Đây là nhận định của bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ phó Vụ Thống kê Giá, Tổng cục Thống kê, tại Báo cáo Tổng quan thị trường và giá cả tháng 5/2015.

Nhà ở và vật liệu xây dựng… lên ngôi

Với mức tăng trên, chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 5 đã tăng 0,95% so cùng kỳ năm 2014 đồng thời tăng 0,2% so với tháng 12 năm trước. Như vậy, CPI bình quân năm tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước đã tăng 0,83%.

Cụ thể, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính có 7 nhóm tăng, trong đó có mức tăng cao nhất là nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng với 1,27%, tiếp đến là nhóm giao thông vận tải tăng 1,02% và tăng thấp nhất là nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,13%.

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng có mức tăng cao ảnh hưởng từ các việc tăng giá chủ yếu tại các mặt hàng, như giá nước sinh hoạt tăng 0,4%, giá điện sinh hoạt tăng 4,28% so với tháng Tư.

Bên cạnh đó, nhóm dịch vụ hàng ăn và dịch vụ ăn uống lại giảm 0,22% và các nhóm thuốc và dịch vụ y tế, bưu chính viễn thông, giáo dục hầu như không có sự thay đổi.

Yếu tố thời vụ

Mặc dù giá điện tăng 7,5% từ 16/3, tuy nhiên bà Ngọc cho biết nó vẫn tác động vào mức tăng chung của chỉ số giá tiêu dùng tháng 5. Thêm vào đó là yếu tố thời vụ, những tháng Hè thời tiết nắng nóng đã khiến mức tiêu thụ điện gia tăng mạnh và đóng góp vào mức tăng CPI khoảng 0,11%.

Ngoài ra bà Ngọc cũng cho biết, giá xăng dầu được điều chỉnh tháng 5 (xăng tăng thêm 1.950 đồng/lít, giá dầu Diezel giữ nguyên) góp phần tăng CPI chung của tháng khoảng 0,08%.

“Nguyên nhân giá dầu trong nước tăng là do những biến động từ thị trường thế giới, tại thị trường New York giá dầu thô mức 56,39USD/thùng, giá dầu Brent Biển Bắc ở mức 60,39USD/thùng (16/4 năm) lên mức 59,88USD/thùng, giá dầu Brent Biển Bắc ở mức 66,59USD/thùng (15/5), đây là mức giá cao thứ hai kể từ đầu năm 2015,” bà Ngọc dẫn chứng.

Song bên cạnh đó Báo cáo chỉ ra, giá các mặt hàng lương thực thực phẩm giảm do nguồn cung dồi dào đã góp phần làm cho CPI chung giảm khoảng 0,11%, giá gas trong nước điều chỉnh giảm giảm 4.500 đồng/bình 12 kg (ngày 1/4), sau đó tăng 1.500 đồng/ bình 12 kg (ngày 1/5) làm cho chỉ số giá gas giảm 0,52% so với tháng 4. Thêm vào đó, giá dầu hỏa điều chỉnh giảm 260 đồng/lít (5/5) đã góp phần giữ mức CPI tháng này không tăng cao.

Với biến động các nhóm chỉ số giá trên, lạm phát cơ bản tháng 5 (CPI sau khi loại trừ lương thực-thực phẩm tươi sống, năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) đã tăng mạnh so với cùng kỳ với 2,1%, cao hơn mức 0,95% của lạm phát chung do mặt bằng giá các mặt hàng tính lạm phát chung thấp hơn so với cùng kỳ năm trước.

Bên cạnh đó, lạm phát cơ bản trong tháng cũng tăng 0,14% so với tháng 4 , có mức tăng thấp hơn so với lạm phát chung 0,16%, do lạm phát chung bao gồm các mặt hàng tăng giá (nhiên liệu và điện) đóng góp cao hơn vào mức tăng CPI so với mặt hàng giảm giá (lương thực thực phẩm) đóng góp thấp hơn vào mức giảm CPI.

Tỷ giá, vàng biến động trái chiều

Trong tháng giá vàng thế giới có nhiều biến động, những ngày đầu tháng giá vàng tăng và đứng ở mức trên 1.212 USD/ounce, nhưng sau vài phiên giá vàng lại giảm về mức 1.221 USD/ounce (15/5), đây là mức thấp nhất kể từ đầu tháng 5.

Bà Ngọc cho biết, giá vàng giảm chủ yếu do đồng USD tăng giá, đồng USD tăng giá do lãi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ tăng mạnh. Giá vàng trong nước theo đó cũng giảm theo xu hướng thế giới, bình quân giá vàng trong nước dao động quanh mức 3.510.000đồng /chỉ vàng SJC (ngày 15/5).

Về tỷ giá, đáng chú ý trong tháng này Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa đồng Việt Nam và USD tăng 1% (áp dụng từ ngày 7/5) từ mức 21.458 đồng/USD lên 21.673 đồng/USD.

Theo đánh bà Ngọc, việc điều chỉnh này nhằm hỗ trợ cho xuất khẩu trong bối cảnh đồng USD tăng giá.

Tỷ giá trên thị trường tự do tăng nhưng vẫn giao dịch trong biên độ quy định của Ngân hàng Nhà nước, tỷ giá dao động quanh mức 21.650 đồng/USD tăng 0,36% so với tháng trước.