Vài ngày trước cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11, lạm phát Mỹ dự kiến​ sẽ giảm hơn nữa so với mức đỉnh điểm của đại dịch Covid-19, việc làm ở khu vực tư nhân đang vượt qua ước tính, dữ liệu bán nhà đang tăng vọt, tâm lý người tiêu dùng đang tăng mạnh theo hướng lạc quan còn tổng sản phẩm quốc nội đang tăng trưởng nhanh chóng, mặc dù hơi thấp hơn một số kỳ vọng.

Theo Morning Consult, chỉ số chứng khoán S&P 500 đã tăng hơn 50% kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức vào tháng 1/2021 và tăng 24% trong năm nay.

"Hãy nhớ lại cách chúng ta đã rơi vào suy thoái và tất cả những thứ đó. Đoán xem? Chúng ta có nền kinh tế mạnh nhất thế giới..." Tổng thống Biden phát biểu tại một sự kiện công bố các khoản tài trợ cơ sở hạ tầng mới tại cảng Baltimore diễn ra trong tuần này.

Phó tổng thống đương nhiệm Kamala Harris - ứng viên tranh cử tổng thống của Đảng Dân chủ, và đối thủ từ Đảng Cộng hòa - cựu Tổng thống Donald Trump, đều tự coi mình là người quản lý tốt nhất đối với sức khỏe tương lai của nền kinh tế Mỹ.

Cả hai ứng cử viên đều đang nỗ lực để định hình bản thân như một sự thay đổi so với hiện trạng, nhận thức sự bất mãn dai dẳng của cử tri đối với nền kinh tế Mỹ, bất chấp dữ liệu vĩ mô mạnh mẽ.

Theo cuộc thăm dò của YouGov vào tháng 10, có đến 44% người lớn được thăm dò ở Mỹ cho biết họ tin rằng "sự sụp đổ kinh tế hoàn toàn" ít nhất là có khả năng xảy ra, nếu không muốn nói là rất có thể xảy ra. Cuộc thăm dò đã khảo sát 1.113 công dân Mỹ trưởng thành từ ngày 17-19/10 và có biên độ sai số cộng/trừ 3,8 điểm phần trăm.

Tâm lý bi quan về kinh tế trong cử tri Mỹ đã thúc đẩy cả ông Trump và bà Harris đưa ra một loạt các đề xuất chính sách hứa hẹn một tương lai kinh tế mới cho người Mỹ.

Ông Trump đã cam kết áp dụng thuế quan phổ quát đối với tất cả hàng nhập khẩu từ mọi quốc gia, một chương trình trục xuất người nhập cư toàn diện, cắt giảm thuế doanh nghiệp sâu hơn và nhiều biện pháp khác.

Các nhà kinh tế và thậm chí một số đồng minh của ông Trump lưu ý rằng các đề xuất trên của ông Trump, ít nhất là tạm thời, có thể gây ra những cú sốc lớn trong nền kinh tế Mỹ, gây ra sự sụp đổ tiềm ẩn của thị trường.

Trong khi đó, bà Harris muốn tăng thuế suất thuế doanh nghiệp, ban hành lệnh cấm liên bang đối với hành vi "thổi giá" của doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh tạp hóa, cung cấp trợ cấp và tín dụng thuế cho phát triển nhà ở, chăm sóc trẻ em...

Phó tổng thống Mỹ đương nhiệm đã vấp phải sự chỉ trích từ các nhà kinh tế và các nhà lãnh đạo trong giới doanh nghiệp Mỹ vì lệnh cấm thổi giá mà bà đề xuất và kế hoạch tăng thuế đối với các tập đoàn.

Ông Justin Wolfers, giáo sư chính sách công và kinh tế tại Đại học Michigan cho biết nền kinh tế ổn định sẽ là cơ hội để tổng thống tiếp theo của Mỹ thực sự tập trung vào các chính sách mà họ đã vận động tranh cử.

Trong khi đó, cả cựu Tổng thống Barack Obama và Tổng thống Biden đều nhậm chức vào thời điểm mà "việc ổn định nền kinh tế phải được ưu tiên hơn bất kỳ ưu tiên điều hành thông thường nào của họ", GS. Wolfers lưu ý. "Những gì họ phải làm là dập tắt ngọn lửa suy thoái thay vì theo đuổi các chương trình của họ", GS Wolfers nói thêm.

Thực tế hiện tại khiến cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 trở nên quan trọng hơn đối với nước Mỹ.

"Nếu bạn đang ở giữa thời kỳ suy thoái, cho dù bạn là đảng viên Dân chủ hay Cộng hòa, bạn chỉ có một nhiệm vụ: Khắc phục suy thoái", GS Wolfers nhấn mạnh. "Trong khi đó, nếu chẳng hạn, điều ông Trump muốn là cắt giảm thuế cho người giàu và điều bà Harris muốn là đánh thuế người giàu để cắt giảm cho tầng lớp trung lưu và lao động, thì mỗi bên đều có thể thực hiện được điều đó".

Dù bằng cách nào đó, vị tổng thống tiếp theo của nước Mỹ sẽ phải thực hiện sự cân bằng tinh tế, tức là thực hiện các cam kết của họ về việc cải tổ nền kinh tế mà không làm chệch hướng quỹ đạo tăng trưởng kinh tế hiện nay.

Với nền kinh tế bị tàn phá bởi đại dịch Covid-19, Tổng thống Biden đã phải thực hiện một kế hoạch giải cứu kinh tế, tạo không gian để ông thực hiện các dự luật kích thích kinh tế lớn và các chính sách toàn diện khác để duy trì hoạt động của các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ.

Ở thời điểm Tổng thống Biden chuẩn bị rời Nhà Trắng như hiện nay, các con số kinh tế mạnh mẽ trong những tuần gần đây đã giúp củng cố lập luận của ông rằng chính quyền của ông, cùng với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã hạ cánh an toàn, ngay cả khi người dân Mỹ vẫn chưa cảm nhận được điều đó.

Nhà kinh tế trưởng của Moody's, ông Mark Zandi, bình luận trên mạng xã hội X rằng: "Thật khó để thấy nền kinh tế Mỹ hoạt động tốt hơn". Ông cho rằng: "Tất nhiên, nhiều người Mỹ có thu nhập thấp và trung bình không được hưởng lợi như họ đáng được hưởng. Thay đổi điều này là điều mà Tổng thống và Quốc hội tiếp theo cần tập trung vào".