Cảnh báo đỏ

Lo lắng là điều dễ dàng nhận thấy trong báo cáo mới nhất về tình hình triển khai Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt (Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt) vừa được Ban Quản lý dự án 6, trong vai trò đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền, gửi Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) cuối tuần trước. Đây là một trong 3 dự án thành phần thuộc Dự án Xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 được triển khai theo phương thức đối tác công - tư (PPP).

Trước đó, vào đầu tháng 9/2023, tại Thông báo số 291/TB-BGTVT, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng đã yêu cầu Công ty cổ phần Đầu tư Phúc Thành Hưng (doanh nghiệp dự án) chỉ đạo các nhà thầu thi công tổ chức lại công trường, ký cam kết tiến độ, tổ chức thi công “3 ca, 4 kíp” để bù tiến độ bị chậm, đặc biệt là các hạng mục đường găng để có thể đưa Dự án về đích trong tháng 5/2024.

Đặc biệt, Ban Quản lý dự án 6 được Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu phối hợp với các đơn vị để hoàn thành rà soát các nội dung của Hợp đồng BOT. Trường hợp phải xử phạt hợp đồng hoặc chấm dứt hợp đồng, cần kịp thời báo cáo, đề xuất Bộ GTVT phương án xử lý; đồng thời thông báo đến các chủ đầu tư/ban quản lý dự án biết để xem xét, đánh giá khi tham gia dự thầu các dự án do Bộ GTVT quản lý.

Dù vậy, tiến độ triển khai Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt vẫn đang có xu hướng “chậm dần đều”.

Lãnh đạo Ban Quản lý dự án 6 cho biết, tính đến ngày 10/11, chỉ có 2 nhà thầu có khả năng hoàn thành tiến độ hợp đồng nếu giữ được nhịp độ thi công như hiện tại là Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 4 (Cienco4) và Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn. Các nhà thầu còn lại đều có nguy cơ cao chậm tiến độ hợp đồng, đặc biệt là Công ty TNHH Hòa Hiệp và Công ty cổ phần 456.

Đáng lo ngại là, từ khi Dự án triển khai đến nay, khối lượng thi công trung bình chỉ đạt 173 tỷ đồng/tháng, còn từ tháng 3/2023 đến nay, trung bình đạt 350 tỷ đồng/tháng. Giá trị sản lượng tại Dự án đến nay mới đạt 5.078,7 tỷ đồng, bằng 59,2% tổng khối lượng.

“Khối lượng xây lắp còn lại khoảng 3.574 tỷ đồng, trong khi đó, thời gian thực hiện Dự án còn lại là 7 tháng. Như vậy, để đáp ứng tiến độ, khối lượng thi công trung bình phải đạt 510 tỷ đồng/tháng. Điều này khó đạt được nếu các nhà thầu không có sự đột phá về tổ chức thi công, quyết liệt huy động bổ sung thiết bị, nhân lực, đảm bảo đủ vốn và nguồn lực khác cho Dự án”, đại diện Ban Quản lý dự án 6 đánh giá.

Hai đường găng chính

Được biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ GTVT, cuối tháng 9/2023 các nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án và nhà thầu đã ký cam kết hoàn thành Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt vào tháng 5/2024 (điều chỉnh lần thứ tư), nhưng đến thời điểm hiện tại, dự án tiếp tục chậm 2,49% so với tiến độ điều chỉnh gần nhất.

Trong số các đường găng ảnh hưởng trực tiếp tới mục tiêu hoàn thành Dự án, đáng quan ngại nhất là tiến độ thi công hầm Thần Vũ và công tác xử lý nền đất yếu.

Theo tiến độ tổng thể, hạng mục thi công nền đường toàn Dự án phải hoàn thành vào tháng 2/2023, nhưng hiện vẫn còn 0,26/20,12 km xử lý đất yếu của đường đầu cầu Quốc lộ 46B thuộc Gói XL-04 do Công ty Hòa Hiệp đảm nhận vẫn chưa hoàn thành. Đặc biệt, trên tuyến có 5,7 km xử lý nền đất yếu, thực hiện dỡ tải từ tháng 4/2024 đến tháng 9/2024 (thuộc phạm vi nút giao đường N5 đến cuối tuyến), vượt quá tiến độ hợp đồng BOT.

“Nếu doanh nghiệp dự án, nhà thầu không có các giải pháp xử lý kỹ thuật để rút ngắn thời gian chờ cố kết, thì tiến độ thông xe đến các nút giao Quốc lộ 46B và Quốc lộ 8A không đáp ứng quy định Hợp đồng BOT”, đại diện Ban Quản lý dự án 6 lo ngại.

Trong khi đó, hạng mục hầm Thần Vũ cũng chậm 2 tháng, dù đã thông nhánh hầm phải, nhưng công tác đổ bê tông vỏ hầm quá chậm, hiện mới đổ được 12/2.162 m.

“Bắt bệnh” chậm tiến độ tại Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt, người đứng đầu ngành GTVT cho rằng, các nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án và các nhà thầu thi công (cũng là nhà đầu tư) chưa thực sự quyết liệt triển khai thực hiện, việc điều hành quản lý dự án chưa tách bạch được vai trò của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và nhà thầu thi công. Lãnh đạo cấp cao của các nhà đầu tư chưa thường xuyên kiểm tra hiện trường, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của Dự án.

Bên cạnh đó, công tác tổ chức, điều hành của doanh nghiệp dự án còn nhiều bất cập, hiệu lực, hiệu quả không cao; công tác phối hợp với địa phương giải quyết khó khăn về giải phóng mặt bằng, mỏ vật liệu đất đắp chưa tốt. Các nhà thầu chưa huy động đủ tài chính, nhân lực, thiết bị, vật tư, vật liệu thi công để đáp ứng kế hoạch, tiến độ đề ra.

Sự thiếu chuyên nghiệp của các nhà đầu tư và nhà thầu thi công Dự án cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt thể hiện rõ nhất qua việc, chỉ trong chưa đầy 6 tháng, tại công trình đã xảy ra 1 vụ tai nạn lao động làm 2 công nhân thiệt mạng (ngày 8/11/2023) và 1 vụ sơ suất khi thi công làm gãy 2 dầm super T tại Gói thầu XL-02 (tháng 5/2023).

Liên quan vụ tai nạn lao động nghiêm trọng tại Dự án, Bộ GTVT đã chỉ đạo doanh nghiệp dự án xem xét đình chỉ đơn vị thi công, báo cáo kết quả xử lý về Ban Quản lý dự án 6 và các cơ quan có liên quan, lưu ý cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan và giải pháp khắc phục; các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa không xảy ra trường hợp tương tự trong quá trình thi công.

“Nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án chịu hoàn toàn trách nhiệm trước cơ quan nhà nước có thẩm quyền về công tác quản lý dự án, giám sát thi công xây dựng công trình đảm bảo tuân thủ theo quy định của Hợp đồng BOT và quy định của pháp luật về xây dựng có liên quan”, ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT nhấn mạnh.