Những ngày cuối tháng 5/2023, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) Trần Thanh Nam cùng đoàn công tác có buổi hội đàm với ông Hứa Hiển Huy, Phó chủ tịch Khu tự trị Dân tộc Choang tỉnh Quảng Tây.

Sau đó đoàn có buổi làm việc với ông Vương Vị Băng, Cục trưởng Cục Hải quan Nam Ninh để thúc đẩy xuất nhập khẩu nông sản Việt Nam với Quảng Tây.

Giải quyết vấn đề ùn ứ nông sản, xây dựng hệ thống cửa khẩu thông minh

Do đang vào mùa cao điểm của các loại trái cây như sầu riêng, xoài nên tình hình thông quan tại các cửa khẩu có dấu hiệu quá tải, vượt quá năng lực của các khu vực cửa khẩu. Vì vậy, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề xuất cả hai phía cần thêm sự trao đổi thông tin giữa các đơn vị ở cửa khẩu để quá trình thông quan được thuận lợi hơn.

“Có một số vấn đề chúng ta cần bàn luận trực tiếp, ví dụ như các tiêu chuẩn xuất nhập khẩu hàng nông sản; cơ chế thông quan, cấp mã QR để kiểm soát lượng hàng hóa và thứ ba là các chính sách để 2 bên cùng phối hợp điều hành”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nêu vấn đề.

Trưởng đoàn phía Việt Nam cho rằng, trong những cơ chế, chính sách hiện nay vẫn còn những kẽ hở mà kẻ xấu có thể lợi dụng. Ví dụ như cấp chứng thư giả hay vấn đề gian dối số lượng, sản lượng hàng hóa.

Ngoài ra, vấn đề ưu tiên thông quan sớm cho một số mặt hàng nông sản cũng được Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh vì nhiều nông sản không thể chờ lâu, ảnh hưởng đến chất lượng.

Hiện nay, lưu lượng hàng hóa của cả 2 nước trao đổi qua khu vực Quảng Tây rất nhiều nên áp lực thông quan là rất lớn. Do đó, để giải quyết kịp thời các vấn đề tại cửa khẩu, Thứ trưởng đề nghị phía Hải quan Nam Ninh thiết lập một đầu mối thông tin để Bộ NN-PTNT và Cục Hải quan Nam Ninh có thể liên lạc dễ dàng với nhau, giảm thiểu trao đổi qua văn bản.

Bên cạnh đó, Quảng Tây có biên giới với 4 tỉnh của Việt Nam với 9 cặp cửa khẩu nhưng mới 6 trong số đó được xuất nhập khẩu rau củ quả. Thứ trưởng Trần Thanh Nam kiến nghị Hải quan Nam Ninh xem xét, mở rộng quy mô xuất nhập khẩu rau củ quả lên toàn bộ 9 cặp cửa khẩu, giảm áp lực cho các cửa khẩu truyền thống, tránh ùn tắc, giảm chi phí. Điều này sẽ đem lại thuận lợi cho cả 2 bên.

Liên quan vấn đề cửa khẩu số, Hải quan thông minh, đây là ý tưởng rất hay và Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ sự tán thành về mặt chủ trương. Tuy nhiên, ông đề xuất phía Hải quan Nam Ninh sớm xây dựng đề án cụ thể vì ở khu vực cửa khẩu có nhiều đơn vị cùng làm nhiệm vụ chứ không phải chỉ Bộ NN-PTNT.

“Tôi cho rằng cả thế giới đều đang hướng đến mục tiêu hiện đại, thông minh và bền vững nên chúng ta cũng nên sớm xây dựng hệ thống cửa khẩu thông minh”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh thêm.

Đề xuất thành lập Hiệp hội nông sản Việt Nam - Quảng Tây, đẩy mạnh trao đổi khoa học công nghệ

Ông Trần Thanh Nam cũng đề cập ý tưởng thành lập Hiệp hội doanh nghiệp nông sản Việt Nam - Quảng Tây. Từ đó tập hợp các doanh nghiệp có nhu cầu xuất nhập khẩu của 2 nước để kết nối, quản lý cho thuận lợi hơn.

