra quyết định mua, bán trên thị trường chứng khoán, trong đó đã xuất hiện hiện tượng lợi dụng các diễn đàn, nhóm mạng xã hội Zalo, Facebook, Telegram… để tung tin đồn, phát tán tài liệu giả mạo, thông tin không đúng sự thật nhằm mục đích lôi kéo, xúi giục nhà đầu tư mua bán chứng khoán.
Các hành vi tung tin đồn sai sự thật, cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán là các hành vi bị cấm theo quy định tại Luật Chứng khoán. Trong quá trình thực hiện công tác quản lý, giám sát, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước rất chú trọng việc giám sát, xử lý thông tin trên không gian mạng, phối hợp với các cơ quan chức năng trong phát hiện và xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm quy định của Luật Chứng khoán.
Do vậy, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khuyến cáo nhà đầu tư cần cẩn trọng, cân nhắc kỹ để tránh bị lôi kéo, cuốn theo các luồng thông tin trên không gian mạng, các nhóm chat nêu trên. Khi tham gia thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần trang bị cho mình kiến thức về chứng khoán, thị trường chứng khoán, tài chính doanh nghiệp và nắm bắt đầy đủ các quy định pháp luật để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật; việc đầu tư cần phải xem xét thấu đáo dựa trên đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Nhà đầu tư tìm hiểu thông tin và trao đổi thông tin liên quan đến thị trường chứng khoán cần lưu ý việc tham khảo, kiểm chứng dựa trên các kênh chính thống của các cơ quan chức năng, từ chính doanh nghiệp và các đơn vị có chức năng tư vấn, môi giới chứng khoán được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép.
Trước đó, vào giữa năm 2021, một cá nhân sử dụng tài khoản Zalo có tên “Minh Nguyen Anh” (được kết nối với số điện thoại 0913362xxx của ông Nguyễn Anh Minh) đã lan truyền công văn giả mạo số 705/SGDHCM-TV ngày 6/6/2021 của Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) trong nhóm Zalo “Room SSI – Cổ phiếu”. Sở Thông tin và Truyền thông TP. Hà Nội đã ký Quyết định xử phạt hành chính số 94/QĐ-XPVPHC đối với ông Nguyễn Anh Minh với mức phạt hành chính 15 triệu đồng, buộc gỡ bỏ thông tin giả mạo, sai sự thật.
Tuy nhiên, khác với hành vi đưa tin giả về lỗi phiên ATC, thao túng chứng khoán là hành vi đã được quy định rõ tại các văn bản hiện hành. Theo Nghị định 156/2020/NĐ-CP về việc quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, mức xử phạt hành chính cho hành vi này được tính bằng 10 lần khoản thu trái pháp luật nhưng không thấp hơn mức phạt tiền tối đa quy định tại khoản 2 Điều 5 ( 3 tỷ đồng đối với tổ chức và 1,5 tỷ đồng đối với cá nhân) đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cùng đó, hình thức xử phạt bổ sung còn có đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ chứng khoán trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam và tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề chứng khoán trong thời hạn từ 18 tháng đến 24 tháng đối với người hành nghề chứng khoán.
Quy định về hành vi thao túng thị trường chứng khoán tại Nghị định 156/2020/NĐ-CP
2. “Thao túng thị trường chứng khoán” là việc thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán quy định tại khoản 3 Điều 12 Luật Chứng khoán, gồm một, một số hoặc tất cả các hành vi dưới đây:
a) Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
b) Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
c) Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;
d) Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;
đ) Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
e) Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.