Bộ Tài chính đã thông báo với Quốc hội ngày 2/8 để xác nhận rằng bộ này đã bắt đầu các biện pháp khẩn cấp. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen trình bày với Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi rằng Bộ Tài chính sẽ ngừng thanh toán thường kỳ cho một số quỹ hưu trí.

Bà Yellen nói: “Tôi sẽ không thể chi đầy đủ khoản tiền cho Quỹ Khuyết tật và Hưu trí Dịch vụ Dân sự (CSRDF) vì quỹ này vốn không phải thanh toán ngay cho các bên hưởng lợi và giai đoạn ngừng phát hành nợ sẽ bắt đầu ngày 2/8 đến ngày 30/9/2021. Tôi mong Quốc hội bảo vệ niềm tin và mức tín nhiệm của nước Mỹ bằng cách hành động càng sớm càng tốt”.

Trước đó, bà Yellen đã nhấn mạnh với bà Pelosi rằng mức trần hàng nghìn tỷ USD trong chi tiêu liên bang và các gói giải cứu trong đại dịch COVID-19 đã khiến bà khó khăn hơn trong dự báo Bộ Tài chính sẽ có thể duy trì các biện pháp bất thường này bao lâu.

Các biện pháp bất thường cho phép Bộ Tài chính sử dụng các khoản tiền lẽ ra dành cho chương trình hưu trí liên bang và ngừng chi các khoản tiền mới để có đủ tiền mà không cần nâng trần nợ. Tuy nhiên, khi những biện pháp này được sử dụng tối đa thì sẽ không có biện pháp hỗ trợ gì nữa.

Trừ khi chính phủ phát hành thêm trái phiếu, nếu không các khoản chi an sinh xã hội, chi tiêu y tế, chi tiêu quân sự, lãi suất khoản nợ và các nghĩa vụ nợ khác sẽ bị dừng.

Theo kênh CNBC, các nhà kinh tế cho rằng các biện pháp bất thường sẽ giúp Bộ Tài chính trả các hóa đơn của chính phủ và không vượt quá mức nợ mới trong 2 hoặc 3 tháng tới. Sau đó, Quốc hội Mỹ sẽ cần nâng hoặc tạm ngừng trần nợ, nếu không Mỹ có nguy cơ vỡ nợ.

Vấn đề trần nợ là công cụ chính trị suốt hơn thế kỷ qua, ngăn Bộ Tài chính Mỹ phát hành trái phiếu mới để có tiền cho các hoạt động của chính phủ khi đã vay tới mức nợ nhất định. Trần nợ đã đạt 22.000 tỷ USD vào tháng 8/2019 và được tạm ngừng áp dụng tới ngày 31/7 vừa rồi.

Trần nợ mới sẽ gồm các khoản vay thêm của Mỹ từ mùa hè năm 2019. Hồi tháng 7, Văn phòng Ngân sách Quốc hội ước tính rằng trần nợ mới có thể sẽ ở mức 28,5 nghìn tỷ USD.

Bà Lindsey Piegza, nhà kinh tế trưởng tại công ty ngân hàng đầu tư Stifel, cho biết các biện pháp bất thường không mới, cũng không gây báo động ngay lập tức. Bà nói: “Chúng ta đã từng thực hiện các biện pháp khẩn cấp trước đó, nên điều này không gây quan ngại lắm. Tuy nhiên, điều ảnh hưởng là làm suy giảm niềm tin của người dân Mỹ vào chính phủ. Nó cũng cho thấy cuộc đấu đá bên trong giữa các quan chức, khiến hai bên khó phối hợp trong bất kỳ cái gì, từ chi tiêu cho tới trần nợ”.

Mặc dù các nhà kinh tế lạc quan về khả năng các đảng phái sẽ đạt thỏa thuận hoãn áp dụng trần nợ, nhưng các tính toán ở Washington phức tạp hơn nhiều. Một quan chức Nhà Trắng nói: “Trách nhiệm của Quốc hội là nâng hoặc hoãn trần nợ để chi trả các khoản”.

Còn phía Quốc hội, không có mấy nghị sĩ muốn mạo hiểm ủng hộ khoản nợ liên bang ngày càng phồng to trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 15 tháng.