Vai trò của kỹ năng mềm

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cách mạng 4.0) đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội. Cách mạng 4.0 xóa nhòa ranh giới giữa vật lý, sinh học và công nghệ kỹ thuật số, được đánh dấu bằng những đột phá trong nhiều lĩnh vực, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), robot, điện toán lượng tử và công nghệ sinh học.

Khi chúng ta bước vào kỷ nguyên cách mạng 4.0, cách chúng ta sống, làm việc và tương tác với nhau sẽ thay đổi hoàn toàn. Vì vậy, cách mạng 4.0 mang đến nhiều cơ hội cũng như nhiều thách thức cho người lao động thời đại mới. Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) dự đoán, trong vài thập kỷ tới, hàng triệu việc làm của con người sẽ bị mất đi bởi máy móc, công nghệ. Bên cạnh đó, hàng triệu công việc mới và nhiệm vụ mới cho các việc làm cũng xuất hiện. Những công việc, nhiệm vụ mới này đòi hỏi một loạt kỹ năng, trong đó quan trọng nhất là kỹ năng mềm.

Khảo sát của CareerBuilder cho thấy, khi đánh giá một ứng viên tiềm năng cho công việc, phần lớn các nhà tuyển dụng khẳng định rằng, kỹ năng mềm quan trọng hơn kỹ năng cứng.

Những nhà tuyển dụng hàng đầu có xu hướng chọn ứng viên phù hợp với văn hóa công ty, cả khi điều này đồng nghĩa với việc họ phải tốn thời gian để đào tạo lại. Lý giải điều này, nhà tuyển dụng cho rằng, nhân viên sẽ làm việc với nhau hiệu quả và gắn bó để cùng đạt được mục tiêu chung vì họ hợp tác được với đồng nghiệp, phù hợp với văn hóa công ty. Ngoài ra, khi công nghệ và xã hội đang biến đổi không ngừng, chỉ những cá nhân có khả năng học hỏi, thích ứng cao mới đem lại giá trị cao nhất cho công ty.

Kỹ năng mềm (hay còn gọi là kỹ năng thực hành xã hội) là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng quan trọng trong cuộc sống con người như kỹ năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thời gian, thư giãn, vượt qua khủng hoảng, sáng tạo và đổi mới, kỹ năng tư duy phản biện… Có rất nhiều tên gọi và cách phân loại kỹ năng mềm khác nhau, tuy nhiên, theo TS. Tony Wagner, đồng Giám đốc Nhóm lãnh đạo thay đổi của Harvard, có thể tổng hợp thành 7 nhóm kỹ năng mềm người lao động cần có gồm: tư duy phản biện và giải quyết vấn đề; hợp tác và dẫn đầu bằng cách tạo sự ảnh hưởng; linh hoạt và khả năng thích ứng; sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp; giao tiếp bằng lời nói và văn bản hiệu quả; tiếp cận và phân tích thông tin; sự tò mò và trí tưởng tượng.

MIT Uni. - Đơn vị đi đầu trong đào tạo kỹ năng mềm cho sinh viên

Một thực tế đáng buồn là, trong khi kiến thức của sinh viên Việt Nam luôn được đánh giá cao, nhưng các bạn lại rất thiếu và yếu kỹ năng mềm. Theo đánh giá của các chuyên gia tại buổi đối thoại về sự tham gia của doanh nghiệp trong việc phát triển kỹ năng việc làm cho lao động trẻ do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, lao động trẻ Việt Nam quá thiếu kỹ năng mềm.

Cụ thể, PGS.TS. Nguyễn Thị Thuận, chuyên gia Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho hay, nghiên cứu cho thấy, mỗi năm, Việt Nam có khoảng 1,6 triệu thanh niên bước vào tuổi lao động, nhưng có đến 83% sinh viên tốt nghiệp bị đánh giá là thiếu kỹ năng mềm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội có việc làm và phát triển nghề nghiệp của sinh viên, cũng như chất lượng của thị trường lao động sau này.

