Từ ngày 8-10/9/2020, Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 được tổ chức tại Hà Nội với chủ đề: “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”.

Trong năm 2020, Việt Nam đảm nhận vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Chủ tịch ASEAN; đồng thời, Quốc hội Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (AIPA).

Tiểu ban Thông tin, Tuyên truyền AIPA 41 khẳng định, năm Chủ tịch AIPA và Đại hội đồng AIPA 41 là một điểm nhấn quan trọng trong công tác đối ngoại Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV, góp phần làm nổi bật thành tựu ngoại giao Nhà nước và ngoại giao nghị viện của Việt Nam.

Đây là lần thứ 3 Quốc hội Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch AIPA và tổ chức Đại hội đồng AIPA, thể hiện vai trò và trách nhiệm của Quốc hội Việt Nam trong AIPA. Đây cũng là dịp để xây dựng hình ảnh Quốc hội Việt Nam tích cực và có trách nhiệm, nâng cao vai trò và tiếng nói của Việt Nam đối với khu vực cũng như cộng đồng quốc tế, đồng thời làm sâu sắc hơn mối quan hệ song phương của Việt Nam với các đối tác, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang lan rộng khắp thế giới và các hoạt động của AIPA phải tổ chức lần đầu tiên dưới hình thức trực tuyến.

Theo chương trình nghị sự, phiên khai mạc ngày 8/10 sẽ có phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ phát biểu chào mừng tại phiên này.

Phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch ASEAN 2020 cũng nằm trong chương trình phiên khai mạc.

Tham dự Lễ khai mạc về phía điểm cầu quốc tế có Chủ tịch/Phó chủ tịch Nghị viện 9 nước thành viên AIPA và đại biểu Quốc hội các nước.

Trước thềm AIPA 41 Chủ tịch Quốc hội – Chủ tịch AIPA 41 Nguyễn Thị Kim Ngân có bài viết với tiêu đề ''Đại hội đồng AIPA lần thứ 41: Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng''.

Bài viết nêu rõ, Đại hội đồng AIPA 41 diễn ra trong bối cảnh các nước ASEAN cũng đang phải đối diện với những khó khăn, thách thức gay gắt từ nhiều phía, đặc biệt là tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19. Cùng với đó là những chuyển biến nhanh chóng và khó lường của tình hình thế giới, sự điều chỉnh chính sách và quan hệ giữa các nước lớn đang có xu hướng gây ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển của khu vực. Các điểm nóng như Biển Đông, những diễn biến mới trong tình hình chính trị nội bộ một số nước có thể ảnh hưởng đến vai trò trung tâm của ASEAN trong duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, trong bối cảnh hiện nay, AIPA cần tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề của khu vực, tuân thủ luật pháp quốc tế, thực hiện các biện pháp ngoại giao phòng ngừa, hợp tác cùng phát triển. Tiếp tục phát huy vai trò, chức năng lập pháp, giám sát, quyết định ngân sách và các nguồn lực cần thiết, đồng hành với các Chính phủ trong ASEAN vì Cộng đồng ASEAN gắn kết, chủ động thích ứng, hướng tới phát triển bền vững vì lợi ích của mọi người dân trong khu vực.

Với tinh thần đó, Đại hội đồng AIPA 41 tập trung xem xét và thông qua các Nghị quyết về: Thúc đẩy vai trò của Nữ nghị sỹ trong bảo đảm việc làm và thu nhập của lao động nữ; Ngoại giao Nghị viện vì hòa bình và an ninh bền vững ASEAN; Vai trò của Nghị viện trong thúc đẩy gắn kết và phục hồi kinh tế ASEAN sau đại dịch Covid-19; Tăng cường vai trò của AIPA xây dựng Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN chủ động thích ứng với đại dịch Covid-19. Đại hội đồng cũng sẽ tổ chức Phiên đối thoại AIPA - ASEAN về những tác động của đại dịch Covid- 19 đối với việc triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 trên cả 3 trụ cột.

Chủ  tịch Quốc hội cho biết, tại Đại hội đồng AIPA 41, Quốc hội Việt Nam đề xuất 2 sáng kiến quan trọng. Một là, tổ chức Hội nghị không chính thức Nghị sỹ trẻ AIPA. Quốc hội Việt Nam mong muốn sau Đại hội đồng lần này, Hội nghị không chính thức Nghị sỹ trẻ AIPA sẽ trở thành cơ chế chính thức trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA, tạo diễn đàn để các nghị sỹ trẻ có tiếng nói mạnh mẽ và đóng góp hiệu quả hơn vào việc giải quyết các vấn đề chung của khu vực.

Hai là, kết nối, gắn kết hoạt động của AIPA với hoạt động của Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), gắn với việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc về phát triển bền vững.

Cụ thể hóa sáng kiến này, Quốc hội Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến “Đối tác Nghị viện về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững” vào ngày 30/7/2020 với sự tham gia của Tổng Thư ký IPU và đại diện Liên Hợp quốc. Đây là lần đầu tiên, AIPA tổ chức một hội nghị chuyên đề nhằm thúc đẩy sự phát triển quan hệ đối tác nghị viện trong triển khai thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững nói chung, về hợp tác giáo dục và văn hóa nói riêng. Với sáng kiến và thành công bước đầu của Hội nghị, Việt Nam mong muốn tạo diễn đàn mang tính thường niên của AIPA để cùng trao đổi, tìm ra các biện pháp thúc đẩy thực hiện có hiệu quả các Mục tiêu phát triển bền vững trong khu vực ASEAN.

Ngày 7/9, Ban Tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 đã tiến hành sơ duyệt, kiểm tra tổng thể công tác chuẩn bị cho  sự kiện này.

Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu, Phó trưởng ban Thường trực Ban tổ chức AIPA 41 khẳng định, Việt Nam đã sẵn sàng cho sự kiện đối ngoại quan trọng này.