Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền đặt câu hỏi: Vì sao dự án Thép Cà Ná được phê duyệt bất chấp phản đối của dư luận? Có hay không lợi ích nhóm trong việc phê duyệt dự án thép Cà Ná? Có hay không chuyện Bộ chạy theo doanh nghiệp để làm dự án, bất chấp việc hủy hoại môi trường và đánh đổi cuộc sống của người dân hay không?

Theo Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền, Thép Cà Ná là dự án không nằm trong quy hoạch đã được phê duyệt trước đó. Dự án được phê duyệt bất chấp sự phản đối gay gắt của dư luận, bất chấp sự lo lắng, hoang mang của người dân và sự phản biện cảnh báo mạnh mẽ của các chuyên gia kinh tế, môi trường về nguy cơ gây ô nhiễm môi trường biển không chỉ ở vùng Biển Ninh thuận mà cả các vùng biển Khánh Hòa, Phú Yên...

"Đề nghị Bộ trưởng trả lời thẳng, trả lời thật với cử tri cử tri cả nước về các vấn đề sau: Dù chỉ là bổ sung quy hoạch nhưng dự án đã đi ngược lại chủ trương của Chính phủ là đánh đổi môi trường. Có hay không xuất hiện lợi ích nhóm trong việc bổ sung quy hoạch dự án? Có hay không việc bộ đã và đang chạy theo doanh nghiệp để làm dự án? Đầu tư theo quy hoạch hay quy hoạch theo đầu tư?", đại biểu Hiền đặt câu hỏi trực diện.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết rằng,  trữ lượng quặng sắt của Việt Nam là 1,5 tỷ tấn. Tuy nhiên, nhu cầu phát triển kinh tế quá lớn nên mỗi năm Việt Nam cũng phải nhập khẩu khoảng 3 tỷ USD các sản phẩm sắt thép, dự kiến sẽ tăng lên khoảng 15 tỷ USD mỗi năm.

Theo Bộ trưởng, hiện nay thép để phục vụ các nhu cầu của nền kinh tế Việt Nam chưa có. Quy mô các dự án thép còn ở mức nhỏ. Mỏ sắt Thạch Khê có thể đóng góp khoảng 0,3-0,4% điểm GDP nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Chưa tính đến việc phải đảm bảo lượng thép thô nhất định để phát triển công nghiệp cơ bản, quốc phòng. 

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định rằng, các quy hoạch được làm đầy đủ quy trình thủ tục. Dự án thép Cà Ná được phê duyệt từ lâu nhưng về sau chủ đầu tư cũ không đảm bảo tài chính nên bị loại ra khỏi quy hoạch. Đến cuối năm 2015 Tập đoàn Tôn Hoa Sen đã xin chủ trương đầu tư lại dự án này. Bộ Công Thương căn cứ yêu cầu và dựa trên quá trình làm việc để xem xét.

"Tất nhiên, tôi khẳng định quan điểm lại một lần nữa, chúng ta phải dám khẳng định một cách công khai tại diễn đàn này là chúng ta không đánh đổi môi trường lấy các dự án công nghiệp bằng mọi giá. Và cũng không có câu chuyện là các dự án thép đưa ra đây để đánh đổi môi trường. 

Và tôi khẳng định tại Quốc hội, tại diễn đàn này, ở đây không phải lợi ích nhóm. Tại sao lại là lợi ích nhóm ở đây khi chúng ta đang hướng tới một cách hài hòa và bền vững các ngành công nghiệp quan trọng của chúng ta, khai thác hợp lý và bền vững các lợi thế tài nguyên quốc gia?",

Theo Bộ trưởng, Dự án Thép Cà Ná đã được xem xét cẩn trọng, đúng quy trình, được phê duyệt tại quy hoạch mới đây nhất về ngành thép.

Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình đầu tư dự án có hiệu quả, đặc biệt là đảm bảo về môi trường, Thủ tướng đã giao trách nhiệm cho các bộ, ngành là phải phối hợp làm rõ về chủ đầu tư, về địa phương, về tất cả các chi tiết, nội dung liên quan đến dự án tiền khả thi, báo cáo khả thi của dự án. 

Các chi tiết liên quan đến thiết bị, đến công nghệ, đến phương án xử lý chất thải, phương án bảo vệ môi trường, hiệu suất của dự án và hàng loạt các vấn đề khác sẽ được thẩm định, phê duyệt và lúc đó đảm bảo hiệu quả, đảm bảo tính pháp lý thì mới phê duyệt. 

"Không chỉ dự án thép Cà Ná, mà còn dự án khác như thép Dung Quất mà mới đây Tập đoàn Hòa Phát báo cáo xin tham dự và các dự án thép khác đều phải đảm bảo các quy định của pháp luật, đặc biệt là dựa trên nguyên tắc cao nhất bảo vệ môi trường, từ những bài học mà chúng ta rút ra từ dự án thép của Formosa", bộ trưởng Bộ Công thương đáp.