Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học

Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết: Tại Kết luận số 91-KL/TW ngày 12 tháng 8 năm 2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã nêu rõ: “Các cấp đẩy mạnh hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong giai đoạn mới; tập trung nâng cao năng lực ngoại ngữ của học sinh, sinh viên, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”.

Nhấn mạnh đây là nhiệm vụ khó khăn với mục tiêu dài hạn và có rất nhiều thách thức phải đối mặt; tuy nhiên, theo GS.TS Lê Anh Vinh cho biết đã có lộ trình rõ ràng, bước đầu quốc tế hóa giáo dục ở một số địa phương, một số cơ sở giáo dục có điều kiện. Hơn nữa, năng lực tiếng Anh đầu vào của học sinh hiện nay đã có nhiều thay đổi tốt hơn, năng lực đội ngũ giáo viên cũng nâng cao hơn, sự hỗ trợ giữa thầy cô với học sinh cũng rất đa dạng với nhiều bộ tài liệu, cung cấp thông tin. Vì thế, GS.TS Lê Anh Vinh cho rằng cần có những định hướng và sự chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai để từng bước đạt được kết quả tích cực.

Vừa qua, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam phối hợp với Đề án Ngoại ngữ Quốc gia đã nghiên cứu xây dựng thử nghiệm học liệu dạy Toán, Khoa học với cấp Trung học cơ sở và môn Sinh học với cấp Trung học phổ thông bằng tiếng Anh. Với sự hỗ trợ của công nghệ, những bộ tài liệu số, tài liệu cập nhật trí tuệ nhân tạo, sẽ hỗ trợ thầy cô thuận lợi hơn khi giảng dạy các môn học này bằng tiếng Anh.

Cần bổ trợ kiến thức, kỹ năng cho giáo viên và tận dụng công nghệ

Báo cáo kết quả thử nghiệm bộ học liệu thuộc nhiệm vụ Nghiên cứu xây dựng thử nghiệm học liệu dạy Toán, Khoa học, Sinh học bằng Tiếng Anh; TS Hà Thị Thúy, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết: Cùng với tốc độ phát triển của công nghệ, sự phổ biến của hình thức giảng dạy và học tập trực tuyến dẫn đến việc gia tăng nhu cầu sử dụng các nguồn tài nguyên học liệu số. Trong đó, tiếng Anh đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự đổi mới và hợp tác trong lĩnh vực kỹ thuật số.

Việc giảng dạy môn Toán, Khoa học, Sinh học bằng tiếng Anh đang ngày càng phổ biến hơn ở các quốc gia dùng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai. Khi được học tiếng Anh trong một bối cảnh môn học cụ thể, học sinh được trang bị vốn ngoại ngữ chuyên ngành và tăng khả năng vận dụng tiếng Anh trong lĩnh vực chuyên môn, tăng cơ hội thử sức trong các kì thi quốc tế, được có nhiều cơ hội học tập ở các quốc gia phát triển, tăng khả năng thích nghi và năng lực cạnh tranh nghề nghiệp. Việc xây dựng nguồn tài nguyên học tập kĩ thuật số để giảng dạy môn Toán, Khoa học, Sinh học bằng tiếng Anh cũng góp phần giúp nền giáo dục Việt Nam tăng khả năng bắt kịp xu hướng học tập của thế giới.

Ông Melvyl Lim, Giám đốc cấp cao của Hội đồng khảo thí Cambridge tại Việt Nam cho rằng, ngoài việc giúp học sinh thành thạo tiếng Anh, cần phải đảm bảo được độ chuyên sâu và hiểu được nội dung môn học.

Vì thế người giáo viên phải hiểu biết sâu sắc về dạy học song ngữ, nắm bắt tâm lý người học và những thách thức, rào cản của họ. Đồng thời, kiểm tra đầu vào của học sinh, phân hóa trình độ, để thiết kế các chương trình học giúp học sinh vừa nâng cao năng lực ngoại ngữ, nhưng cũng hiểu chuyên sâu về lĩnh vực mà mình quan tâm.

Để xây dựng được nguồn học liệu số của các môn học trong giảng dạy bằng tiếng Anh, ông Đặng Đình Long, Tổng hiệu trưởng Trường Delta Global School cho rằng, cần tận dụng những lợi thế của công nghệ trong xây dựng học liệu số, đồng thời, đưa văn hóa trở thành yếu tố phát triển trong nhà trường. Người giáo viên nước ngoài khi hiểu được văn hóa Việt Nam sẽ gắn bó và sáng tạo hơn trong xây dựng học liệu giảng dạy.

Ở góc độ quản lý, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT Tạ Ngọc Trí nhấn mạnh tới việc cần bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên, đưa ra quy chuẩn với mức độ tối thiểu cho giáo viên khi giảng dạy các môn học bằng tiếng Anh. Cụ thể như nâng cao chất lượng tiếng Anh cho sinh viên sư phạm dạy các môn học chuyên ngành, giảng dạy chương trình song ngữ cho sinh viên sư phạm; phát triển, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có khả năng thành thạo tiếng Anh; phối hợp giữa giáo viên chuyên ngành và giáo viên ngôn ngữ để nâng cao hiệu quả giảng dạy.