Thấu hiểu được tình hình này, Trường Đại học Công nghệ Miền Đông - Miendong University Vietnam (MIT Uni.) nhiều năm qua đã có các biện pháp để định hướng, đào tạo và hướng dẫn sinh viên các kỹ năng mềm cần thiết. Nhà trường đưa kỹ năng mềm là một nội dung quan trọng trong chuẩn đầu ra và chương trình đào tạo ngoại khóa.

Các kỹ năng được đào tạo bao gồm: kỹ năng giao tiếp ứng xử: MIT Uni. tạo ra môi trường học tập thú vị để sinh viên có cơ hội tương tác với giảng viên và bạn bè từ nhiều nền văn hóa khác nhau. Ngoài ra, Trường sẽ tạo các buổi hội thảo, mời các chuyên gia giảng dạy theo nhiều tình huống và trường hợp thực tế. Trường rất chú trọng đào tạo kỹ năng soạn thảo văn bản cho sinh viên, bởi theo nhà trường, sử dụng ngôn từ trên văn bản là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống và sự nghiệp. MIT Uni. giúp sinh viên phát triển khả năng soạn thảo văn bản thông qua các khóa học và dự án.

Ngoài ra, sinh viên MIT Uni. cũng được rèn luyện tốt kỹ năng thuyết trình. Trong môi trường học tập và nghiên cứu, nhất là sự phát triển công việc sau này, thuyết trình là một phần quan trọng, nên trường dành nhiều thời lượng để sinh viên thực tập kỹ năng này.

Một kỹ năng cũng rất được MIT Uni. chú trọng dạy cho sinh viên là kỹ năng phỏng vấn xin việc. Trường tổ chức các buổi tập huấn và workshop để sinh viên có thể chuẩn bị tốt nhất tham gia các cuộc phỏng vấn việc làm. Không những thế, Nhà trường còn mời các doanh nghiệp, nhà tuyển dụng tổ chức những ngày hội tuyển dụng, giúp các bạn sinh viên có thêm cơ hội cọ xát thực tế, hiểu và nắm rõ những điều mà các nhà tuyển dụng cần, nhằm "chinh phục" các nhà tuyển dụng.

Đặc biệt, nhằm đáp ứng nhu cầu của cách mạng công nghiệp 4.0, MIT Uni. đã đưa 3 kỹ năng cực kỳ quan trọng vào chương trình gồm:

Kỹ năng định hướng nghề nghiệp. Sinh viên MIT Uni. được định hướng về các nghề, vị trí việc làm sau khi tốt nghiệp, thuận lợi, khó khăn của từng ngành nghề trong xu thế mới, tìm hiểu điểm mạnh, điểm yếu, tính cách của bản thân, từ đó lập kế hoạch phát triển bản thân theo từng học kỳ, năm học.

Với Kỹ năng khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, MIT Uni. hỗ trợ và tạo điều kiện để sinh viên phát triển ý tưởng kinh doanh và khởi nghiệp. Trường tin rằng, đổi mới sáng tạo là chìa khóa để bạn tỏa sáng trong sự nghiệp của mình.

Bên cạnh đó, MIT Uni. cũng hướng dẫn sinh viên về kỹ năng ứng dụng AI như: cách khai thác các ứng dụng AI mới nhất như chatGPT, Bard, MJ… cho các công việc từ đơn giản đến phức tạp, từ đời sống cho đến việc phục vụ học tập, nghiên cứu của sinh viên.

Về tầm nhìn và định hướng phát triển, PGS.TS. Phạm Văn Song, Hiệu trưởng MIT Uni. cho biết, Trường phát triển vững mạnh để từng bước khẳng định là một trường đại học đa ngành, đa lĩnh vực và có uy tín trong khu vực Đông Nam Bộ. Giai đoạn tới, Trường sẽ thực hiện chiến lược phát triển có tính cách mạng nhằm vươn lên một vị thế mới, trở thành một đại học xuất sắc về kỹ thuật, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ khu vực phía Nam, mà có vị trí cao trong bảng xếp hạng đại học được quốc tế công nhận.

Với tầm nhìn, mục tiêu và những gì đã thực hiện, MIT Uni. đã trở thành địa chỉ đào tạo đáng tin cậy, giúp sinh viên phát triển toàn diện, không chỉ trong việc học tập, mà còn trong cuộc sống và sự nghiệp.