Xử lý dữ liệu - rào cản đối với các ngân hàng

Tính đến cuối năm 2022, các ngân hàng đã đầu tư hơn 15.000 tỷ đồng cho hoạt động chuyển đổi số với trọng tâm là dữ liệu. Theo các chuyên gia, có nhiều động lực thúc đẩy quá trình chuyển đổi số dựa vào dữ liệu ở Việt Nam hiện nay.

Thứ nhất, Việt Nam có lượng người tiêu dùng trẻ và am hiểu công nghệ, do đó các ngân hàng cần phải nâng cao khả năng linh hoạt về số nhằm đáp ứng nhóm khách hàng này.

Thứ hai, hệ sinh thái công nghệ tài chính (Fintech) tiếp tục có những bước phát triển vượt bậc, cung cấp các dịch vụ hiệu quả và có thể tích hợp trong chuỗi giá trị ngân hàng.

Cuối cùng, ngành ngân hàng đang không ngừng kết nối với các ngành khác, đòi hỏi các ngân hàng phải có năng lực xử lý dữ liệu rất nhanh, để có thể thu được lợi ích cụ thể từ bối cảnh kết nối này.

Việc chuyển đổi số dựa trên dữ liệu là xu hướng chung của ngành ngân hàng toàn cầu. Tuy nhiên, việc đầu tư để xây dựng năng lực xử lý dữ liệu đang không đồng đều giữa các ngân hàng và nhiều ngân hàng đang tìm cách thức để sử dụng dữ liệu giống như một loại tài sản. Khi nhiều nền tảng dữ liệu và năng lực phân tích được triển khai trên diện rộng, sẽ có nhiều ngân hàng tại Việt Nam cần xem xét chiến lược dựa trên dữ liệu phức tạp hơn.

Hầu hết các ngân hàng ở Việt Nam đang triển khai các chương trình chuyển đổi số, ở các mức độ khác nhau. Sự tương tác với khách hàng có thể coi là một trong những khâu có sự thay đổi mạnh mẽ và dễ nhận diện nhất nhờ vào rất nhiều ngân hàng tại Việt Nam đã đầu tư đáng kể vào các ứng dụng công nghệ nhằm nâng cao trải nghiệm số cho khách hàng.

Thị trường Việt Nam đang ở thời điểm then chốt khi nhiều ngân hàng đang đẩy mạnh số hóa dữ liệu và các quy trình vận hành để phục vụ cho quá trình chuyển đổi số, cũng như cho một tương lai phát triển dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, phân loại, phân tích dữ liệu ra sao là thách thức lớn. Theo khảo sát EY Tech Horizon 2022 của tổ chức EY Toàn cầu, doanh nghiệp đang phải đối mặt với những rào cản đáng kể trong việc áp dụng chiến lược dựa trên dữ liệu trong một số hoạt động, bao gồm: khó thu thập và phân loại dữ liệu theo định dạng có thể sử dụng được; không có kiến ​​trúc dữ liệu được xây dựng một cách hợp lý; thiếu chiến lược dữ liệu; ít dữ liệu có chất lượng, và không có sẵn thông tin cần thiết một cách kịp thời.

Cũng theo Khảo sát này, dữ liệu và phân tích dữ liệu là yếu tố cốt lõi, với 53% người tham gia khảo sát xác định đây là ưu tiên hàng đầu trong danh mục đầu tư của họ, tăng so với con số 35% trong năm 2020. Vì vậy, việc tập trung giải quyết các thách thức về dữ liệu là vô cùng cấp thiết.

"Bộ não AI" sẽ thay thế nhiều vị trí ngân hàng

Tại hội thảo “Tạo lập, khai thác và kết nối dữ liệu: Định hình tương lai ngành ngân hàng trong kỷ nguyên số” do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Tập đoàn IEC tổ chức mới đây, các chuyên gia phân tích EY cho rằng, dữ liệu sẽ không thể là tài sản nếu thiếu sự hỗ trợ của các công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI). AI sử dụng đầu vào là dữ liệu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, AI chỉ phát huy tối đa sức mạnh khi doanh nghiệp thiết lập được hệ thống quản trị dữ liệu tiên tiến.

Ông Sayantan Choudhury, Phó tổng giám đốc, Tư vấn Công nghệ, EY Consulting Việt Nam nhấn mạnh, sự chính xác và nguyên vẹn của dữ liệu là nền tảng để AI đưa ra các kết quả đáng tin cậy.

"Nhằm đảm bảo thuật toán AI tiếp tục tạo ra kết quả đáng tin cậy, dữ liệu cần được kiểm tra về độ chính xác một cách đều đặn. Để làm điều đó, các ngân hàng cần có thể chế và hệ thống quản trị dữ liệu mạnh mẽ".

Ngoài các thách thức khi thực hiện chiến lược chuyển đổi số dựa trên dữ liệu, việc sử dụng AI và dữ liệu còn đi kèm nhiều vấn đề về yếu tố đạo đức và rủi ro tiềm ẩn cho các ngân hàng, ví dụ như sự đồng ý của khách hàng, tính toàn vẹn của dữ liệu, thể chế quản trị…

Bà Dương Nguyễn, Chủ tịch Hội đồng quản trị EY Consulting Việt Nam chia sẻ: “Dữ liệu là chất xúc tác cho sự tăng trưởng. Các ngân hàng đã và đang dành không ít nguồn lực cho chuyển đổi số, gia tăng trải nghiệm khách hàng và các mục tiêu kinh doanh. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ và bùng nổ của AI tạo sinh (Generative AI) sẽ mở ra một kỷ nguyên hoàn toàn mới cho “cuộc chơi dữ liệu”. Đây là thời điểm các ngân hàng cần chuẩn bị thật tốt, bởi những “bộ não AI" sẽ thay đổi cách thức mà chúng ta giao tiếp, phục vụ khách hàng và vận hành ngân hàng. Xa hơn thế, một số vị trí trong ngân hàng thậm chí có thể biến mất, được thay thế bằng những bộ não AI thông minh và có khả năng tổng hợp cực cao”.