Hiện tại, nhu cầu hợp tác các doanh nghiệp nông sản giữa 2 nước rất lớn, ví dụ như trong các mùa thu hoạch trái cây như mùa vải đang diễn ra ở Bắc Giang, Hải Dương. Việc thành lập hiệp hội sẽ giúp các cơ quan chức năng tiếp cận gần hơn với các doanh nghiệp, định hướng, hỗ trợ tốt hơn để đẩy mạnh kim ngạch xuất nhập khẩu.

Ngoài ra, Thứ trưởng đề xuất thúc đẩy trao đổi khoa học công nghệ giữa hai bên, hợp tác cùng phát triển.

“Bộ NN-PTNT chúng tôi có 4 trường đại học, 28 trường cao đẳng, đều có hợp tác với các trường của Quảng Tây. Rất nhiều chương trình hợp tác về giống, về cơ giới đã được triển khai. Nhân cơ hội này, tôi mong hai bên tích cực trao đổi khoa học công nghệ”.

Hai lĩnh vực trọng yếu về khoa học công nghệ của Quảng Tây được Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhắc tới là giống và cơ giới hóa, chế biến sản phẩm từ gỗ. Mặt khác, Thứ trưởng cũng lưu ý tới việc đào tạo giữa hai bên.

“Ngoài việc sinh viên sang du học, chúng tôi cũng mong phía Quảng Tây tạo điều kiện cung cấp các suất học bổng cho cán bộ của Bộ sang học về ngôn ngữ và nghiên cứu nông nghiệp”.

Thông qua hệ thống đại học hai bên, Thứ trưởng đề xuất xây dựng Trung tâm Đổi mới và Sáng tạo, Phát triển Nông nghiệp bền vững. Đây sẽ là nơi ươm mầm sáng tạo cho sinh viên, cán bộ nông nghiệp hai nước.

Về chăn nuôi, Thứ trưởng Nam bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp Quảng Tây đầu tư xây dựng khu chăn nuôi và chế biến công nghệ cao với một số loại như lợn, gà, bò. “Sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam đã xuất khẩu sang một số nước như Hàn Quốc, Nhật Bản và Nga. Sắp tới, chúng tôi hy vọng hợp tác chặt chẽ hơn nữa với Cục Thú y của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu mặt hàng này”.

Trước khi có sự thống nhất giữa Bộ Nông nghiệp hai nước, Thứ trưởng kiến nghị phía Quảng Tây ủng hộ cho doanh nghiệp hai bên thí điểm xây dựng khu chế biến gia súc công nghệ cao ở biên giới.

“Thị trường hai nước rất lớn, chúng ta có thể bổ sung, kết hợp với nhau. Ngoài ra, tôi cũng mong phía Quảng Tây mở thêm các khu vực xuất nhập khẩu rau củ quả ở các cặp cửa khẩu”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ.

Cuối cùng, Thứ trưởng Nam nhấn mạnh thêm về giao thương các sản phẩm thủy sản giữa 2 nước, vốn có nhu cầu rất lớn nhưng thỏa thuận về kiểm soát an toàn thực phẩm với sản phẩm thủy sản lại sắp hết hạn vào tháng 9/2023. Do đó, kiến nghị phía Hải quan Trung Quốc sớm hoàn tất các thủ tục để ký nghị định thư mới về xuất nhập khẩu thủy sản và các loài thủy sản sống giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Ngoài ra, lãnh đạo Bộ NN&PTNT cũng đề xuất phía Hải quan Nam Ninh xem xét, mở rộng danh mục thủy sản và loài thủy sản sống và phê duyệt thêm danh sách các doanh nghiệp được phép xuất nhập khẩu giữa 2 nước.