Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia Vương quốc Campuchia Samdech Hun Manet, sáng 12/12, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp tổ chức Diễn đàn Xúc tiến đầu tư và thương mại Việt Nam - Campuchia năm 2023.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Samdech Hun Manet đã tham dự sự kiện và chứng kiến lễ ký thỏa thuận hợp tác giữa doanh nghiệp hai bên.

Kết quả tích cực nhưng chưa xứng tiềm năng

Phát biểu khai mạc sự kiện, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, kể từ khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao cách đây 56 năm (từ năm 1967), hai nước Việt Nam và Campuchia đã không ngừng xây dựng, vun đắp và phát triển mối quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực, trong đó hợp tác đầu tư là một trong những lĩnh vực trụ cột được ưu tiên thúc đẩy và đã thu được nhiều kết quả tích cực.

Cụ thể, về đầu tư, Campuchia là một trong những địa bàn đầu tư ra nước ngoài sớm nhất và lớn nhất của Việt Nam. Hiện có hơn 200 dự án của doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang Campuchia, với tổng vốn đăng ký hơn 2,9 tỷ USD. Khoản vốn này được đầu tư trong hầu hết các ngành, lĩnh vực, trong đó tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp, năng lượng, viễn thông, tài chính - ngân hàng, sản xuất chế biến công nghiệp, y tế, thương mại, dịch vụ… 

Campuchia là địa bàn lớn thứ 2 trong số 80 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam. Đồng thời, Việt Nam luôn duy trì vị trí hàng đầu ASEAN và trong tốp 5 nước đầu tư trực tiếp lớn nhất vào Campuchia.

“Đến nay, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã thực hiện đầu tư, kinh doanh hiệu quả và thành công tại Campuchia, đóng góp cho sự phát triển kinh tế, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, tạo công ăn việc làm, góp phần đào tạo nguồn nhân lực, cải thiện cơ sở hạ tầng tại một số địa phương…, được Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương Campuchia ghi nhận và đánh giá cao”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Tuy vậy, một cách thẳng thắn, Bộ trưởng cho biết, hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Việt Nam cũng đang gặp phải một số khó khăn, thách thức. Chẳng hạn, kết quả đầu tư còn rất khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng và quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện giữa hai nước; quy mô vốn đầu tư có xu hướng giảm, chưa có thêm nhiều dự án lớn, mang tính chiến lược, tạo ra sự bứt phá trong hợp tác…

Đồng thời, một số dự án lớn có khó khăn, vướng mắc chưa được giải quyết kịp thời…; tiềm năng và dư địa hợp tác đầu tư bị thu hẹp đối với một số lĩnh vực nh thủy điện, khai thác, chế biến khoảng sản; nông lâm nghiệp quy mô lớn…

Theo Bộ trưởng, những hạn chế về hạ tầng, nguồn nhân lực, sự thay đổi của hệ thống pháp luật, sự thiếu đồng bộ, nhất quán trong thực thi… đã ảnh hưởng tới các hoạt động đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Campuchia.

Tạo sự đột phá bằng các dự án lớn

Cho rằng hợp tác đầu tư Việt Nam - Campuchia chưa tương xứng với tiềm năng, cần tiếp tục thúc đẩy, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong thời gian tới¸ Chính phủ hai nước chủ trương đẩy mạnh hợp tác đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam vào Campuchia và phải có sự đột phá mới trong hợp tác đầu tư, thương mại, nhằm chia sẻ, hợp tác và bổ sung cho nhau, khai thác tối đa những tiềm năng, lợi thế, cơ hội, tăng cường kết nối 2 nền kinh tế Việt Nam - Campuchia, cũng như 3 nền kinh tế Việt Nam - Campuchia - Lào.

Để tăng cường hoạt động hợp tác đầu tư giữa Việt Nam và Campuchia ngày càng hiệu quả, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã đề xuất 3 nội dung lớn.

Thứ nhất, bên cạnh việc tiếp tục duy trì, củng cố và phát triển các lĩnh vực hợp tác đầu tư hiệu quả như nông lâm nghiệp, viễn thông, ngân hàng…, hai bên cần thúc đẩy hợp tác đầu tư vào các lĩnh vực có nhiều tiềm năng, như sản xuất, chế biến sản phẩm nông - lâm sản sạch, đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn xuất khẩu, mở rộng một số lĩnh vực dịch vụ có chất lượng cao như du lịch, y tế, giáo dục, hạ tầng, xây dựng, bất động sản và các dịch vụ khác đem lại giá trị gia tăng cao. 

Thứ hai, các cơ quan nhà nước hai bên tích cực triển khai thực hiện các hiệp định, thỏa thuận đã ký kết giữa hai bên, tạo cơ sở pháp lý, bảo đảm an toàn cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh và giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp.

Trong đó, ưu tiên nguồn lực triển khai “Khung thỏa thuận chung về kết nối hai nền kinh tế Việt Nam và Campuchia đến năm 2030” và khẩn trương hoàn thành Đề án “Quy hoạch kết nối hai nền kinh tế Việt Nam và Campuchia đến năm 2030”, sớm trình cấp có thẩm quyền hai nước phê duyệt để có cơ sở triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Đặc biệt, đẩy mạnh hạ tầng giao thông kết nối 2 nước, phát triển các khu kinh tế tại khu vực biên giới hai nước.

Thứ ba, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã đề nghị Chính phủ và các cơ quan phía Campuchia tiếp tục hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục hành chính, môi trường đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng và nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp Việt Nam nói riêng.

“Tôi đề nghị doanh nghiệp hai nước tập trung trao đổi về khả năng hợp tác đầu tư một số dự án mới, quy mô lớn, có tính đột phá, lan tỏa; cũng như những bài học kinh nghiệm; và kiến nghị, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả hợp tác đầu tư giữa hai nước”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh và bày tỏ tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Samdech Hun Manet, Chính phủ khóa mới của Campuchia sẽ tiếp tục có những cải cách sâu rộng, kiến tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn nữa, góp phần tạo đột phá trong hợp tác đầu tư, thương mại Việt Nam - Campuchia.